- kitabxana vəzifəsinin öyrənilməsi;
- oxucu sorğularının öyrənilməsi;
- biblioqrafik mənbələrin istifadə edilməsi;
- maliyyə imkanlarının nəzərə alınması;
-
komplektləşdirmə
mənbələrinin
müəyyənləşdirilməsi;
-
ədəbiyyatın
seçilmə
keyfiyyətinin
müəyyənləşdirilməsi;
- fondun oxucularla əlaqəsi və əks əlaqəsi.
Bu xüsusiyyətlərin kitabxanada qarşılıqlı
surətdə istifadə edilməsi fondun formalaşmasına
mühüm təsir göstərir.C.Cabbarlı adına Respublika
Gənclər Kitabxanası fondun formalaşmasında bu
xüsusiyyətləri geniş nəzərə alır və bir sıra froma və
metodlara isnad edir. Bu formalardan biri
kartotekaların
təşkilidir.
Bu
kartotekalardan
kitabxanada səmərəli istifadə olunur. Belə ki,
C.Cabbarlı
Adına
Respublika
Gənclər
Kitabxanasının “kitabxana profili”, “oxucu profili”
mövzularında təşkil etdiyi kartotekalar bu baxımdan
xeyli maraq doğurur. Həmin kartotekalardan fondda
çatışmayan və komplekləşdirilməsi zəruri hesab
edilən ədəbiyyat ək etdirilir. Burada xüsusən
kitabxana vəzifəsinə və oxucu sorğusuna dair ən
mühüm ədəbiyyat nümunələri seçilib əhatə olunur.
Oxucu tələbatından, marağından asılı olaraq
kitabxana fondunun formalaşması və zənginləşməsi
kitabxananın cəmiyyətin mədəni inkişafına təsirini
gücləndirir. Getdikcə oxucu təhsilinin artması onun
mədəni
tələblərinin
genişlənməsinə
və
dərinləşməsinə başlıca təsir göstərir. Kitabxana
mədəni və elmi məlumat idarəsi kimi bu tələblərin
öyrənilməsində mühüm rol oynayır. Burada
kitabxana fondlarının elmi əsaslar üzrə kompleks
formalaşması zərurəti meydana çıxır. C.Cabbarlı
adına Respublika Gənclər Kitabxanasının işçiləri
kitabxananın
sənəd
informasiya
fondunun
komplektləşdirilməsinı böyük diqqət verirlər və
nəzəri cəhətdən fondun komplektləşdirilməsinin 4
mərhələsindən istifadə edirlər:
1.
Hazırlıq adlanan birinci mərhələdə
sənəd-informasiya
fondunun
öyrənilməsinin
ardıcıllıq vaxtı, işin aparıcıları müəyyənləşdirilir və
uçot sənədləri dəqiqləşdirilir;
2.
İkinci mərhələdə kitabxana fondunun
mövcud bölmələrinin tərkibi, həcmi, istifadəetmə
xarakteri öyrənilir;
3.
Üçüncü mərhələdə sənəd-informasiya
fondunun öyrənilməsi prosesində əldə edilən
məlumatlar işlənilir və təhlil edilir;
4.
Dördüncü mərhələdə kitabxananın
qəbul etdiyi qərarların həyata keçirilməsi nəzərə
alınır.
C.Cabbarlı
adına
Respublika
Gənclər
Kitabxanasının komplektləşdiriciləri
sənəd-informasiya fondunun öyrənilməsinin
bir sıra metodlarında istifadə edir:
yeni alınan sənədlərlə ötəri tanışlıq,
sərgilərin, mövzu rəflərinin təşkilində, kitabların
düzülüşündə sənədlərlə tanışlıq;
sənəd-informasiya
fondunun
öyrənilməsinin xüsusi metodları;
fondun həcmi, tərkibi və istifadə
edilməsi haqqında analitik məlumatlar;
biblioqrafik metod əsasında fondun
öyrənilməsi.
C.Cabbarlı
adına
respublika
Gənclər
Kitabxanasının
sənəd-informasiya
fondunun
komplektləşdirilməsi prosesini 3 növə ayırmaq olar
ki, komplektləşdirmə şöbəsinin işçiləri bundan
səmərəli istifadə edirlər:
yeni kitabların alınması; (cari)
keçmiş illərdə çap olunmuş sənədlərin
əldə edilməsi; (retrospektiv)
sənəd-informasiya
fondunun
tənzimləşdirilməsi; (rekomplektləşdirmə)
Göstərilən komplektləşdirmə sahələrinin hər
birinin özünəməxsus xarakterik xüsusiyyətləri
vardır. Komplektləşdirmə formalarının ən mühüm
sahələrindən birini C.Cabbarlı adına Respublika
Gənclər
Kitabxanasının
sənəd-informasiya
fondunun yeni kitablarla təchiz edilməsi təşkil edir.
Kitabxananın
maddi-texniki
bazasından
yazarkən kitabxana fondunun quruluşunu nəzərə
almaq lazımdır.
2007-2013-cü illərdə kitabxana fondunda
artım müşahidə olunmuşdur. Belə ki, 2007-ci ildə
Kitabxananın fondunda 108301 nüsxə ədəbiyyat
toplanmışdır. Onlardan 49637 nüsxə Azərbaycan
dilində, rus dilində 58510 nüsxə, 151 nüsxə ingilis
dilində, 2 nüsxə gürcü dilində, 1 nüsxə fars dilində
ədəbiyyat, 2008-ci ildə 119818 nüsxə ədəbiyyatdan
58694 nüsxə Azərbaycan dilində, 60959 nüsxə rus
dilində, 160 nüsxə ingilis dilində, 2 nüsxə gürcü
dilində, 1 nüsxə fars dilində, 2 nüsxə türk dilində
ədəbiyyat, 2009-cu ildə 120050 nüsxə ədəbiyyatdan
60879 nüsxə Azərbaycan dilində, 59004 nüsxə rus
dilində, 162 nüsxə ingilis dilində, 2 nüsxə gürcü
dilində, 1 nüsxə fars dilində ədəbiyyat, 2010-cu ildə
128011
nüsxə
ədəbiyyatdan
64098
nüsxə
Azərbaycan dilində, 60744 nüsxə rus dilində, 162
Dostları ilə paylaş: |