Umumiy yer bilimi

 
YEVROOSIYO: 50.7 (OSIYO 41.5: YEVROPA 9:2) 
 
 
AFRIKA: 29.2 
 
 
SHIM.AMRIKA: 20.3. 
 
 
JANUBIY AMERIKA: 18.1. 
 
 
ANTARKTIDA: 13.9 
 
 
AVSTRALIYA: 7.6. 
 
 
XAMMA OROLLAR: 9.2 
Kurukliklar geologik xususiyatlarga karab materiklarga bulinishidan tashkari 
yana kit'alarga xam bulinadi. Ular xam 6 ta Yevropa, Osiyo, Afrika, Amerika, 
Antarktida, Avstraliya. 
KIT'ALAR MADANIY – TARIXIY TUSHUNCHA
. 
OSIYO: 43.6 mln.kv.km. 
 
AMERIKA: 42.5 (SHIM.AMERIKA: 24.2, JAN.AMER: 18.3) 
 
AFRIKA: 30.0 

---

28 
 
ANTARKTIKA: 14.0 
 
YEVROPA: 10.0 
 
AVSITRALIYA VA OKEANIYA: 8.9 
Kuruklikning materiklarda kichik bulaklari orollar deb ataladi yoki materik 
orollari xam deyiladi. 
Okeanlardagi kirgokdan uzokda joylashgan kupdan kup mayda orollar okean 
ostidan otilib chikkan vulkanlardan xosil bulgan. Bunday orollar vulkan orollari 
deb ataladi. Issik mintakalarda vulkan konuslari va suv osti kirlari ustida marjon 
orollardan fark kilib, mustakil orollar deyiladi. 
Xozirgi vaktda materiklar va orollardan iborat barcha kuruklik maydoni 149 
mln km.kv. butun yer yuzasi maydonining 29% ni tashkil etadi. Yer yuzasining 
361 mln.km.kv. kismini yoki 70.8% ni Dunyo okeanini ishgol kiladi. 
Materiklar joylashishi, shuningdek suvning O va shurligidagi okimlar, suv 
kutishi va kaytishi sistemasidagi fikrlar Dunyo okeanini okeanlar deb atalgan 
kismlarga ajratishga imkon beradi: 
ULUG YOKI TINCH OKEAN: 179.6 mln.kv.km.