Az?Rbaycan
Yüklə 6,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
487
Nə yatıbsan sağ–solunda,
Taqət yoxdu qıç–qolunda.
Dur gedək sənin yolunda
Sərф edərəm canı, inək. Cavabında deyir:
Çox cəфalar çəkib başım,
Məni öldürdü qardaşın,
Yoxdu səndə beyin, aşıq.
Kişinin Adı Cəфər imiş. Indi onun oğlu, qızı qalır. Deyir:
Durdu aşıq Cəфərin adı,
Hər yerdən gəlir baratı.
Yeyib qurtarmısan otu,
Onçün yandı yanın, inək. Inək də alaymış. Aşıq inəyin dilincə deyir:
Qızırqalandın tayıya.
Axırı saldırdın quyuya,
Bundan belə sevin, aşıq.
488 XXVII. DASTANLAR Ziyad – Şövkət ** Ustadalar dastan deməzdən ustadnamə deyərlər, biz də deyək ki, düz olsun, ustad ömrü yüz olsun.
Özündən kiçiyi işə buyurma, Sözün yerə düşər, heç miqdar olmaz. Hər nə ki, kar görsən, öz əlinlə gör, Insan öz işində cəfakar olmaz.
Özündən böyüyün saxla yolunu, Düşən yerdə soruş əhli – halını, Amanat – amanat qonşu malını, Qonşu yox istəyən özü var olmaz.
Soruşdun, qul Abbas, halın necədi? Gündüzlərim ay qaranlıq gecədi. Sərv ağacı hər ağacdan ucadı, Əsli qıtdı, budağında bar olmaz.
Ustadlar ustadnaməni bir deməz, iki deyər. Biz də deyək iki olsun, düşmənin dərdi yekə olsun.
Çoxu aşıqlığı iqdam eylədi, Əlində çaldığı saz ola bilməz. Istiyir ki, mətahını xırd edə Hərifi dəhanda düz ola bilməz.
Qulluq eyləməyən ustad pirinə, Nədən bilməm özün salar dərinə?! Ala qarğa düşsə su kəmərinə, Silkinər, çalxanar, qaz ola bilməz.
489 Göycə mahalımdı, Alıdı adım, Ümidim, pənahım, mənim imdadım. Atəşliyəm, səni yandırar odum, Eşq əhlində atəş az ola bilməz.
Ustadlar ustadnaməni iki deməz, üç deyər, biz də deyək üç olsun, düşmən gözü puç olsun.
Yaxşı olar ellik, günlük, obalıq, Yalqız daşdan olmaz divar, deyərlər. Bəzirgansan, göstərməsən mətahın, Axtarıb yükündə nə var deyərlər.
Isgəndər atlandı, çıxdı zülmatdan, Xızır gedib içdi abı – həyatdan. Bəs düşdü qılıncdan, geyimdən, atdan, Süfrəni onlardan suvar deyərlər.
Əsil səyyad saxlar alaca quşu, Sərraf olan seçər qiymətli daşı. Bir oğul atadan artırsa işi, El içində ona tavar deyərlər.
Xoca Əziz quldu, buradan getməz, Seyrağıb olanlar mətləbə yetməz. Hər neyləsən ulu yolunda, itməz, Yüz min qada başdan sovar, deyərlər.
Keçmiş zamanda Ərdəbil şəhərində Fətəli xan adında bir xan yaşayırdı. Fətəli xanın Şövkət adında bir qızı, Izzət xan adlı bir oğlu vardı. Izzət xan bığ yeri təzəcə tərləmiş gözəşirin oğlan idi. On səkkiz yaşa keçmişdi. Şövkət xanı da on beş yaşında, on beş gecəlik ay kimi. Aya deyirdi sən
490 çıxma, mən çıxacam, günə deyirdi sən çıxma, mən çıxacam. Şəhərin cavanları bir könüldən min könülə ona aşiq olmuşdular. Di gəl ki, Fətəli xanın qorxusundan bir elçi gəlməmişdi qapısına. Görənlər pambux – qov kimi içəridən yana – yana qalırdılar. Indi eşit söhbətin o biri başından. Bu Fətəli xanın naxırçısının, çobanının, nökərinin, qulluqçusunun sayı – hesabı yox idi. Bunların içində Xəlil adlı bir qoca naxırçı da vardı. Hamı onu Xəlil naxırçı çağırırdı. Xəlil naxırçının gözünün ağı – qarası bir oğlu var idi. Adı da Ziyad. Naxırçı oğlu Ziyadın nə qolunu qatlayan olmuşdu, nə də kürəyini yerə vuran. Özü də on səkkiz yaşına girmişdi. Boyuna – buxununa bir baxan deyirdi, bir də baxım. Özünə o qədər dost tutmuşdu ki, bir gün onu görməyəndə dalınca gəlirdilər. Fətəli xanın oğlu Izzət xan da Ziyadın xətrini çox istəyirdi. Ziyadla Izzət xanın dostluğu qalsın bir yana, sən demə, xəlbəti Ziyad Şövkətlə görüşürmüş. Əhdi – peyman qoyublar ki, mən səninəm, sən də mənim. Əyər Ziyad dövlətli olsaydı, məsələni açardılar. Kasıblığın üzü qara olsun. Fətəli xan naxırçı oğluna qız verər? Eşqin közü hər ikisini yandıra – yandıra dolanlrdılar. Xəlvəti – xəlvəti görüşürdülər. Qəzanın beş barmağı var, deyərlər. Qəza insanı tutanda ikisini gözünə qoyur, gözü görmür, ikisini qulağına tıxır ki, danışa bilməsin, bu vaxt qəza insanı tutur. Indi eşit Ziyadın başına gələn qəza – qədərdən. Bir gün Izzətlə Ziyad həyətdə oynayırdı. Birdən Ziyadın əlindən daş çıxıb Izzətin gicgahına dəydi. Ziyad döndü ki, Izzət yerdə çabalayır. Ziyad bir az ayağına – başına çırpdı. Gördü yox, Izzət nə gəzir, bayaqdan keçinib. Şəhərdən çıxıb düşdü çöllü – biyabana. Bu burada qalsın, görək Izzət xan nə təhər oldu.
Yüklə 6,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|