ÜÇÜn təDRİs olunan «Fəlsəfə» FƏNNİNİN İŞÇİ TƏDRİs proqrami

Məşğələ 30 saat

M ö v z u 1. Fəlsəfə, onun predmeti və cəmiyyət həyatında yeri - 2 s

• 
  Fəlsəfənin dünyagörüşü sistemində yeri. Dünyagörüşü anlayışı.
  
• 
  Dünyagörüşünün formalaşmasında əsas amillər: dərketmə, qiymətləndirmə və fəaliyyət
  
• 
  Fəlsəfi biliklərin mənəvi mənbəyi – mifologiya, dini etiqad və elmin rüşeymləri
  
• 
  Fəlsəfənin predmeti və mahiyyəti
  
• 
  Fəlsəfənin funksiyaları və vəzifələri
  

M ö v z u 2. Qədim Şərq və antik yunan fəlsəfəsi – 2 s

• 
  Qədim Misir və qədim Babilistanda fəlsəfənin rüşeymlərinin meydana gəlməsi.
  
• 
  Qədim Çində və qədim Hindistanda fəlsəfə.
  
• 
  Qədim Azərbaycanda fəlsəfə.
  
• 
  Antik Yunan fəlsəfəsi
  

M ö v z u 3. Avropanın orta əsrlər və intibah dövrü fəlsəfəsi – 2 s

• 
  Orta əsrlər sxolastik fəlsəfənin səciyyəvi cəhətləri
  
• 
  Orta əsrlər mötədil realizmi, ifrat nominalizmi və dialektikası
  
• 
  İntibah dövrünün fəlsəfəsinin antropsentrik xarakteri.
  
• 
  İntibah dövrünün təbiətşünaslığı və naturfəlsəfəsi
  
• 
  İntibah dövrünün sosial-siyasi təlimlərində və ədəbiyyatında fəlsəfi ideyalar
  
• 
  

M ö v z u 4. Yeni dövr Avropa fəlsəfəsi – 2

• 
  XVII-XVIII əsrlər ingilis fəlsəfəsi.
  
• 
  Yeni dövr fransız maarifçilik fəlsəfəsi
  
• 
  Klassik alman fəlsəfəsi
  
• 
  Rus inqilabçı demokratların fəlsəfəsi. Marksizm-leninizm fəlsəfəsi
  

M ö v z u 5. Orta əsrlər müsəlman Şərq və Azərbaycan fəlsəfəsi – 2 s

• 
  Orta əsrlər Şərq fəlsəfəsi fikir tarixindən dini-ideoloji cərəyanlar, təlimlər, totalitizm, sufizm, mutazililik və arilik.
  
• 
  Əl-Kindi, Əl-Fərabi, İbn Sina, İbn Rüşd və Əl-Qəzalinin fəlsəfi baxışları.
  
• 
  Orta əsrlər Azərbaycan fəlsəfəsi.
  
• 
  Azərbaycanın orta əsrlər poetik fəlsəfəsi
  

M ö v z u 6. Yeni və müasir dövr Azərbaycan fəlsəfəsi – 2 s

• 
  Azərbacan maarifçilik fəlsəfəsi
  
• 
  XX əsrin əvvəllərində ictimai-siyasi və fəlsəfi fikrin inkişafı
  
• 
  Sovetlər dönəmində Azərbaycanda fəlsəfə
  
• 
  Müstəqillik dövrünün Azərbaycan fəlsəfəsi
  

M ö v z u 7. Müasir dövr Qərb fəlsəfəsi – 2 s

• 
  Müasir Qərb fəlsəfəsi və onun səciyyəvi xüsusiyyətləri
  
• 
  Ekzistensializm, neopozitivizm
  
• 
  Neotomizm və praqmatizm
  
• 
  Fəlsəfə antropologiya, həyat fəlsəfəsi, freydizm
  
• 
  Müasir Qərb və Şərq fəlsəfəsinin müqayisəli təhlili
  

M ö v z u 8. Varlıq və materiyanın fəlsəfi anlamı – 2 s

• 
  Varlıq probleminin fəlsəfi aspektləri
  
• 
  Varlığın əsas formaları və dialektikası
  
• 
  Materiya anlayışının qnoseoloji və substansional tərəfləri
  
• 
  Materiyanın hərəkətinin əsas formaları
  
• 
  Məkan və zaman anlayışları, onların fəlsəfi təhlili
  

M ö v z u 9. D i a l e k t i k a – 2 s

• 
  Dialektika varlığın universal əlaqələri və inkişafı haqqında təlimdir
  
• 
  Dialektikanın kateqoriyaları
  
• 
  Dialektikanın qanunları
  

M ö v z u 10. Təbiət fəlsəfi düşüncənin predmetidir – 2 s

• 
  Təbiət anlayışı, təbiət hadisələri və obyektləri
  
• 
  Canlı və cansız təbiət və onların qarşılıqlı əlaqəsi
  
• 
  Ekoloji problem, onun elmi, sosial fəlsəfi və etik humanist aspektləri
  
• 
  Elmi-texniki tərəqqe və ekologiya
  

M ö v z u 11. Cəmiyyət – 2 s

• 
  Cəmiyyət insanların məqsədyönlü və mütəşəkkil xarakterli birgə fəaliyyətidir
  
• 
  Cəmiyyətin iqtisadi həyatının fəlsəfi əsasları
  
• 
  İnsanların sosial tarixi birlik formaları
  
• 
  Cəmiyyətin sosial strukturu və siyasi təşkili
  

M ö v z u 12. Fəlsəfədə insan problemi – 2 s

• 
  Antropo-sosiogenez problemi
  
• 
  İnsanda təbii (bioloji) və ictimai (sosial) tərəflər
  
• 
  İnsanın mənəvi təcrübəsində həyat və ölüm problemi
  
• 
  Fərd, fərdiyyət və şəxsiyyət anlayışıları
  
• 
  Fəlsəfə, insan və bəşəriyyət
  

M ö v z u 13. Şüur. İctimai şüurun formaları – 2 s

• 
  Fəlsəfədə şüur problemi
  
• 
  İctimai şüur anlayışı və onun strukturu. İctimai və fərdi şüur
  
• 
  İctimai şüurun formaları
  

M ö v z u 14. İdrak. Elmi idrakın metod və formaları – 2 s

• 
  İdrak fəlsəfi təhlilin predmetidir
  
• 
  Hissi, rasional, məntiqi idrak
  
• 
  Elmi idrakın metod və formaları
  
• 
  a) emprik tədqiqatın metodları: müşahidə, eksperiment, induksiya, analogiya, təsnifat
  
• 
  b) nəzəri tədqiqatın metodları: deduksiya, modelləşdirmə, aksiomatika, formalaşdırma
  
• 
  c) elmi nəzəriyyənin qurulmasının metodları: abstraktdan konkretə yüksəlmə, tarixi və məntiqilik, sistemlilik.
  
• 
  d) elmi idrakın forma və vasitələri: problem, prinsip, ideya, hipoteza və nəzəriyyə
  

M ö v z u 15. Mədəniyyət və sivilizasiya. Sosial proqnozlaşdırma və müasir dövrün qlobal problemləri - 2 s

• 
  Mədəniyyətin fəlsəfi anlaşılması. Mədəniyyət və silvizasiya
  
• 
  Şərq-Qərb-Azərbaycan: silvizasiya tipləri, onların özünəməxsusluğu
  
• 
  Gələcəyi xəbər vermə (bərisətlik) fəlsəfi idrakın mühüm tərəfidir
  
• 
  Fəlsəfə və gender problemləri
  
• 
  Müasir dövrün qlobal problemləri: nüvə müharibəsi, ekoloji, maliyyə-iqtisadi, demoqrafiya və s.