Toshkent farm atse vtikainstituti

0 ‘STIRISH
T E X N O L O G IY A S 1
Sm orodina 3-4-yili m o ‘l hosil bera boshlaydi. U 10-15 yil 
davom ida m o ‘l hosil beradi. Um rining 20-25-yili m evalari jud a 
m aydalashadi. Sm orodina o ‘tqazilgandan 2 yil o ‘tgach hosil bera 
boshlaydi. U qalam chadan tuplam i b ir necha b o ia k k a b o ‘lish 
y o ‘li bilan к о ‘pay tiriladi.
Q oraqat harorati yuqori havo, ham da tuproq nam ligi kam 
b o ‘lgan m intaqalarda kam hosil beradi.
G ‘zbekiston R espublikasi sharoitida sm orodinaning qora, 
qizil va til la rang turlari k o ‘p tarqalgan. 0 ‘zbekiston sharoitida 
tilla rang sm orodina yaxshi hosil beradi. Tilla rang sm orodinaning 
chuqur qishki tinim davriga ega b o ‘lganligi sababli qish sharoitida
67

---

harorat k o ‘tarilishiga va o 'sish i uchun etarli haroratga ega 
b o ‘iishiga qaram asdan tinim davridan chiqm aydi. Shu sababli 
sm orodina sovuqqa ham bem alol bardosh bera oladi.
U ning ildizlari 2 m gacha chuqurlikka etib borganligi sababli 
30-32°S da ham, yerosti suvlaridan foydalana olganligi uchun 
so ‘lib qolmaydi.
Er tanlash, 
Sm orodina uchun yem i to ‘g ‘ri tanlay olish katta 
aham iyat kasb etadi. B u o ‘sim lik g ‘arbga yoki Shim oliy-g‘arb 
tom onga qaragan tekis, nishabligi 10°S gacha b o ‘lgan unum dor 
qum oq tuproqli yerlarda yaxshi о ‘sib rivojlanadi.
Sm orodina ekilgan yerlar suv bilan yaxshi ta ’m inlangan 
b o 'lish i lozim.
Ekish. 
Sm orodina bahorda yoki kuzda qalam chalardan 
tupni b ir necha b o ‘lakka b o ‘lish yoki parxish y o ila r i bilan 
k o ‘paytiriladi.
Sm orodinani kuzda ekilganda sovuq tushishidan oldin, 
lekin o ‘sim lik o ‘sishdan to ‘xtagandan keyin, agarda bahorda 
k o ‘paytirilsa unda kurtaklar chiqishga ulgurm asdan oldin ekish 
lozim.
B ahorda sm orodina tez о ‘sib barglar chiqarishga ulguradi. 
Shu sababli sm orodinani kuzda ekish m aqsadga muvofiq.
Ekish uchun singan va kasallangan novdalar olinm asligi 
kerak. B undan tashqari ekish uchun d ag ‘aliashm agan novdalar 
tanlanadi. Tanlangan novdalam ing uzunligi 15-20 sm dan uzun 
b o ‘lm asligi lozim.
Sm orodina suv bilan ta ’m inlangan sharoitida tez о ‘sib 
qalinlashib ketganligi uchun qator o ralig‘ini 3 m qilib, tuplar 
o ralig ‘ini 1,5-2 m qilib ekiladi. В unda bir gektar daladagi 
o ‘sim likning soni 3666-2222 tupni tashkil etishi mum kin.
Q alam chalam i yoki o ‘sirnlik tuplarining b o ‘laklarini oldindan 
tayyorlangan chuqurlarga (40 x 40, 60 x 60 sm) ekiladi. A garda 
organik o ‘g ‘it b o ‘lm asa h ar bir chuqurga 6-7 kg chirindi va 200- 
300 g m ineral o ‘g ‘it solinadi.
68

---

C huqurlar tuproq bilan to ‘ldirilgach k o ‘chatlari oldindan 
tayyorlangan egatlar orqali su g ‘oriladi. 
S o‘ngra har bir 
qalam chaning yer ustki qism ida 3-4 ta dan kurtak qo) dirib 
novdalarning yuqori qism i qirqiladi va cbirindi yoki g o ‘ng bilan 
m u lc h ala n ad i.