V. Q. QƏDĠrov
Yüklə 218,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
150 Qazanbulaq-Borsulu-Ziyadxan sahəsində Mezozoy çöküntülə- rinin səthinin dərinliyini hesablamaq üçün ağırlıq qüvvəsi məlum olan nöqtələrdə Mezozoy çöküntülərinin 13 quyu (12 -Qazanbulaq, 1-Borsunlu) vasitəsilə və təxminən 43 nöqtədə seysmik kəĢfiyyatla müəyyənləĢdirilmiĢ dərinliklərdən istifadə edilmiĢdir. Nəticədə Δg B və H MZ arasında korrelyasiya asılılığını ifadə edən və tədqiqat sahəsində Mezozoy çöküntülərinin dərinliyini tapmağa imkan ve- rən tənlik əldə edilmiĢdir: H MZ = - 0,9018 Δg 3 – 69,377 Δg 2 - 1520 Δg – 10525 (4) R 2 = 0,9645 Tənliyin ekstremumları Δ g 1 = -15.85 və Δ g 2 = -35.43 nöqtələ- rindədir. Bu isə, o deməkdir ki, ağırlıq qüvvəsinin -15.85 mQal - dan -35.43 mQal -a qədər dəyiĢdiyi yerlərdə göstərilən tənlikdən istifadə etmək mümkündür. ġəkil 6.2. ġimali Naftalan – Gödəkboz – Duzdağ sahəsində Δg və H mz arasında korrelyasiya asılılığı qrafiki 151 Muradxanlı sahəsində də Mezozoyun quyularla açılmıĢ dərin- liyi və ağırlıq qüvvəsi arasında korrelyasiya əlaqəsi qurmaq müm- kün olmuĢdur (Ģəkil 6.3). Məlum olmuĢdur ki, Eosen çöküntüləri- nin kəsiliĢdən düĢdüyü və ya çox az qalınlığa malik olduğu sahə- lərdə (I zona) və həmin çöküntülərin qalınlığının böyük olduğu (>200 m) sahələrdə (II zona) Δg B və H MZ arasında korrelyasiya müxtəlifdir. Ona görə də, Muradxanlı sahəsinin həmin hissələri üçün ayrı- ayrılıqda Δg B və H MZ arasında kvadratik tənliklər Ģəklində korrel- yasiya asılılıqları qurulmuĢdur ġəkil 6.3. Muradxanlı sahəsində quyu nöqtələrində Δ g B və H MZ arasında korrelyasiya asılılığı qrafiki korrelyasiya asılılığı qrafiki 152 Eosen çöküntülərinin kəsiliĢdə iĢtirak etmədiyi sahələrdə Δg B və H MZ arasında asılılıq aĢağıdakı tənlik Ģəklində ifadə olunmuĢdur (Ģəkil 6.4): H MZ = 14,599 Δg 2 – 502,57 Δg + 452,18 (5) R 2 = 0,7501 Eosen çöküntülərinin kəsiliĢdə iĢtirak etdiyi sahələrdə isə korrelyasiya tənliyi aĢağıdakı kimi olmuĢdur (Ģəkil 6.5): H MZ = 2,1293 Δg 2 + 14,826 Δg – 5727,9 (6) R 2 = 0,794 ġəkil 6.4. Eosen çöküntülərinin kəsiliĢdən düĢdüyü və ya çox az qalınlığa malik olduğu sahələrdə Δ g B və H MZ arasında korrelyasiya asılılığı qrafiki (Muradxanlı sahəsi) 153 Cəfərli yatağından cənub-Ģərq istiqamətdə Mezozoy çöküntü- lərinin dərinliyini hesablamaq üçün bu sahədə və onun yaxınlığında quyular və seysmik kəĢfiyyatla (“KəĢfiyyatgeofizika” idarəsi) müəyyənləĢdirilmiĢ Mezozoyun dərinlik məlumatlarından istifadə edilmiĢ və aĢağıdakı korrelyasiya tənliyi alınmıĢdır: H MZ = -0,3098 Δg 2 + 56,041 Δg – 5480,5 (7) R 2 = 0,9837 Aparılan tədqiqatlar göstərir ki, Orta Kür çökəkliyinin ayrı- ayrı sahələri üçün ağırlıq qüvvəsinin qiymətləri əsasında Mezozoy çöküntülərinin dərinliyini təyin etməyə imkan verən riyazi asılılıqlar qurmaq mümkündür (cədvəl 6.1). Bu da, Mezozoy çöküntülərinin dərinliyinin təyininə, səthinin xəritələnməsinə və bu səthlə bağlı lokal strukturların öyrənilməsinə imkan verir. ġəkil 6.5. Eosen çöküntülərinin qalınlığının böyük ( >200m) olduğu sahələrdə Δ g B və H MZ arasında korrelyasiya asılılığı qrafiki (Muradxanlı sahəsi) 154 Cədvəl 6.1 Mezozoy (üst TəbaĢir) çöküntülərinin səthinin yatım dərinliyinin hesablanması üçün düsturlar Sahələr Mezozoy (üst TəbaĢir) çöküntülərinin dərinliyini hesablamaq üçün düsturlar (Δg - mQal, H - m) Ġstifadə edilən (quyu və seys- mik) nöqtələrin sayı Korrel- yasiya əmsalı, R 2 Qeyd Muradxanlı H = 14.599Δg 2 - 502.57Δg + 452.18 H = 2.1293Δg 2 + 14.826Δg - 5727.9 26 19 0.7501 0.794 Eosen çöküntülərinin kəsi- liĢdə iĢtirak etmədiyi sahələr Eosen çöküntülərinin kəsi- liĢdə iĢtirak etdiyi sahələr Pənahlı- Oruclu H = -0.3098Δg 2 + 56.041Δg - 5480.5 8 0.9837 ġm.Naftalan Gödəkboz- Duzdağ H = 0.5648Δg 3 + 62.716Δg 2 + + 2350.2Δg 2 + 26344 13 0.9893 Δg-nin (-25 ÷ -50) mQal qiymətlərində istifadə etmək məqsədəuyğundur Tərsdəllər H = 0.0189 Δg 2 + 2.198Δg + 66.92 46 0.95 Ceyrançöl H = -0.032Δg 2 - 4.59Δg -159.20 40 0.93 Qazanbulaq- Borsunlu- Ziyadxan H = -0.9018Δg 3 - 69.377Δg 2 - - 1520Δg - 10525 56 0.9645 Δg-nin (-16 ÷ -35) mQal qiymətlərində istifadə etmək məqsədəuyğundur 153 Yüklə 218,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|