Тупроқшунослик-ўқув қўлланма-лотин

Tuproq qoplamini o‘rganish usullari.
Tuproqshunoslikda ham 
barcha tabiat fanlaridagidek, tuproq qoplami, uning jug‘rofiy tarqalishi, 
xossa va xususiyatlari, mineralogik, kimyoviy va biologik tarkibi dala, 
kuzatuv, laboratoriya sharoitida har taraflama o‘rganiladi. Ilmiy tadqiqot 
 
I QISM. 
UMUMIY TUPROQSHUNOSLIK: TUPROQNING KELIB 
CHIQISHI, TUZILISHI, TARKIBI VA XOSSALARI 

---

H.
Х
.
Т
ursunov. 
Т
uproqshunoslik 
8 
ishlarini amalga oshirishda hozirgi zamon kosmik, elektronika, kompyuter 
kabi jihozlardan bevosita samarali foydalaniladi. Hozirgi davrda tuproq 
qoplamini kompleks ravishda o‘rganish uchun barcha ilmiy-tadqiqot 
institutlari, tuproqshunoslik va agrokimyo kafedralari mavjud bo‘lgan 
universitet va institutlarda ilmiy va amaliy ishlarni bajarish uchun 
zamonaviy asbob–uskunalar bilan jihozlangan va tahminlangan. Tuproq 
qoplamini dala, kuzatuv va laboratoriya sharoitida o‘rganish uslublari 
hozirgi paytda mukammal ishlab chiqilgan. Tabiatda tuproq qoplamining 
yuza qismidan to uni hosil qiluvchi yotqiziq yoki tog‘ jinslarigacha (ona 
jinsi) V.V.Dokuchayev ishlab chiqqan 
profil usuli
bilan, genetik kelib 
chiqishi, 
morfologik 
tuzilishi, 
tuproq 
hosil 
bo‘lishi 
jarayoni 
chuqurligigacha o‘rganiladi.
Morfologik usul
, ya’ni V.V.Dokuchayev ishlab chiqqan tuproq 
profil tuzilishi, dala va laboratoriya sharoitida diagnostika tafsilotlari 
makro, mezo va mikromorfologik usul bilan oddiy ko‘z, binokulyar lupalar 
va elektron mikroskop yordamida o‘rganiladi.
Solishtirma jug‘rofiy usul
, turli geografik sharoitda hosil bo‘lgan 
tuproqlarning genezisi, tuzilishi, xossa va xususiyatlari, tarqalishi va 
foydalanishi to‘g‘risidagi ma’lumotlar tahlilidan iboratdir.