Umumiy fizika

5. Bir jinsli magnit maydonda zaryadli zarrachalarning og’ishi.


 Zaryadning bir jinsli magnit maydonida harakatini qaraymiz. Xususiy holni qaraymiz, Zaryadning boshlang‘ich tezligi magnit induksiyasi ga perpendikulyar bo‘lsin (12-rasm). Ko‘rsatish mumkinki, bu holda zaryad magnit induksiyaga perpendikulyar bo‘lgan tekislikda aylana bo‘yicha tekis harakat qiladi. Eng avvalo shunday xulosaga kelamizki,trayektoriya ga perpendikulyar bo‘lgan tekislikda yotadi. Haqiqatda Lorents kuchi vektoriga perpendikulyar bo‘lgani uchun u vaqtda bu tufayli paydo bo‘lgan tezlanish, ya’ni tezlikning o‘zgarishi ham ga perpendikulyar bo‘ladi. Bu vaqtda boshlang‘ich tezlik ham ga perpendikulyar bo‘lgan tekislikda yotadi u vaqtda trayektoriya bu tekislikdan chiqib keta olmaydi. bo‘lgani uchun va Lorents kuchi trayektoriyaga normal bo‘lgani uchun normal tezlashish a_n hosil qiladi, uning kattaligi mexanikadan ma’lumki, formula bilan aniqlanadi.


6. Bir jinsli magnit maydonning tokli o’tkazgichga ta’siri.
Magnit maydonini joylashtirilgan tokli o‘tkazgichga magnit maydoni biror
kuch bilan ta’sir etadi. Bu kuch shu magnit maydonning magnit induksiyasi B ga, o‘tkazgichga geometrik o‘lchamlariga va undan o‘tayotgan tok kuchi I-ga bog‘liqdir. Magnit maydoniga joylashtirilgan tokli o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuchni Amper kuchi deb ataladi. Magnit maydonining tokli o‘tkazgichiga ta’sir etuvchi kuchi F_A-Amper kuchini aniqlaydigan qonunni 1820 yilda fransuz fizigi Amper aniqlagan bo‘lib, u quyidagicha ta’riflanadi: Bir jinsli magnit maydonidagi tokli o‘tkazgichga ta’sir qiluvchi F A -kuch o‘tkazgichdan o‘tayotgan tok kuchi I-ga, o‘tkazgichning uzunligi ℓ-ga, magnit maydonning induksiya vektori В -ga va В vektor bilan o‘tkazgich orasidagi burchak sinusiga to‘g‘ri proporsionaldir.


ELEKTROMAGNIT INDUKSIYA HODISASI.


Reja:
1. Magnit oqimi.