|
Urg`u deyiladi: Urg’u so’zni gap tarkibida boshqa so’zdan ajratishQo’shma sonlarda ham urg’u birinchi so’zga
|
səhifə | 5/7 | tarix | 12.12.2023 | ölçüsü | 62,33 Kb. | | #148614 |
| 3-dars. Urg\'u8. Qo’shma sonlarda ham urg’u birinchi so’zga tushadi: o'n ikki, o'n besh
9. So'zlarda tutuq belgisi unli tovushdan keyin qo'yilgan bo'lsa, so'z urg'usi ana shu unliga tushadi.
Masalan: ma'no, Ra'no, ma'naviyat.
URG’U OXIRGI BO’G’INGA TUSHMAYDIGAN SHAKLLAR:
1. Modal so’zlar: balki, albatta, afsuski, darvoqe, darhaqiqat.
2. Yordamchi so’zlar: ammo, lekin, hatto, zero, xuddi, aslo, garchi
3. Olmoshlar: hamma, barcha, bari, bazi, qanday, qancha, allakim, kimdir
4. Ravishlar: hozir, yangi, doim, hamisha, zo’rg’a, astoydil, ancha
5. Ayrim olinma (o’zlashma so’zlarda): direktor, traktor, generator.
6. Ayrim yuklamalarda: hatto, nahotki, axir.
DOIMO URG’U OLADIGAN SHAKLLAR
1. Egalik shakllari urg`u oladi. Egalik qo’shimchalari predmetning uch shaxsdan biriga qarashliligini, tegishliligini bildiradi. Egalik qo`shimchalari ham faqat ismlarga qo`shilib keladi va o`zidan oldin doimo qaratqich kelishigidagi so`zni talab qiladi. Egalik qo`shimchalari quyidagilardir:
|
Birlik
|
Ko`plik
|
I Shaxs
|
-m, -im
|
-miz, -imiz
|
II shaxs
|
-ng, -ing
|
-ngiz, -ingiz
|
III shaxs
|
-si, -i
|
–lari
|
Masalan: bizning kitobimiz, mening kitobim, uning lolasi, sizning ko`ylagingiz.
Dostları ilə paylaş: |
|
|