Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
33 5 DüĢmək istəyirsən, elə-belə tullan, zənci məftunu, əclaf, Maklendon baĢını geriyə döndərmədən dedi. O, maĢını sürətlə sürürdü. Arxada toz dumanı içərisində ikinci maĢının fənərləri, sanki, gövdədən ayrılıb öz-özlüyündə yanırdı. Tezliklə Maklendon maĢını döndərib kiçik nahamar yola saldı. Bu, baxımsız, aziĢlənən bir yol idi, hər yanı çala-çuxurla doluydu və artıq xarabazara çevrilmiĢ köhnə kərpiç zavoduna qırmızı gil tullantılarından əmələ gələn təpələrin və ətrafını ot-ələf, sarmaĢıq basmıĢ dibsiz çənlərin yanına gedirdi. Bir vaxtlar buradan otlaq kimi istifadə edirdilər, lakin bir dəfə yiyəsi qatırını itirəndən sonra bu iĢdən əl çəkdi. Çünki o, uzun bir Ģüvüllə çənlərin içini nə qədər cidd -cəhdlə axtarsa da, nəinki qatırını, hətta o çənlərin dibini belə tapa bilmədi. Con,
bərbər dedi. Getmək istəmirsən, tullan, Maklendon maĢını çala-çuxurdan atlandıra-atlandıra dedi. Bərbərin yanında oturan zəncinin səsi eĢidildi: Mister Henri. Bərbər qabağa əyildi. Qaranlıqda yol ensiz tunel kimi, sanki, üstlərinə gəldi və ötüb- keçdi. Onlar qaynaq, amma tamamilə ölgün bir ocağa üfürülən hava kimi irəlilayirdilər. MaĢın bir çuxurdan o birinə atlanırdı. Mister Henri, zənci dedi. Bərbər qəzəblə qapını dartıĢdırıb açmağa çalıĢdı. Ey, ehtiyatlı ol, deyə müharibə iĢtirakçısı ona mane olmaq istəyirdi ki, təpiklə vurub qapını açdı, ayağını pilləkənə qoydu. Müharibə iĢtirakçısı zəncinin üstündən əl atıb onu tutmağa çalıĢanda isə özünü yerə atdı. MaĢın sürətini azaltmadan yoluna davam etdi. O, yerə dəyərkən aldığı təkandan yuvarlanaraq toz-torpaq basmıĢ otları əzə-əzə dığırlanıb arxa düĢdü. Ətrafını toz dumanı bürüdü. QurumuĢ ot zoğlarının iyrənc xıĢıltısı arasında, nəfəsi kəsilmiĢ halda, qusmaqdan özünü zorla saxlayaraq, ikinci maĢın gəlib ötüĢənə və onun səsi xeyli uzaqda itənəcən oradaca uzanıb qaldı. Sonra qalxıb axsaya-axsaya yoluna davam elədi; böyük yola çatanda isə əlləri ilə üst-baĢını çırpa-çırpa Ģəhərə tərəf döndü. Ay artıq lap yuxarı qalxmıĢdı. Nəhayət ki, toz-torpaqdan silkinib, səmanın ən uca, ən təmiz yerində qərar tutmuĢdu. Bir müddət sonra isə toz dumanı arasından Ģəhərin zəif iĢıqları göründü. O, axsaya-axsaya yoluna davam etdi. Tezliklə maĢınların səsini eĢitdi və onun arxasınca toz dumanında fənərlərin getdikcə güclənən iĢartıları göründü; bərbər yoldan çıxdı, tozlu otların arasında yerə sinib maĢınlar ötüb- keçənəcən gözlədi. Ġndi Maklendonun maĢını arxadan gəlirdi. Onun içərisində dörd adam vardı və Batç da artıq pilləkəndə durmamıĢdı. Onlar ötüb-keçdilər: toz dumanı onları uddu; iĢartılar və səslər itib yox oldu. Qaldırdıqları toz dumanı isə hələ bir müddət havadan asılı qaldı, ancaq tezliklə əbədi toz dumanı onu da uddu. Bərbər yenidən yola çıxıb, axsaya-axsaya Ģəhərə tərəf addımladı. 33 6 IV
Bazar günü axĢam Ģam yeməyi üçün geyinərkən hiss elədi ki, bədəni qızdırmadan od tutub yanır. Paltarının qarmaqlarını ilgəyə keçirmək istəyən əlləri tir-tir titrəyirdi, gözləri də qızdırmalı görkəm almıĢdı, saçları isə pırtlaĢmıĢdı: daraq vuran kimi qırılıb tökülürdü. Rəfiqələri yanına gələndə o, hələ geyinirdi; buna görə onlar oturub, o ən zərif köynəyini, nəmnazik corablarını və təptəzə yarı Ģəffaf donunu geyinənəcən gözlədilər. Sən özünü bayıra çıxacaq qədər gümrah hiss etdiyinə əminsənmi? deyə onlar soruĢdular. Onların Ģən, parlaq baxıĢlarında qara iĢartılar sezilirdi. Özünə gələndən, Ģokdan qurtulandan sonra baĢına nə gəldiyini hökmən bizə danıĢarsan. O, sənə nə dedi, nə elədi, hamısını. Onlar ağacların qalın kölgəsi altında Ģəhər meydanına tərəf addımlayanda Mini birdən suya atılmağa hazırlaĢan üzgüçü kimi tez-tez nəfəs almağa baĢladı və bədəninin titrəməsi yavaĢ- yavaĢ səngidi; dördü də hava hədsiz isti olduğuna görə və Minniyə rahat olsun deyə yavaĢ-yavaĢ yeriyirdi. Ancaq meydana çataçatda onu yenə titrəmə tutdu; baĢını dimdik tutaraq, əllərini düyünləyib yanına salmıĢ halda zorla addımlayırdı; rəfiqələrinin gözlərindəki iĢartılar kimi qızdırmalı səs-küyü dalğa-dalğa beynində cingildəyirdi. Meydana daxil oldular rəfiqələrinin tən ortasında Ģəstlə addımlayarkən ilk dəfə geyindiyi təzə paltarda xeyli kövrək, xeyli zərif görünürdü. Titrəməsi getdikcə daha da Ģiddətlənirdi. Dondurma yeyən körpə uĢaqlar kimi getdikcə addımlarını yavaĢıtdı, baĢını dik tutub, sifətindəki iztirablı ifadəyə rəğmən Ģən parıltılı baxıĢlarla mehmanxanaların, birbaĢ səkilərə çıxarılmıĢ kreslolarda əyləĢən pencəksiz kommivoyajerlərin yanından Ģəstlə ötüb-keçdi, oturanların hamısı ona baxdı. «Odur, onu görürsən? Bax o, çəhrayı paltarda, ortada gedəni deyirəm» «Onu? Bəs zəncini neylədilər? Onu?…» «Əlbəttə. Onu rahatladılar». «Rahatladılar, deyirsən?»
ağzında toplaĢan cavanlar hətta Ģlyapalarını çıxartdılar, o ötüb-keçənə qədər onun baldırlarının yanbızlarının necə titrədiyindən gözlərini çəkə bilmədilər. Rəfiqələr yollarına davam etdilər; yol boyu onu görən kimi nisbətən yaĢlı, mötəbər qiyafəli kiĢilər də Ģlyapalarını baĢlarından götürürdülər, hay-küylə danıĢanlar dərhal səslərini qısıb, hörmətlə, ehtiramla danıĢmağa baĢladılar. Görürsənmi? rəfiqələri ona dedilər. Onların səsləri elə uzun, elə fısıltılı çıxdı ki, sanki, təntənəli bir mərasimdə fit çalmaq üçün ovurdlarını qabaqcadan doldurmuĢdular.
Meydanda bir dənə də zənci yoxdur. Bir dənə də. Kinoteatra çatdılar. Bu bina həyatın ən qorxunc və ən gözəl anlarının bir-birini əvəzlədiyini özündə əks etdirən rəngli litoqrafiyalarla bəzədilmiĢ iĢıqlı vestibülü ilə birlikdə,
Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|