Toshkent farm atse vtikainstituti

0 ‘g‘itlash. 
К о ‘chat o ‘tqazishdan oldin tuproq unum dorligi 
darajasiga qarab 40-100 t go‘nga 800-1000 kg gacha superfosfat 
aralashtirib dalaga solinadi.
Sm orodina ekilgan dalaga har yili so f holda azotdan 60 kg, 
fosfordan 120 kg va kaliydan 30 kg solinadi.
Fosforli va kaliyli o ‘g ‘itlarm yem i kuzda shudgor qilishda 
solinadi.
A zotli o ‘g ‘itlam ing yarm i bahorda vegetatsiya boshlanishida, 
qolgan yarm i esa gullashning oxiri - m eva hosil qilish davrida 
beriladi.
0 ‘g ‘itlam ing к о ‘chat ekilgandan ikki yil davom ida o ‘g ‘itning 
taxm inan yarm i bevosita o ‘sim liklam ing tagiga, qolgan yillarda 
esa butun dalada tashlanadi.
Shuningdek, к о ‘chat ekilgandan keyingi dastlabki ikki yil 
davom ida organik о ‘ g ‘ itlar 50-100 sm diam etrda 5 -1 0 k g m iqdorda 
m ulcha tariqasida o ‘sim lik atrofiga, uchinchi va to ‘rtinchi yillarda 
esa 20-30 t m iqdorda qator orasi b o ‘ylab butun dalaga solinadi.
M ulchalash o ‘sim lik to ‘plarini suv va oziqa m oddalari bilan 
ta ’m inlashda m uhim aham iyat kasb etadi va o ‘sim liklarning 
yaxshi o ‘sishi va rivojlanishiga katta im koniyat yaratadi.
Sm orodinani vegetatsiya davom ida 5 m artadan 15 m artagacha 
su g ‘oriladi, har bir sug ‘orishdan so ‘ng tuproq yum shatiladi. K uzga 
borganda m eva va o ‘sish kurtaklari k o ‘p b o ‘lgan novdalaxni 
k o ‘paytirish, y a ’ni shakllantirish m aqsadida o ‘sim lik kesiladi.
Hosilni yig‘ish. 
0 ‘sim likniiig barglari gullash oldidan yoki 
gullayotganda, m evalari esa pishib etilganda teriladi. Barglar 
soya joy lard a ochiq havoda quritiladi.
69

---

PUSHTI KATARANTUS -
CATHARANTHUS ROSEUS L.
Pushti katarantus (pushti b o ‘riguI) -
Catharanthus roseus
(L.) G. Don. (Vinca rosea L.); 
kndirdoshlar 
Apacynaceae
oilasiga kiradi.
Tik o ‘suvchi yoki yoyilib o ‘suvchi, balandligi (uzunsim on) 
30-60 sm li poyali, doim yashil buta. Poyasi silindrsim on, 
tuksiz yoki b a ’zi form alarida tukli. B arglari ellipssim on yoki 
ch o ‘ziq ellipssim on, to ‘q yashil, yaltiroq, qalin tekis qirrali 
b o ‘lib, qisqa bandi yordam ida poya va shoxlarida qaram a-qarshi 
joylashgan. Yirik, chiroyli, qizil-pushti rangli gullari 2-4 tadan 
poyaning yuqori qism idagi barglar q o ‘ltig ‘idan о ‘sib chiqqan. 
G ulqo‘rgoni murakkab. G ulkosachasi besh b o ‘lakli, yashil rangli, 
gultojibarglari birlashgan, b a ’zan oq, pushti va qizil rangli b o iis h i 
m um kin. M evasi - q o ‘shbargcha.