Тошкент фармацевтика институти

V. AMALIY MASHG‘ULLTLARNING MATERIALLARI.

1-MAVZU	BTYO to‘g‘risida tushuncha Bemorlarni parvarish
TA’LIMNING TEXNOLOGIK MODELI
O‘quv soati: 3 soat	talabalar soni: ta
O‘quv mashg‘uloti shakli	Bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish bo‘yicha seminar mashg‘ulot
Amaliy mashg‘ulotining rejasi	BTYO faniga kirish. Etika va deontologiya tushunchalarini bilish. Bemorlarni parvarish qilishni to‘g‘ri tashkil qilish Nafas a’zolarining xolatini aniqlash. Teri va og‘iz bo‘shlig‘ini parvarishlash usullari. Puls va qon bosimini o‘lchash qoidalari. Xazm a’zolari xolatini aniqlash Bemorlarni jarroxlik amaliyotigacha va undan so‘ng parvarishlash usullari.
O‘kuv mashg‘ulotining maqsadi: Talabalarga bemorlarni parvarishlash usullarini va uni amalda qo‘llashga doir ko‘nikmalarni o‘zlashtirish.
Pedagogik vazifalar: bemorlarni parvarishlash usullarini va uni amalda qo‘llashga doir ko‘nikmalarni shakllantirish.		O‘quv faoliyatining natijalari: talabalar biladilar: Bemorlarni parvarishlash usullarini va uni amalda qo‘llashga doir ko‘nikmalarni xosil qilish.
Ta’lim usullari		seminar mashg‘ulot, tezkor so‘rov, munozara.
Ta’lim vositalari		Darslik, o‘quv ko‘rsatmalar, ko‘rgazmali materiallar.
O‘qitish shakllari		Ommaviy, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoiti		Maxsus texnika vositalari bilan jixozlangan xona
Monitoring va baholash		Savol-javob, test

II. TA’LIMNING TEXNOLOGIK XARITASI

Ta’lim shakli. Ish bosqichi	Faoliyat
	o‘qituvchiniki	Talabalarniki
Seminar mashg‘ulot: tayyorgarlik bosqichi
1-bosqich. O‘quv mashg‘ulotiga kirish (15 daq)	1.1. Mavzuning maqsadi, rejadagi o‘quv natijalarini e’lon qiladi, ularning ahamiyatini va dolzarbligini asoslaydi.	Tinglaydilar, yozib oladilar
2-bosqich. Asosiy bosqich (90 daq)	BTYO faniga kirish. Etika va deontologiya tushunchalarini bilish. Bemorlarni parvarish qilishni to‘g‘ri tashkil qilish Nafas a’zolarining xolatini aniqlash. Teri va og‘iz bo‘shlig‘ini parvarishlash usullari. Puls va qon bosimini o‘lchash qoidalari. Xazm a’zolari xolatini aniqlash Bemorlarni jarroxlik amaliyotigacha va undan so‘ng parvarishlash usullari.	2.1.Tushunchalarga ta’rif beradilar 2.2.talabalar savollarni muhokama qiladilar, javoblar-ni aniqlashtiradi-lar, o‘zlarining qa-rashlarini shakllan-tiradilar. 2.3. Berilgan vazifa-larni ish daftariga yozadilar. 2.4. Vazifalarni bajaradilar, 2.5. Savol beradilar. 2.6. vaziyatli masalalarni echadilar, o‘rganadilar va o‘z bi-limlarini mutsah-kamlaydilar. 2.7. Ballarni bilib oladilar.
3-bosqich. YAkuniy (15 daq)	Mavzu to‘g‘richa yakun qiladi, olingan bilimlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga talabalar e’tibori qaratiladi. Mustaqil ish uchun topshiriq beriladi. Kelgusi mashg‘ulot uchun mavzu «Davolash muolajalari. (dorilarni yuborilish usullari)» beriladi. Savollarga javob beradi	Savollar berishadi

1-ilova

Guruh bilan ishlash qoidalari

Guruhning har bir a’zosi: - o‘z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim; - berilgan topshiriqlar to‘g‘richa faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim; - o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; - yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; - guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;

«Akliy xujum»

Mustaqil shug‘ullanish uchun testlar.
1. Malakali birinchi tibbiy yordamni kimlar ko‘rsatishi mumkin?

A. Maxsus bilimga ega bo‘lgan xamshiralar va farmatsevtlar.

B. Uy bekalari va oila xamshiralari.

V. Voqea ro‘y bergan joydagi xar qanday shaxs.

G. Jamoat transporti xaydovchilari.

D. To‘g‘ri javob yo‘q.

2. Asfiksiya nima?

A. Nafas qisilishining tez avj olishi.

B. Kislorod etishmaslik xolati.

V. Is gazidan zaxarlanish.

G. Nafas olish ritmining tezlashishi.

D. Nafas olish ritmining sekinlashishi.

3.Bolalarda tana xarorati qaerda o‘lchanadi?

A.og‘iz bo‘shlig‘i va qo‘ltiq ostida

B.og‘iz bo‘shlig‘i va to‘g‘ri ichakda.

V. qo‘ltiq ostida.

G. to‘g‘ri ichakda va qo‘ltiq ostida.

D.to‘g‘ri javob yo‘q.

4.5 yoshgacha bo‘lgan bolalarda puls qancha bo‘ladi.

A.60-70.

B.70-80.

V.50-70.

G.90-100.

D.40-60.
5.Yotoq yaralarining oldini olish uchun qanday tadbirlar ko‘riladi.

A.Bemorning vaziyatini o‘zgartirib turiladi.

B.Orqa va dumg‘azani kamfora spirtida.

V.bemor terisining tozaligini saqlash.

G.o‘rin, to‘shakni tez-tez almashtirish.

D.barcha javob to‘g‘ri.

2-MAVZU	Davolash muolajalari. (dorilarni yuborilish usullari).
TA’LIMNING TEXNOLOGIK MODELI
O‘quv soati: 3 soat	talabalar soni: ta
O‘quv mashg‘uloti shakli	Bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish bo‘yicha seminar mashg‘ulot
Amaliy mashg‘ulotining rejasi	Dorilarni tanaga kiritishning enteral yo‘llari. In’eksiyaning usullari,uning kamchiliklari va afzalliklari Dorilarni sirtga qo‘llash va ingalyasiya yo‘li bilan yuborishning o‘ziga xos tomonlari Xuqna turlari va ularni amalga oshirish texnikasi 5. Me’dani yuvish muolajasi.
O‘kuv mashg‘ulotining maqsadi: Talabalarga davolash muolajalari xakida tulik ma’lumot berish
Pedagogik vazifalar: Davolash muolajalari ,dori-larni tanaga yuborish usul-lari xaqida tushuncha berish.		O‘quv faoliyatining natijalari: talabalar biladilar: Muolaja usullarini bilish va amalda qo‘llay olishni bilish.
Ta’lim usullari		seminar mashg‘ulot, tezkor so‘rov, munozara.
Ta’lim vositalari		Darslik, o‘quv ko‘rsatmalar, ko‘rgazmali materiallar
O‘qitish shakllari		Ommaviy, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoiti		Maxsus texnika vositalari bilan jixozlangan xona
Monitoring va baholash		Savol-javob, test

II. TA’LIMNING TEXNOLOGIK XARITASI

Ta’lim shakli. Ish bosqichi	Faoliyat
	o‘qituvchiniki	Talabalarniki
Seminar mashg‘ulot: tayyorgarlik bosqichi
1-bosqich. O‘quv mashg‘ulotiga kirish (15 daq)	1.1. Mavzuning maqsadi, rejadagi o‘quv natijalarini e’lon qiladi, ularning ahamiyatini va dolzarbligini asoslaydi.	Tinglaydilar, yozib oladilar
2-bosqich. Asosiy bosqich (90 daq)	Dorilarni tanaga kiritishning enteral yo‘llari. In’eksiyaning usullari,uning kamchiliklari va afzalliklari Dorilarni sirtga qo‘llash va ingalyasiya yo‘li bilan yuborishning o‘ziga xos tomonlari Xuqna turlari va ularni amalga oshirish texnikasi Me’dani yuvish muolajasi.	2.1.Tushunchalarga ta’rif beradilar 2.2.talabalar savol-larni muhokama qila-dilar, javoblarni aniqlashtiradilar, o‘zlarining qarash-larini shakllan-tiradilar. 2.3. Berilgan vazifa-larni ish daftariga yozadilar. 2.4. Vazifalarni bajaradilar, 2.5. Savol beradilar. 2.6. vaziyatli masala-larni echadilar, o‘rganadilar va o‘z bi-limlarini mutsahkam-laydilar. 2.7. Ballarni bilib oladilar
3-bosqich. YAkuniy (15 daq)	Mavzu to‘g‘richa yakun qiladi, olingan bilimlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga talabalar e’tibori qaratiladi. Mustaqil ish uchun topshiriq beriladi. Kelgusi mashg‘ulot uchun mavzusi «Aseptika va antiseptika asoslari» beriladi. Savollarga javob beradi	Savollar berishadi

1-ilova

Guruh bilan ishlash qoidalari

Guruhning har bir a’zosi: - o‘z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim; - berilgan topshiriqlar to‘g‘richa faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim; - o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; - yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; - guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;

Pedagogik texnologiya usullari.

Takdimot usulidan foydalangan xolda axborot texnologiyasi qo‘llaniladi

1-ilova

Dorilarni tanaga kiritishning enteral yo‘llari. In’eksiyaning usullari,uning kamchiliklari va afzalliklari Dorilarni sirtga qo‘llash va ingalyasiya yo‘li bilan yuborishning o‘ziga xos tomonlari Xuqna turlari va ularni amalga oshirish texnikasi Me’dani yuvish muolajasi.

Mustaqil shug‘ullanish uchun testlar:

1. Quyidagilardan qaysi biri dori moddalarni yuborishning enteral usuliga kiradi?

A. Mushak orasiga

B. Og‘iz orqali

V. Venaga tomchilab

G. Ingalyasiya yo‘li

D. Teriga surtish

2. Quyidagilardan qaysi biri dori moddalarni yuborishning parenteral usuliga kiradi?

A. Mushak orasiga

B. Og‘iz orqali

V. To‘g‘ri ichak orqali

G. Til ostiga

D. Ingalyasiya yo‘li

3.Gipertonik xuqnaning tarkibi qanday?

A. 0,9% li natriy xlor eritmasi bilan 20-30% li magniy sulfat

B. 10 % li natriy xlorid va 20-30 % magniy sulfat

V. Suv va glyukoza

G. 40 % glyukoza va 20-30 % magniy sulfat

D. To‘g‘ri javob yo‘q

4. YOg‘li xuqnalar qachon qo‘llanilishi mumkin?

A. Spastik qabziyatlarda

B. O‘tkir zaxarlanishlarda

V. Dori moddalarini og‘iz orqali qabul qila olmaganda

G. Oziqlantirish maqsadida

D. xammasi to‘g‘ri

5. In’eksiyalarning salbiy tomonini aniqlang?

A. Dozasining aniqligi

B. Og‘riqliligi

V. Allergik xolatlarning yuzaga kelmasligi

G. Maxsus mutaxassis talab qilinmasligi

D. Asoratlarning bo‘lmasligi

6. Me’dani yuvishga oid ko‘rsatmalarni aniqlang.

A. O‘tkir zaxarlanishlarda

B. Enteritlarda

V. To‘g‘ri ichak yarasida

G. qabziyatlarda

D. jarroxlik amaliyoti oldidan

3-MAVZU	Aseptika va antiseptika asoslari
TA’LIMNING TEXNOLOGIK MODELI
O‘quv soati: 3 soat	Talabalar soni: ta
O‘quv mashg‘uloti shakli	Bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish bo‘yicha seminar mashg‘ulot
Amaliy mashg‘ulotining rejasi	1. Aseptika tushunchasi 2. Asboblar, bog‘lov materiallari va oqliklarni serillash usullari. 3. Jarroxlik blokining zonalari va rejimi 4. Qo‘l yuvish usullarini aniqlang. 5. Antiseptikaning usullari. 6.Kimyoviy antiseptik eritmalar va ularning guruxlari. 7. Biologik antiseptika usuli .
O‘kuv mashg‘ulotining maqsadi: Talabalarga aseptika va antiseptika xakida tulik ma’lumot berish
Pedagogik vazifalar: Aseptika va antiseptika xakida tushuncha berish.		O‘quv faoliyatining natijalari: talabalar biladilar: Aseptika va antiseptika usullari va ularda qo‘llaniladigan vositalar xakida tulik ma’lumot berish
Ta’lim usullari		seminar mashg‘ulot, tezkor so‘rov, munozara.
Ta’lim vositalari		Darslik, o‘quv ko‘rsatmalar, ko‘rgazmali materiallar
O‘qitish shakllari		Ommaviy, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoiti		Maxsus texnika vositalari bilan jixozlangan xona
Monitoring va baholash		Savol-javob, test

II. TA’LIMNING TEXNOLOGIK XARITASI

Ta’lim shakli. Ish bosqichi	Faoliyat
	o‘qituvchiniki	talabalarniki
Seminar mashg‘ulot: tayyorgarlik bosqichi
1-bosqich. O‘quv mashg‘ulotiga kirish (15 daq)	1.1. Mavzuning maqsadi, rejadagi o‘quv natijalarini e’lon qiladi, ularning ahamiyatini va dolzarbligini asoslaydi.	Tinglaydilar, yozib oladilar
2-bosqich. Asosiy bosqich (90 daq)	1.Aseptika tushunchasi 2. Asboblar, bog‘lov materiallari va oqliklarni serillash usullari. 3. Jarroxlik blokining zonalari va rejimi 4. Qo‘l yuvish usullarini aniqlang. 5. Antiseptikaning usullari. 6.Kimyoviy antiseptik eritmalar va ularning guruxlari. 7. Biologik antiseptika usuli .	2.1.Tushunchalarga ta’rif beradilar 2.2.talabalar savollarni muhokama qiladilar, javoblarni aniqlashtiradilar, o‘zlarining qarashlarini shakllantiradilar. 2.3. Berilgan vazifalarni ish daftariga yozadilar. 2.4. Vazifalarni bajaradilar, 2.5. Savol beradilar. 2.6. vaziyatli masalalarni echadilar, o‘rganadilar va o‘z bilimlarini mutsahkamlaydilar. 2.7. Ballarni bilib oladilar
3-bosqich. YAkuniy (15 daq)	3.1.Mavzu to‘g‘richa yakun qiladi, olingan bilimlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga talabalar e’tibori qaratiladi. 3.2.Mustaqil ish uchun topshiriq beriladi. 3.3.Kelgusi mashg‘ulot uchun mavzusi «Qon oqishi va qon yo‘qotish turlari, sabablari va oqibatlari va unda BTYO» beriladi. 3.4.Savollarga javob beradi	Savollar berishadi

1-ilova

Guruh bilan ishlash qoidalari

Guruhning har bir a’zosi: - o‘z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim; - berilgan topshiriqlar to‘g‘richa faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim; - o‘zlariga yordam kerak bo‘lganda so‘rashlari mumkin; - yordam so‘raganlarga ko‘mak berishlari lozim; - guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;

1-ilova

1. Aseptika tushunchasi 2. Asboblar, bog‘lov materiallari va oqliklarni serillash usullari. 3. Jarroxlik blokining zonalari va rejimi 4. Qo‘l yuvish usullarini aniqlang. 5. Antiseptikaning usullari. 6.Kimyoviy antiseptik eritmalar va ularning guruxlari. 7. Biologik antiseptika usuli .

Mustaqil shug‘ullanish uchun testlar:
1. quyidagi kimyoviy antiseptiklar ichidan oksidlovchilarni aniqlang.

A. Pervomur

B. Nashatir spirti

V. Vodorod peroksid

G. Xloramin B

D. Sulema

2. Etil spirtining xususiyatlarini aniqlang

A. Falajlovchi xususiyati

B. Oksidlovchi

V. O‘rab oluvchi

G. Mikroblarga qarshi

D. To‘g‘ri javob yo’q.

3. quyidagi kimyoviy antiseptiklar ichidan og‘ir metall tuzlarini aniqlang.

A. Pervomur

B. Nashatir spirti

V. Vodorod peroksid

G. Xloramin B

D. Sulema

4. quyidagilar ichidan jarroh qulini yuvishda ishlatiladigan usullarni aniqlang

A. Spasokukotskiy-Kochergin

B. Alfeld

V. Digmen bilan

G. Digmetsid bilan

D. Hamma javob to‘g‘ri

5. Yiringli yara va bo‘shliqlarni yuvish uchun ishlatiladigan eritmani aniqlang.

A. 0,9% li natriy xlorid eritmasi.

B. Magneziya sulfatning 10% li eritmasi

V. Kumush nitratning 0,1-0,2% li eritmasi

G. Natriy xlorning 10% li eritmasi

D. To‘g‘ri javob yo‘q.

4-MAVZU	Qon oqishi va qon yo‘qotish turlari, sabablari va oqibatlari va unda BTYO
TA’LIMNING TEXNOLOGIK MODELI
O‘quv soati:3 soat	talabalar soni: ta
O‘quv mashg‘uloti shakli	Bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish bo‘yicha seminar mashg‘ulot
O‘quv mashg‘uloti rejasi	Qon oqishining turlari va belgilari. Tashqi qon oqishida BTYO ko‘rsatish. Ichki qon oqishida BTYO ko‘rsatish. Qon yo‘qotish darajalari va uning asoratlari Qon oqishida ko‘rsatiladigan vrachgacha BTYO Qon quyish va bunda ishlatiladigan preparatlar.
O‘kuv mashg‘ulotining maqsadi: Talabalarga qon oqishining turlari va unda ko‘rsatiladigan chora tadbirlar xakida tulik ma’lumot berish.
Pedagogik vazifalar: Qon oqishining turlari va belgilari,qon oqishida kqrsatiladigan BTYO qon quyish usullari xaqida tushuncha berish.		O‘quv faoliyatining natijalari: talabalar biladilar: Qon oqishining umumiy belgilari va turlarini bilish,arterial,venoz ,kapillyar va parenximatoz qon oqishlar xakida tulik ma’lumotga ega bo‘lish.
Ta’lim usullari		seminar mashg‘ulot, tezkor so‘rov, munozara.
Ta’lim vositalari		Darslik, o‘quv ko‘rsatmalar, ko‘rgazmali materiallar, qaror va buyruqlar
O‘qitish shakllari		Ommaviy, jamoaviy
O‘qitish shart-sharoiti		Maxsus texnika vositalari bilan jixozlangan xona