Toziholmasael
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ƏHALİ ARTIMINA NƏZARƏTİN HÖKMLƏRİ Məsələ 2942
- Məsələ 2946
- DÖVLƏTİN SALDIRDIĞI XİYABAN VƏ KÜÇƏLƏRİN HÖKMLƏRİ Məsələ 2950
İzahlı şəriət hökmləri 621
hökmləri, hətta irs onların arasında sabitdir. Çünki irsdən istisna olunan hallar zinadan əmələ gələn övladdır. Bu işin haram olmasına baxmayaraq, zina hökmündə deyildir. Həmçinin bu övlad hər iki surətdə anasınındır və onunla sair övladları arasında heç bir fərqi yoxdur. Məsələ 2938: Əgər qadın öz ərinin nütfəsini müsahiqə (lezbiyanlıq) və sair yollarla başqa bir qadının bətninə daxil edərsə və o qadın hamilə olub övlad dünyaya gətirərsə övlad nütfənin sahibinə və onu dünyaya gətirən qadına aiddir, baxmayaraq ki, bu əməl haramdır.
sperması götürülüb mayalandırıldıqdan sonra süni bətnə qoyulsa və bu işdən bir övlad dünyaya gəlsə, yumurta hüceyrəsinə sahib olana aid olur və bu övladla onun arasında bütün nəsəb (qohumluq) hökmləri hətta irs hökmü belə cari olur. Əgər mayalandırılma yerinə yetməzdən öncə yumurta hüceyrəsinə sahib olan dünyadan getsə övlad ondan irs aparmır. Amma uşağın spermanın sahibinə nisbət verilməsi məlum deyil, lakin ehtiyat etmək yaxşıdır. Xüsusi ilədə izdivacda, deməli ehtiyata əsasən izdivac tərk edilsin. Məsələ 2940: Əgər bir qadının mayalanmış yumurta hüceyrəsini başqa bir qadının bətninə qoysalar və orada inkişaf edib övlad dünyaya gəlsə onun birinci qadına aid edilməsinin bir əsası vardır. Amma ehtiyat da tərk olunmamalıdır. Amma uşağı dünyaya gətirən qadın analıq hökmünü daşıyır. Bu işin əsası və əsli işkalsız deyil. Məsələ 2941: Qadının öz ərinin mənisi ilə mayalandırılması caizdir. Əlbəttə əgər bu iş baxışı haram olan yerlərə baxmağı, ləms etməyin haram olduğu yerlərinə ləms etməyi lazım tutursa, bu işin yerinə yetirilməsi ərindən başqasına icazəli deyildir. Amma zərurət halı istisna olunur, məsələn uşaq sahibi olmaq onun üçün çox çətin olsa və hamilə olmağı üçün də bundan 622 QARIŞIYA ÇIXAN YENİ MƏSƏLƏLƏR
başqa yol olmasa bu cür mayalandırılmadan dünyaya gələn övlad da heç bir fərqi olmadan onların sair övladları kimidir. ƏHALİ ARTIMINA NƏZARƏTİN HÖKMLƏRİ Məsələ 2942: Caizdir ki, qadın ona mühüm bir ziyanı çatmadığı təqdirdə hamiləliyin qarşısını alan dərmanlardan istifadə etsin, istər əri bu işə razı olsun, istərsə razı olmasın. Amma uzun müddətli istifadə etmək işkallıdır. Məsələ 2943: Caizdir ki, qadın ona mühüm bir zərəri olmadığı, təqdirdə hamiləliyin qarşısını alan cihazlardan istifadə etsin. Amma gərək onun fərcinə bu kimi cihazların qoyulması zamanı baxılmasın, haram olan yerlərə nəzər salınmasın, yaxud ləms edilməsin. Amma zərurət halı bundan istisna olunur, məsələn, uşaq sahibi olması onun üçün zərəri olarsa. Məsələ 2944: Əgər qoyulan cihazın nütfəni mayalandıqdan sonra məhv etməsi məlum olarsa, onun icazəli olması işkalsız deyil. Ehtiyat budur ki, bu əməl tərk olunsun.
turbalıqlarını bağlatdırması bir daha doğa bilməməsinə gətirib çıxarmasa iki şərt daxilində icazəlidir. 1. Uşağlığın götürülməsi və ya yumurtalıq kimi bir üzvün kəsilməsi nəticəsində ciddi bir ziyana səbəb olmasın. 2. Haram olan yerlərə nəzər salınmasın, yaxud ləms edilməsin. Amma zərurət halı bundan istisna olunur, məsələn, uşaq sahibi olması onun üçün zərərli və ya çətinliyə düşməsinə səbəb olarsa.
barəsində də caridir. Məsələ 2947: Nütfə bağlandıqdan və ruh daxil olandan sonra bətndə olan rüşeymi saldırmaq icazəli deyildir. Amma əgər bətndə olan rüşeymin davam etməsi anaya çox ziyan çatdırarsa və
ya elə bir çətinlik yaradarsa adətən dözülməzdir, yəni ananın İzahlı şəriət hökmləri 623
ölməsi qəti şəkildə məlim olsa bu halda əgər ruh daxil olmayıbsa, saldırması caizdir, lakin diyəsini verməlidir. Məsələ 2948: Əgər ana öz bətnində olan rüşeymi ruh daxil olandan sonra saldırsa miqdarı diyə kitabında deyilən qədər diyə vermək ona vacib olur və onu uşağın atasına, yaxud bətnindəki uşağın vərəsələrinə verməlidir. Əgər ata uşağı saldırsa diyə vermək ona vacib olur və onu uşağın anasına verməlidir. Əgər birbaşa həkimin vasitəsi ilə saldırılarsa diyə ona vacib olur, amma əgər vərəsələr ona güzəştə getsələr onda vacib olmaz.
tamamlamaq üçün adət günlərini təxirə salan dərmanlardan istifadə etsin. Məsələn oruc, həcc əməlləri və başqa hallarda. Bu şərtlə ki, bu iş ona mühüm bir ziyan çatdırmasın. Əgər bu dərmanlardan istifadə etdiyi halda üç gün ardıcıl olmayan qan görsə adəti dövründə olsa belə, heyz hökmləri ona aid olmayacaqdır.
sonradan dövlətin öz mülkiyyətinə keçirərək yol saldırdığı xiyabanlarda hərəkət etmək sahiblərinin razılığlı ilə olarsa icazəlidir. Əgər dövlət sahiblərinin razılığı olmadan oraya təsərrüf eləyərsə qəsbi yerlər hökmünü daşıyır oradan hər növ istifadə etmək icazəli deyil. Amma əgər onun malikini, yaxud vəlisini razı salsa onda eybi yoxdur. Əgər malikini tanımasalar məchulul-malik hökmlərinə malik olacaq və bu barədə şəriət hakiminə müraciət edilməlidir.
qalan hissələrinin də hökmü aydın olur, belə ki, malikinin icazəsi olmadan onlardan istifadə etmək icazəli deyildir.
Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|