Türk diLİ tariHİ Başlangıcından Yirminci Yüzyıla

2.1. OSMANLI TÜRKÇESİNİN DİL ÖZELLİKLERİ
Eski Oğuz Türkçesinin dil özelliklerinin hemen tamamı Osmanlı Türkçesinin başlarında da devam eder. Bu özellikler 16. yüzyıl sonlarında başlayan ve 18. yüzyıla kadar devam eden bir süreç içinde Bugünkü Türkiye Türkçesinin özellikleriyle yer değiştirir. Ancak bütün değişmeler aynı za­manda başlayıp aynı zamanda bitmez. Bazı özellikler 18. yüzyılın sonlarına ve hatta arkaik olarak 19. yüzyıl içlerine kadar sürer. Ses ve biçim özellikleri bakımından Osmanlı Türkçesindeki durumu şöyle de ifade etmek mümkün­dür: Osmanlı Türkçesinin ilk asırları Eski Oğuz Türkçesiyle, son asırları Bugünkü Türkiye Türkçesiyle aynıdır. 16. asrın sonlarıyla 18. asrın başlan arasındaki dönem ise bu ikisi arasında bir geçiş sürecinin yaşandığı dönem­dir. Bu bakımdan aşağıda ses ve biçim özellikleri belirtilirken, mümkün olduğu kadar değişmenin zamanı tespit edilmeye çalışılmıştır. Tabiî ki sade­ce Eski Oğuz Türkçesinden Bugünkü Türkiye Türkçesine doğru değişen özellikler üzerinde durulmuştur.
Osmanlı Türkçesini kendinden önceki ve sonraki dönemlerden ayıran a-sıl ölçüt ise dilin dış yapısı ve bu yapının etkilidiği söz dizimidir. Dilin dış yapısı, içinde barındırdığı yabancı unsurlar için kullanılan bir terimdir. Os­manlı yazı dilinin birçok örneği, halk diline girmeyen yabancı ursurlarla doludur. Bu unsurlar kelime seviyesini aşmış ve söz dizimine de bulaşmıştır. Muharrem Ergin, yabancı unsurlar bakımından Osmanlı Türkçesini kendi içinde üç devreye ayırır: 1) 15. asrın sonu ile 16. asrın büyük bir kısmını içine alan ilk devre: Arapça ve Farsça unsurların Türkçeyi istilâsının hızlan­dığı devre. 2) 16. asrın sonundan 19. asrın ortalarına kadar süren devre: Ka­rışık dil koyuluğunun son haddine vardığı devre. 3) 19. asrın ortalarından 20. asrın başlarına kadar gelen devre: Karışık dilin koyuluğunu yavaş yavaş kaybettiği devre (Ergin 1977: 18-19). Tabiî hangi devre olursa olsun, dilde sadelik veya ağırlığın yazardan yazara değiştiğini de unutmamak lâzımdır. Biz Osmanlı Türkçesindeki yabancı unsurları, kendinden önceki dönemlerle karşılaştırılarak tebarüz ettirmeye çalıştık.