TÖVHİD – Allahın Qulları Üzərində Olan Haqqı 127
sevməyə görə insan məzəmmət olunmur. Lakin nə vaxt məzəmmət olunur?
Əgər bu kimi şeylər Allahı sevməkdən, zikr etməkdən yayındırarsa, sevgini
Allahın sevgisi üstünə qoyarsa artıq büyük bir günah etmişdir; "Ey iman
gətirənlər! Nə mal-dövlətiniz, nə də oğul-uşağınız sizi Allahın zikrindən
yayındırmasın! Hər kəs bunu etsə belələri əsl ziyana uğrayanlardır". (əl-
Munafiqun 9). İbn Məsud deyir: "Nə vaxt Quranda Yə Əyyuhəl-Ləzinə
gəldisə diqqətli ol! Burada ya səni xeyirə çağıran əmr vardır, ya da səni şərdən
çəkindirən qadağa vardır"; "O, kəslər ki, nə ticarət, nə alış-veriş onları Allahı
zikr etməkdən, namaz qılmaqdan və zəkat verməkdən yayındırmaz". (ən-Nur
37). Bunların hər biri öz-özlüyündə ibadət deyildir, lakin Allah üçün edilərsə
ibadət sayılar.
Allahdan Qeyrisini Sevməkdə Olan Məhəbbət: Allahdan qeyrisini ibadət
niyyətilə (Allahla birlikdə və ya Allah kimi sevmək) sevmək - müşriklərin öz
bütlərini sevmələridir. Allahla bərabər öz bütlərini də sevirlər. Qəbir
sahiblərinə ibadət etdikdənlərini görsən, sənə aydın olar ki, istənilənə çatmaq
üçün qəbirlərə necə can atır, ibadət edir, oraları təmizləyir və qoruyurlar. Kim
ibadət olan sevgini Allahdan qeyrisinə həsr edərsə artıq böyük şirk etmişdir.
Bu da Allahın bağışlamadığı böyük şirkdir; “İnsanlardan elələri də vardır ki,
Allahdan qeyrilərini Ona tay tutur, onları da Allahı sevdikləri kimi sevirlər.
İman gətirənlərin isə Allaha olan sevgisi daha güclüdür. Kaş zülm edənlər
əzabı gördükləri zaman bütün qüdrət və qüvvətin Allaha məxsus olduğunu və
Allahın şiddətli əzab verdiyini görəydilər”. (Bəqərə 165). "De ki: “Əgər
atalarınız, oğullarınız, qardaşlarınız, övrətləriniz, qəbiləniz, qazandığınız
mallar, kasad olmasından qorxduğunuz ticarət, xoşunuza gələn məskənlər sizə
Allahdan, Onun Peyğəmbərindən və Allah yolunda cihad etməkdən əzizdirsə,
Allahın əmri gəlincəyə qədər gözləyin. Allah fasiqləri doğru yola yönəltməz".
(ət-Tövbə 24). "(Ya Peyğəmbər!) Allaha və axirət gününə inanan heç bir tayfanın
Allaha və Onun Peyğəmbəri əleyhinə çıxanlarla – öz ataları, oğulları,
qardaşları, yaxın qohumları olsalar belə – dostluq etdiyini görməzsən. Onlar
elə kimsələrdir ki, Allah onların qəlblərinə iman yazmış və öz dərgahından
onlara güc vermişdir. Allah onları altından çaylar axan Cənnətlərə daxil
edəcəkdir. Onlar orada əbədi qalacaqlar. Allah onlardan, onlar da Allahdan
razıdırlar. Onlar Allahın firqəsidirlər. Bilin ki, Allahın firqəsi məhz onlar,
nicat tapıb əbədi səadətə qovuşanlardır". (əl-Mücadələ 22). "Onlar orada çənə-
boğaz olub deyərlər: "Allaha and olsun ki, biz açıq-aydın azmışdıq! Çünki biz
sizi aləmlərin Rəbbi ilə bərabər tutduq". (əş-Şüəra 97). Ayədən göründüyü kimi
onlar Allahı sevirdilər, lakin bununla yanaşı öz bütlərini də sevirdilər. Bəs öz
bütlərini Allahdan daha çox sevən və öz bütlərindən başqa heç kəsi sevməyən
kimsə barəsində nə demək olar? Hər bir şeyin əsasında məhəbbət vadır. Əgər
TÖVHİD – Allahın Qulları Üzərində Olan Haqqı 128
bir kimsə hər hansısa bir bəlanın qaldırılması, ehtiyacın ödənilməsi üçün
qəbirə doğru yönəlirsə deməli o, kimsəyə qarşı məhəbbəti vardır. Allahı sevən
kimsə hər bir şeydə yalnız Allaha yönələr. Allaha qarşı məhəbbət odur ki,
insanın qəlbində Allahdan qeyrisinə məhəbbət qalmır. Qəlbində nə qədər
sevgi varsa Allaha yönəldir.
Onlar ilahlarını yaratmaqda, ruzi verməkdə, öldürməkdə, diriltməkdə,
mülkdə, qadir olmaqda Allaha bərabər tutmayıblar. Onlar Allaha sevgidə,
təzimdə bərabər tutublar. Sənin kimi aciz bir qul aləmlərin Rəbbi, hər şey
Əlində olan ilə necə bərabər tutula bilər. Sənin kimi hər şeyə möhtac olan
möhtacsıza (Allaha) bərabər tutula bilər. Məxluqu Allaha bərabər tutduğuna
görə, bundan da daha böyük və çirkin bir zülm ola bilərmi; "Göyləri və yeri
xəlq edən, zülmətləri və nuru yaradan Allaha həmd olsun! (Bu qüdrəti
gördükdən) sonra kafir olanlar yenə (bütləri) öz Rəbbinə tay tutarlar". (əl-Ənam
1). Bu elə bir bərabərlikdir ki, ən böyük zülmü, çirkinliyi əhatə edir; “Ey iman
gətirənlər! Sizdən hər kim dinindən dönsə, Allah onun əvəzinə Özünün sevdiyi
və Onu sevən, möminlərə qarşı mülayim, kafirlərə qarşı isə sərt olan, Allah
yolunda cihad edən və tənə edənin tənəsindən qorxmayan bir camaat gətirər.
Bu, Allahın lütfüdür, onu istədiyinə verər. Allah hər şeyi Əhatəedəndir,
Biləndir”. (əl-Maidə 54). Bu ayədə məhəbbətin dörd əlaməti qeyd olunmuşdur:
1) Allah onları, onlar da Allahı sevərlər. 2) Onlar möminlərə qarşı mülayim,
kafirlərə qarşı sərt olarlar. 3) Allah yolunda vuruşarlar. 4) Heç kəsin
tənəsindən qorxmazlar.
İnsanlar bir-birilərini dünya malına görə, hansısa bir vəzifəyə görə sevir və
əlaqələr saxlayırlar. Bütün bunlar bitdikdə o, dostluq da bitəcəkdir. Yalnız
Allah xatirinə olan dostluqdan başqa: "Müttəqilər müstəsna olmaqla, o gün
dostlar bir-birinə düşmən kəsiləcəklər". (əz-Zuxruf 67). "Sizin haminiz ancaq
Allah, Onun Peyğəmbəri və iman gətirənlərdir". (əl-Maidə 55).
Dostluq İki Qismə Bölünür: 1. Allahın bəndəsini Özünə dost tutması;
"Allah Ona inananların dostudur. Onları zülmətdən çıxarıb işığa tərəf
yönəldər. Kafirləri dostu isə şeytandır. Onları nurdan ayırıb zülmətə salarlar".
(əl-Bəqərə 257). 2. Bəndənin Allahı özünə dost tutması; "Hər kəs Allahı, Onun
Peyğəmbərini və iman gətirənləi özünə dost tutsa, şübhəsiz ki, qələbə çalanlar
məhz Allahın firqəsidir". (əl-Maidə 56).
HƏQİQİ SEVGİ UCA SEVDİYİNİ TƏKLƏŞDİRMƏYİ
TƏLƏB EDİR
Bunu bildikdən sonra insanın qəlbində Allahı sevməklə digər (surətlərə,
şəkillərə) olan eşq bir yerdə olması heç vaxt mümkün deyil. Bunların ikisi də
Dostları ilə paylaş: |