205
muvozanatlashmagan ko‘prikdan iborat. Ish yacheykasi
deb yuritiladigan oqim
o‘lchash yacheykasi ko‘prikning bitta elkasi R
1
ni hosil qiladi. Qo‘prikning R
2
elkasini hosil qiladigan taqqoslash yacheykasi o‘z parametrlari
va tuzilishi jihatidan
ish yacheykasiga ekvivalent bo‘lib, havo to‘ldirilgan bo‘ladi. Qo‘prikning R
3
, R
4
elkalari o‘zgarmas qarshiliklar bo‘lib, ular manganindan tayyorlangan. Ko‘prikli
sxemaning noli reostat R
5
bilan o‘rnatiladi. Tahlil
qilinayotgan komponentning
yonishida haroratning ortishi bilan platina tolasi elektr qarshiligining o‘zgarishi
o‘lchash ko‘prigi muvozanatining buzilishiga olib keladi. Muvozanat buzilgandagi
tok kuchi gaz aralashmasidagi komponent miqdoriga mutanosib bo‘ladi. O‘lchash
asbobi tahlil — nazorat qayta ulagichi yordamida
sxemaga kiritilgan mahsus
o‘zgarmas rezistorga ulanadi asbobning strelkasi R
5
peostat
strelkasi bilan talab
etilgan reper (tayanch) nuqtaga qo‘yiladi. Millivoltmetrning shkalasida platina
tolasini
qizdiradigan, turli komponentlarni tahlil qilish uchun zarur bo‘lgan tok
kuchini qo‘yadigan uchta tayanch nuqta bor.
Bu turdagi asboblar asosan havodagi yonuvchi (metan, benzin bug‘lari va h.)
gazlarning portlash xavfini yuzaga keltiradigan konsentrasiyasining indikatorlari va
analizatorlari sifatida ishlatiladi. Ular ko‘pincha ko‘chma (ko‘tarib yuradigan)
turda
chiqariladi. O‘lchash xatoligi taxminan ±10%.
Sanoat binolari xonalari havosining yonuvchi gazlar bilan ifloslanishini
avtomatik nazorat qilish uchun yonuvchi gazlarga mo‘ljallangan
SGS turidagi,
metanga mo‘ljallangan CMC turidagi, benzinga mo‘ljallangan
GPB turidagi va
boshqa signalizatorlar chiqariladi.
Dostları ilə paylaş: 
