177
suyuqlikka botirilgan chuqurligiga bog‘liqligiga asoslangan.
Ikkala g‘altak induktivligi L
1
va L
2
o‘zgartirilganda ularning o‘z induktivligi
tenglamaga mos ravishda o‘zgaradi,
2
1
*
L
L
K
M
=
(5.19)
bu erda, K — tarqatish oqimi bilan aniqlanadigan aloqa koeffisienti
.
Bunday sath o‘lchagichlar yadroviy energetika qurilmalarida suyuq metall
tarzidagi issiq eltuvchilar sathini o‘lchashda eng ko‘p tarqalgan.
«Kvant» turidagi diskret induktiv sath o‘lchagichlar chiqarilyapti. Ular harorati
680°S gacha bo‘lgan suyuqlantirilgan metall sathini o‘lchashga mo‘ljallangan.
5.6-§. RADIOIZOTOPLI SATH O‘LCHAGICHLARI
Radioizotopli sath o‘lchagichlarining ishlash prinsipi yutish qobiliyati turlicha
bo‘lgan ikki muhitdan o‘tayotgan nurlarning qayd qilinishi va muxitlarning chegarasi
o‘zgarishi bilan nurlanish o‘zgarishiga asoslangan. Barcha radioizotopli sath
o‘lchagichlarning asosiy qismlari nurlanish manbai va nurlarni qabul qiluvchilardan
iborat. Nurlanish manbai sifatida o‘zidan
j
nurlar chiqaradigan So
60
, Cs
137
, Se
75
va
boshqa moddalar ishlatiladi. Qabul qiluvchi sifatida Geyger-Myuller hisoblagichi,
ssintilyasion hisoblagichlar yoki yarimo‘tkazgichli detektorlar ishlatiladi. Detektor
chiqishida paydo bo‘lgan impulslar elektron kuchaytirgich orqali kuchaytiriladi va
sath o‘zgarishiga muvofiq elektr signalga aylanadi.
j
-nurlanish jadalligini kamaytirish qatlam qalinligiga qarab, quyidagi
eksponensial munosabat bilan ifodalanadi:
5.12 –
расм
.
Dostları ilə paylaş: