Western caspian
Yüklə 2,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cədvəl 1. 2015 - 2017 Azərbaycanda "İşə Başlama" rahatlığı hərəkət göstəricisi Sub-indeks İl, Sıra 2017 İl
- Dəyişim 2016-2015 Ümumi 65 63 80 2 17
“Western Caspian” University № 3, 2017 Scientific Bulletin 21 Cədvəl 1. 2015 - 2017 Azərbaycanda "İşə Başlama" rahatlığı hərəkət göstəricisi Sub-indeks İl, Sıra 2017 İl, Sıra 2016 İl, Sıra 2015 Sıralamadakı Dəyişim 2017-2016 Sıralamadakı Dəyişim 2016-2015 Ümumi 65 63 80 2 17 Biznesə başlama 5 7 12 2 5 Tikinti icazələrinin alınması 127 114 150 13 36 Elektrik təchizatı 105 110 159 5 49 Əmlakın qeydiyyatı 22 22 10 - 12 Kredit təchizatı 118 109 104 9 5 Kiçik investorların maraqlarının qorunması 32 36 51 4 15 Vergilərin ödənilməsi 40 34 33 6 1 Xarici ticarətin aparılması 83 94 166 11 72 Müqavilələrin icrasının təmini edilməsi 44 40 31 4 9 Resolving insolvency (rank) Müflisləşmə, ödəmə qabiliyyəti 86 84 94 2 10 "Doing Business 2016" hesabatında ondan əvvəlki hesabatla müqayisədə "Tikinti üçün icazələrin alınması", "Elektrik təchizatı şəbəkələrinə qoşulma", "Müqavilələrin icrası" və "Əmlakın qeydiyyatı" göstəriciləri üzrə biznes mühitinin qiymətləndirilməsində zaman, xərc və prosedurlarla yanaşı, müvafiq olaraq tikintinin keyfiyyətinə nəzarət, elektrik təchizatının etibarlılığı, tariflərin şəffaflığı, məhkəmə proseslərinin keyfiyyəti və ərazi idarəetməsi üzrə indeksləri də əlavə edilməklə qiymətləndirmə metodologiyasında dəyişikliklər olunub. "Doing Business 2017" hesabatının metodologiyasında bir sıra dəyişikliklərin edilməsini planlaşdırır [«Doing Business 2017» hesabatında dəyişikliklər edilə- cək: http://vergiler.az/art-view/4410/]. "Doing Business 2016" hesabatında Azərbaycanın mövqeyi öncəki 2015-ci illə müqayisədə 19 pillə irəliləyərək 189 ölkə arasında 80-ci yerdən 63-cü yerə yüksəlib. Bunu ölkədə biznes mühitinin təkmilləşdirilməsi istiqamətində ölkə başçısının 2015-ci ildəki müvafiq Fərmanından doğan nəticə hesab etmək olar. Başqa önəmli bir hüquqi səbəb də Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında" 3 mart 2014-cü il tarixli Fərmanı ilə verilmiş tapşırıqlara uyğun olaraq, sahibkarlıq subyektlərinin elektron qeydiyyatı, xarici ticarət əməliyyatlarının aparılması, daşınmaz əmlaka hüquqların qeydiyyatı, tikintiyə icazələrin verilməsi, korporativ idarəetmənin təkmilləşdirilməsi, investorların maraqlarının qorunması və müflisləşmə üzrə “Western Caspian” University № 3, 2017 Scientific Bulletin 22 qanunvericiliyə müvafiq dəyişikliklərin edilməsidir. 2008-ci ildən 2016-cı ilə qədər Dünya Bankının illik reytinqində Azər- baycanda biznesin asanlığı trendində diqqət edək [Ease of Doing Business in Azerbaijan. https://tradingeconomics.com/azerbaijan/ease-of-doing-business ] Şkala 3. Mənbə: https://tradingeconomics.com/azerbaijan/ease-of-doing- business/forecast 2008-2009-cu illər 38-ci pillədə qərarlaşan Azərbaycan, ən pis göstəricini 2012-ci ildə 71-ci sıraya geriləyərək göstərmişdir. 2016-cı ildə Azərbaycanın reytinqi 63-dən 2017-ci ildə 65-ə geriləmişdir. Uzunmüddətli perspektivdə, Azərbaycanda biznesin asanlığı ekonometrik modellərə görə 2020-ci ildə təxminən 69-cu pillədə qərarlaşacağı proqnozlaşdırılır. Nəticə Ölkənin iqtisadi inkişafının ən önəmli göstəricisi sahibkarlığın inkişafı və əlverişli hüquqi biznes mühitinin təmin olunmasıdır. Sadələşdirilmiş lisenziya və icazələr sistemi sağlam biznes mühitinin inkişafına böyük təsir göstərir. Ölkəmizdə iqtisadi siyasətin prioritetlərindən biri biznes mühitinin inkişafı, iqtisadiyyata sərmayə qoyuluşunun stimullaşdırılmasıdır. Lisenziyalaşdırma sahəsində aparmış olduğum araşdırma göstərirdi ki, sahibkarlar hər hansı fəaliy- yət növü ilə məşğul olmaq istədikdə bu fəaliyyət üçün tələb olunan icazə xarakterli sənədlərin alınması zamanı mövcud olan prosedurlar, tələb olunan sənədlər, nəzərdə tutulmuş ödənişlərin məbləği, həmin icazə xarakterli sənəd- lərin verilməsi və qüvvədə olma müddətləri, icazələrin dayandırılması, ləğv edilməsi, dövlət orqanları və sahibkarların məsuliyyəti barədə məlumatların vahid hüquqi mənbədən əldə edilməsi istiqamətində çətinliklərlə üzləşirdilər. Azərbaycan Prezidentinin yuxarıda adı keçən məlum Fərmanına qədər “Western Caspian” University № 3, 2017 Scientific Bulletin 23 ölkəmizdə mövcud icazə və lisenziya sistemi iqtisadiyyatın inhisarlaşmasına xidmət edirdi. Bu dəyişikliklə ölkədə investisiya mühiti hüquqi olaraq nəzərəçarpan dərəcədə yaxşılaşmış, vacib qanunvericilik və institusional baza- nın əsası qoyulmuşdur. Lisenziya və icazələrin ixtisaslaşmış müstəqil qurumlar tərəfindən verildiyi dünya təcrübəsindən məlum idi. Azərbaycanda da belə bir hal gerçəkləşmiş oldu. İcazələrin əksəriyyətinin əhatə dairəsi təyin olunmamışdı və ayrı-ayrı hallarda onların tətbiqi dövlət məmurlarının şəxsi qərarlarına əsas- lanırdı. Belə vəziyyət, məmurların öz səlahiyyətlərindən sui-istifadə etmək üçün şərait yaradırdı. Bu problemlərin həll olunması biznes mühitini hüquqi olaraq əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırdı. Çoxlu sayda tənzimləyici qaydalar, mürək- kəb lisenziya prosedurları və dövlətin rəsmi icazəsinin alınması üçün irəli sürü- lən labirint tipli tələblər investor və sahibkar hüquqlarının baha başa gələn və vaxt aparan pozuntularına gətirib çıxarırdı. Lisenziyaların alınması üçün mürək- kəb sənədləşdirmə prosedurları biznes sahələrini bürokratiya labirintlərindən keçməyə vadar edirdi. Hüquqi sənədlərin əldə edilməsi üçün tələb olunanlar ifrat vaxt və məbləğin xərclənməsinə gətirib çıxarırdı. Lisenziyaların sayının azaldılması ilə sahibkarların vaxt itkisinin qarşısı xeyli dərəcədə alındı və onlar əlavə xərclərdən azad olundular. (Ümumilikdə lisenziyaların sayı 40 % azal- dılıb. Əvvəl 59 fəaliyyət növü ilə məşğul olmaq üçün lisenziya alınması tələb olunurdusa, Fərmana əsasən lisenziyalaşdırılan fəaliyyət növlərinin sayı 37-dək azaldılıb.) [http://www.1 news.az/az/iqtisadiyyat/20151222010922914.html 22.12.2015] Başqa sözlə, sahibkarların bir neçə quruma müraciət etməmələri üçün lisenziyalaşdırma sahəsində vahid pəncərə sistemi yaradıldı. Ədəbiyyat: 1. Kənan Aslanlı, Sahibkarlığın və Bazar İqtisadiyyatının İnkişafına Yardım Fondu (SBİİYF) İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım (İTY) İctimai Birliyi "Lisenziyalaşdırma fəaliyyəti: Beynəlxalq təcrübə və Azərbaycan reallığı" 2. Famil Mirzəyev, ""Gömrük sistemində qeyri-tarif tənzimlənməsinin metodları və xüsusiyyətləri. Gömrük dəyəri və onun müəyyənləşdirilməsi metodları" PDF 3. Nazim Müzəffərli, İqtisadiyyatın Solluğu(Sağlığı) indeksi - 2015 4. Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi rəsmi internet səhifəsi http://www.economy.gov.az 5. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin rəsmi internet səhifəsi http://www.president.az 6. Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin rəsmi internet səhifəsi http://www.taxes.gov.az 7. http://www.e-qanun.az 8. http://www.icazeler.gov.az/az/licenses/ 9. http://www.cesd.az/wp/economic-8.htm Yüklə 2,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|