Uygulama esaslari

                                                                                                                                                 

 

 

 

 

724

En büyük değer

max

/

sc

I

aşağıdaki bağıntıdan elde edilir: 

L

i

d

w

k

d

l

b

I

r

l

H

w

l

sc

/

.

/

(

).

/

1

ln(

.

.

max

/

0

/

/

0

max

/







 (A 

Buradaki L, H cinsinden, döngünün öz endüktansıdır. 

Dikdörtgen biçimindeki döngülerde, L’nin öz endüktansı,  H cinsinden, aşağıdaki 

bağıntıdan hesaplanır: 









 









6

2

2

2

2

10

.

/

(

1

1

/

/

2

ln

.

.

4

,

0

/

1

1

/

2b/r

0,4.l.ln

b)

l

0,8.

b

l

0,8.

L











































































b

l

r

l

b

l

b

Burada r, m 

cinsinden telin yarıçapıdır. 

İlk darbenin (T

1

 = 10 μs) oluşturduğu manyetik alan tarafından endüklenen gerilim ve 

akım aşağıdaki bağıntılardan elde edilir: 

max

/

/

/

max

/

/

).

/

).(

/

1

ln(

.

.

26

,

1

f

r

l

w

l

f

oc

i

d

w

d

l

b

U





 (V) 

L

i

d

w

d

l

b

I

f

r

l

w

l

f

SC

/

).

/

).(

/

1

ln(

.

.

10

.

6

,

12

max

/

/

/

6

max

/

/







 (A) 

Ardışık darbelerin (T

1

 = 25 μs) oluşturduğu manyetik alan tarafından endüklenen 

gerilim ve akım aşağıdaki bağıntılardan elde edilir: 

max

/

/

/

max

/

/

).

/

).(

/

1

ln(

.

.

4

,

50

f

r

l

w

l

s

oc

i

d

w

d

l

b

U





 (V) 

L

i

d

w

d

l

b

I

s

r

l

w

l

s

SC

/

).

/

).(

/

1

ln(

.

.

10

.

6

,

12

max

/

/

/

6

max

/

/







 (A) 

Burada: 

 

i

f/m

ax 

İlk darbe akımının en büyük değeri [kA] 

i

s/m

ax 

Ardışık darbelere ilişkin akımın en büyük değeri [kA] 

 

U.4.2 Yapı yakınına bir yıldırım düşmesi halinde YKB 1 içindeki durum:  

YKB 1’in V

s

 hacmi içindeki H

1

 manyetik alanın düzgün olduğu kabul edilmiştir (Madde 

U.3.1.2) 

U

oc

 açık devre gerilimi aşağıdaki bağıntıdan elde edilir: 

dt

dH

l

b

U

oc

/

.

.

.

1

0





 

Aşağıda belirtilen tepe değer U

oc/max

 T

1

 cephe süresi sırasında oluşur: 

1

max

/

1

0

max

/

/

.

.

.

T

H

l

b

U

oc





 

µ

0 

4π 10

-7

  [Vs/Am = H/m] 

b 

Döngü genişliği [m] 

H

1 

YKB 1 içindeki zamana bağımlı manyetik alan şiddeti 

[A/m] 

H

1/m

ax 

YKB 1 içindeki manyetik alan şiddetinin en büyük değeri 

[A/m] 

l 

Döngü uzunluğu [m] 

T

1 

Yıldırım akım darbesinin cephe süresi ile özdeş olan, 

manyetik alan darbesinin ön süresi [s] 

 

I

sc

 kısa devre akımı aşağıdaki bağıntıdan elde edilir: 

L

H

l

b

I

sc

/

.

.

.

1

0





 [A] 

Burada telin omik direnci ihmal edilmiştir (en kötü durum) 

En büyük değer I

sc/max

 aşağıdaki bağıntıdan elde edilir: 

L

H

l

b

I

sc

/

.

.

.

max

/

1

0

max

/





 [A] 

Burada;  L,  H cinsinden döngünün öz endüktansıdır (L’nin hesaplanması için Madde 

U.4.1’e bakılmalıdır). 

İlk darbenin (T

1

 = 10 μs) oluşturduğu H

1/f

 manyetik alanı tarafından endüklenen gerilim 

ve akım aşağıdaki bağıntılardan elde edilir: 

Elektrik Mühendisleri Odası

---