U. G‘afUrov, Q. SharIpov

aKSIYaDorLIK JaMIYaTI
faoLLaShTIrUvChI SavoL va TopShIrIQLar
1. Yuqoridagi infografikada ifodalangan aksiyadorlik jamiyatining qaysi aso
-
siy jihatlari boshqa shakllar uchun ham tegishli hisoblanadi?
aKSIYaDorLIK JaMIYaTI TUShUNChaSI
Siz uchun tadbirkorlik shakllari orasida nisbatan ko‘proq tanish bo‘l-
ganlaridan biri – aksiyadorlik jamiyatidir. Chunki u eng yirik shakllardan 
biri hisoblanib, ayrim hollarda korporatsiya deb ham yuritiladi. Bugungi 
kunda jahonda yetakchi bo‘lgan «Apple inc.», «Microsoft» kabi kompa
-
niyalar shular jumlasidandir. 
aksiyadorlik jamiyati (aJ)
– muassislar (aksiyadorlar)ning ixtiyo
-
riy hissalari asosida tashkil etilgan biznes yuritish shakli.

---

39
Mamlakatimizdagi «O‘zbekiston havo yo‘llari», «O‘zbekiston temir 
yo‘llari» kabi kompaniyalar ham aksiyadorlik jamiyati shaklida tashkil 
etilgan. 
Ustav fondi (ustav kapitali) aksiyadorlarning aksiyadorlik jamiyati
-
ga nisbatan huquqlarini tasdiqlovchi muayyan miqdordagi aksiyalarga 
taqsimlangan tijorat tashkiloti aksiyadorlik jamiyati deb e’tirof etiladi.
O‘zbekiston Respublikasining 2014-yil 6-maydagi O‘RQ-370-sonli 
yangi tahrirdagi «Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquq-
larini himoya qilish to‘g‘risida»gi qonuni, 3-modda
aKSIYaDorLIK JaMIYaTI TUrLarI
Aksiyadorlik jamiyati ochiq yoki yopiq bo‘lishi mumkin. Ochiq ak-
siyadorlik jamiyatining muassislari tarkibiga kiruvchilarning eng kam soni 
cheklanmaydi, yopiq aksiyadorlik jamiyatining muassislari esa kamida uch 
shaxsdan iborat qilib belgilanadi. Jamiyatning har bir muassisi uning ak
-
siyadori bo‘lishi lozim. Ochiq aksiyadorlik jamiyati aksiyadorlarining soni 
chegaralanmaydi. Ochiq aksiyadorlik jamiyati o‘zi chiqarayotgan aksiya
-
larga ochiq obuna o‘tkazishga va qonun hujjatlarining talablarini hisobga 
olgan holda ularni erkin sotishga haqlidir. Aksiyalari faqat o‘z muassislari 
yoki oldindan belgilangan doiradagi shaxslar orasida taqsimlanadigan ak
-
siyadorlik jamiyati yopiq aksiyadorlik jamiyati hisoblanadi. Bunday jami
-
yat o‘zi chiqarayotgan aksiyalarga ochiq obuna o‘tkazishga yoxud ularni 
cheklanmagan doiradagi shaxslarga sotib olish uchun boshqacha tarzda 
taklif etishga haqli emas. Yopiq aksiyadorlik jamiyati aksiyadorlarining 
soni ellik nafardan oshmasligi zarur.