Toziholmasael
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BƏDƏN YARMAĞIN HÖKMLƏRİ Məsələ 2925
- BƏDƏN ÜZVLƏRİNİN CALAĞI VƏ KÖÇÜRÜLMƏSİNİN HÖKMLƏRİ Məsələ 2928
- Məsələ 2933
- SÜNİ MAYALANDIRMA Məsələ 2936
618 QARIŞIYA ÇIXAN YENİ MƏSƏLƏLƏR
öz şərtinə əməl etməyə vadar edə bilməsə, malikin razılığı olmadan, icarəçi o yerdən istifadə edə bilməz. Məsələ 2924: İcarə qərardadında icarə müddəti qurtarandan sonra hər il həmin qiymətə yaxud məsələn: neçə fayız bahasına icarəni artırmaları və qərərdadın öz-özünə artmasını şərt etmələri mümkündür. Bu çür şərtləri, nəticə şərti adlandırırlar və onun düzgün olması qeyri mümkün sayılmaz. Belə olan surətdə yalnız mülk sahibi icarə almaq haqqı var. Əgər icarəçi digərinə verməsini şərt etsə, icarə olunan yeri digərinə təhvil verməsi üçün mülk sahibindən icazə alması lazım deyil. BƏDƏN YARMAĞIN HÖKMLƏRİ Məsələ 2925: Ölü müsəlmanın bədənini yarmaq icazəli deyildir. Əgər bir kəs bu işi görərsə, diyə kitablarında qeyd olunan təfsilə əsasən, ona diyə vermək vacib olur. Ölü kafirin bədənini yarmaq, hansı qrupdan olsa belə, caizdir. Lakin zimmi kafir olsa bədəninin yarılması işkallıdır. Əgər onun bədəninin yarılması öz şəriətində caizdirsə, onun bədənini yarmaq icazəlidir.
insanın bədəninin yarılmasına bağlıdırsa, mümkün olan halda zimmi olmayan kafirin və ya zimmi olub-olmamasında şəkk etdikləri kafirin bədənini yarsınlar. Əgər bu da mümkün olmasa şəriətlərində bədənin yarılması icazəli olan zimmi kafitin bədənini yarsınlar. Əgər zimmi kafitin bədənini yarmaq da mümkün olmasa, hər bir halda müsəlmanın bədəninin yarılması ehtiyata əsasən icazəli deyil. Məsələ 2927: Təlim və başqa məqsədlə müsəlman bədənini yarmaq icazəli deyildir. Müsəlmanın canının qorunması hal- hazırda ona bağlı olsa ehtiyat budur ki, tərk olunsun.
İzahlı şəriət hökmləri 619
gözünü, əlini və s. diri bir şəxsin bədəninə peyvənd etmək üçün kəsilməsi icazəli deyildir. Əgər bir kəs bu işi görərsə onun diyə verməsi lazımdır. Kəsilmiş üzvün dəfn edilməsi də vacibdir. Amma əgər biri peyvənd vurarsa və diri insanın bir üzvü sayılarsa onu yenidən kəsmək vacib deyildir. Məsələ 2929: Əgər bir müsəlmanın həyatının qorunması bir ölmüş insanın bədəninin zahir üzvünün kəsilməsinə bağlıdırsa onun kəsilməsi işkallıdır, onu kəsən şəxsə diyə vacib olur. Əgər bir şəxs günah edib bir üzvü kəssə və diri insanın bədəninə peyvənd vurulsa onun bir hissəsi sayılır və diri şəxsin bədənində olan hökmlər də ona aid olur. Məsələ 2930: Əgər bir müsəlmanın, bədən üzvlərinin birinin yaşaması, bir ölmüş müsəlmanın bədən üzvünün kəsilməsinə bağlıdırsa, onun kəsilməsi icazəli deyil.
üzvlərindən birini kəsib başqa diri adama köçürülməsinə vəsiyyət etsə bu vəsiyyətə əməl etmək işkallıdır. Əgər o üzv böyrəy kimi daxili orqan olsa icazəlidir. Onu kəsənə diyə vacib deyil. Ümumiyyətlə insan öldükdən sonra bədən üzvləri peyvənd etməyə yararlı deyil. Məsələ 2932: Əgər bir şəxs onun bədən üzvlərindən birini başqasına köçürülməsinə razı olsa iki haldan qıraq deyil: 1. Əgər o üzv göz, qulaq, əl və ayaq kimi əhəmiyyətli üzvlərdaən olarsa icazəli deyil. 2. Əgər ət və dəri kimi olsa icazəlidir. Böyrək kimi daxili orqanlarda isə bədən üçün çox ziyanı olmazsa icazəlidir. Məsələ 2933: Yeməkdən qeyri vasitələrlə qandan faydalanmaq və ondan halal istifadə etmək üçün onu satmaq 620 QARIŞIYA ÇIXAN YENİ MƏSƏLƏLƏR
icazəlidir. Deməli bu gün qanı yalnız xəstələr və yarılılar üçün istifadə etdiklərinə görə satmağın heç bir eybi yoxdur. Amma ehtiyat budur ki, öz qanını başqasına verən şəxs pulu gərək qan götürməyə verdiyi icazənin müqabilində alsın. Qeyd olunan ehtiyat mümkün olduğu qədər tərk olunmasın. Amma qan götürmək qan verən şəxs üçün zərli olarsa işkallıdır. Əgər zərəri çox olarsa icazəli deyil. Məsələ 2934: Qanı möhtərəm olmayan, yaxud şəkkli olan ölmüş kafirin bədən üzvünü müsəlmana peyvənd etmək üçün kəsmək caizdir. Peyvənd edildikdən sonra müsəlmanın bədəninin hökmləri o üzvə də şamil olur. Çünki onun bədənindən bir hissə kimi hesab olunur.
bədən üzvlərindən birini kəsib müsəlmanın bədəninə peyvənd edilməsinin işkalı yoxdur. Peyvənd edildikdən sonra da müsəlman bədəninin hökmləri ona şamil olur. Çünki artıq diri şəxsin bədən üzvündən hesab olunur və o hissədə həyat vardır, pakdır və onunla namaz qılmaq caizdir. SÜNİ MAYALANDIRMA Məsələ 2936: Qadını, ərindən başqasının mənisi ilə mayalandırmaq icazəli deyildir, istər ərli olsun istər ərsiz, istər ər və arvad buna razı olsunlar, istər razı olmasınlar, istər bu iş ərinin vasitəsi ilə baş versin, istərsə də başqasının vasitəsi ilə. Məsələ 2937: Əgər bir qadın, öz ərindən başqasının mənisi ilə mayalandırılsa və hamilə olub övlad dünyaya gətirsə, bu hadisə səhv üzündən baş vermiş olduğu halda, yəni onu ərinin mənisi ilə mayalandırmaq istədikləri halda başqasının mənisi ilə səhvə düşübsə, belə olan surətdə şübhəsiz övlad məni sahibinindir. Bu məsəlinin hökmü vəty be şübhə kimidir. Lakin əgər belə bir mayalandırma agahlıq üzündən və qəsdən olarsa, yenə də övladın məni sahibinin olması uzaq deyildir və bütün nəsəb Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|