Va axborot texnologiyalari 11-sinf toshkent – 2021

TAYANCH TUSHUNCHALAR
Jadvaldagi har bir ustun maydon deb nomlanadi. Maydon o‘zida bir 
turdagi ma’lumotni saqlaydi. Masalan, ism maydoniga faqat ismlar 
yoziladi. 
Jadvaldagi qator yozuv 
deb nomlanadi. Har bir 
yozuv bitta o‘quvchi 
haqidagi ma’lumotlardan 
tashkil topgan.

---

I BOB. 
MA’LUMOTLAR BAZASINI YARATISH
16
Ma’lumotlar bazasi qanday yaratiladi?
Ma’lumotlar bazasida jadvalarni qanday loyihalash mumkin?
Ma’lumotlar bazasini yaratishda Microsoft Access dasturidan foydalaniladi. MS Accessda 
jadval maydonlarini biror ma’lumot turi orqali tavsiflash lozim. Masalan, ism harflardan 
tashkil topganligi uchun matnli ma’lumot turiga kiradi. Tavvalud sanasi esa “sana” nomli 
ma’lumot turi hisoblanadi. Oylik maosh yoki stipendiya “valyuta” nomli ma’lumot turi sifatida 
ifodalanadi.
ASOSIY MA’LUMOT TURLARI
MA’LUMOT TURI
TAVSIFI
MISOLLAR
Matn
(Короткий текст, 
Длинный текст)
U harflar (a z, A Z), 
belgilar (masalan: ,!./”) 
va raqamlardan iborat 
ma’lumotlarni saqlaydi (555-
45-45).
• 
Hasan
• 
Salom
• 
344-45-45
• 
23-ko‘cha
Raqam
(Числовой)
Faqat raqamlardan iborat 
maydonlarga qo‘llaniladi.
• 
123
• 
23 330 000
• 
2,6
Sana 
(Дата и время)
Sanalarni kun, oy, yil 
ko‘rinishida saqlaydi.
• 
12.01.2009
• 
24.11.2010
Mantiqiy
(Логический)
O‘zida “ha” (rost) yoki “yo‘q” 
(yolg‘on) javoblarini saqlaydi
• 
ha 
• 
yo‘q
Valyuta 
(Денежный)
Pul mablag‘larini yozishda 
valyuta belgisidan 
foydalanadi.
• 
UZS 1 000 000, 
• 
$ 500