Az?Rbaycan
Yüklə 6,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
468 ağrıyana yarpız çayı dərmandı. 5 – 10 gün keşmişdi gördülər obaya bir atlı gəlir, bir at da yedəyində. Aşıq Cəfərin çadırırnı hamı tanıyırdı. Atlı atını sürdü düz aşıq Cəfərin çadırının qabağına. Aşıq Cəfər qonağı qarşılayıb, evə təklif elədi. Qonax dedi: – Mən Gözəldərədən gəlmişəm sizin dalınızca ki, bizim məclisdə olasınız. Qonaqla aşıq Cəfər atdanıb Gözəldəriyə yollandılar. Gəlib toy evinə çatdılar. Toyun aşıq məclisi ayrı olardı. Toy üç gün üç gecə çəkərdi, toy qurtarannan sonra qonax aşığı yenə obaya qaytarıb gətirdi. Obanın ortasında bir təpə var idi. Hər gün obada bir quzu kəsib kabab çəkərdilər. Axşamüstü, təmiz hava, quzu kababı yedilər, aşıq Cəfər üçtelli sazı köynəkdən çıxardı dedi: – Camahat, Gözəldərədə bir qız görmüşəm, qulaq asın görün o xanıma nə dedim:
Bir qız gördüm Gözəldərə elində. Küsmə aşığından gül, Səknə xanım. Gözüm qaldı zənəxdanda, telində, Sən də bizə sarı gəl, Səknə xanım.
O qələm qaşların canımı aldı. Qiya baxıb ürəyimə od saldı. Məşuqun üç gecə mehmanın oldu. Qurban olsun sana el, Səknə xanım.
Aşıq Cəfər dərdə düşkün adamdı. Dilin şəkər, dodaqların badamdı. Anam Şaban, Məmişoğlu atamdı. Istərsən xəbər al bil, Səknə xanım.
Qız–gəlin hazırlıx gördü. Nehrələri çalxalıyıb, yağı, şoru motallara yığdılar. Sacları asdılar, sacarası, süddü yuxa bişirdilər. Tərlan xanım sacarası, südlü yuxa nimçiyə yığıb
469 məclisə tərəf əl elədi. Bir oğlan uşağı gəlib apardı. Aşıq Cəfər Tərlan xanımın sovqatına baxdı, axşamüstü idi, qoyun sağına gəlmişdi, dedi nuş canla yeyin, qulaq asın görün nə deyirəm. Üçtelli sazı sinəsinə basıb görək nə dedi:
Müştağıyam Ələyəzin dağına. Duman çöküb yalın solu – sağına, Heyran eləyibdi bu dağlar məni.
Sürü qalxır sarı yaldan yuxarı, Səs salıbdı bulaqların axarı. Gül – çiçəklər xatırladır baharı. Mehman eləyibdi bu dağlar məni.
Usta Cəfər güvənir öz sazına, Aşıq olub baharına, yazına. Bülbülün, kəkliyin xoş avazına Qurban eliyibdi bu dağlar məni.
Səərə yaxın aşıq Cəfər obanı səslədi, dedi ki, durun isti düşür. Yolçu yolda gərək. Aşıq Cəfərin könlü min bir hava çaldı, dedi: – Axı dağlardan ayırıla bilmirəm. Üçtelli sazı sinəsinə basıb, aldı görək nə dedi:
Tutmuşam sizə üzümü, Gedirəm, salamat qalın. Olar ayrılıq dözümü, Gedirəm, salamat qalın.
Nə ətirlidi yarpızın, Kabab üçün əmlik quzun Yenə gəlsin qarın, buzun.
470 Gedirəm, salamat qalın.
Yəhərləyin göy kəhəri, Incitmə aşıq Cəfəri. Hey sizə olsun səfəri. Gedirəm, salamat qalın.
Hər fəslin öz işi var. Başladılar yağ, şor motallarını yoxladılar, yığdılar. Əvəliyi – ələyəzi doğradılar, hördülər, qurutaşı pencəri, göbələk sərdilər ki, qurusun. Südü nəmidə sərirdilər, yığırdılar tuluxlara. Tulux dolan kimi tökürdülər nehrələrə. Payız şoru dadlı olurdu. 3 – 4 ərşindən ağ torba tikirdilər, tökürdülər süzürdü, yığırdılar şor motalına. Payız çıxanda yenib gəlirdilər kəndə, başlıyırdılar qış işinə, qonaq otaxları xalıynan, kəbəynən döşənirdi, divarlarda iri buxarılar olurdu, 5 – 10 kərməni yığırdılar dib tərəfinə, altdan od közü qoyurdular. Orada öz – özünə közərə – közərə yanırdı. Içəridə də iri samovar, başında çaynik zümzümə çalırdı. Otaq elə isti olurdu ki, oturmax olmurdu. Oturduxları evdə də təndir, üstündə də bacası olurdu. Təndirin içinə od qoyub yappanı, kərməni qalaxlayırdılar, ağzını örtürdülər. Xamırı eləyib, acımağa qoyurdular. Hər işlərini qurtarannan sonra təndirin ağzını açırdılar, açan kimi yanırdı. Təndirin üstündə xörəklərini bişirirdilər. Xəngəl kəsərdilər, qurudaşı bişirərdilər, kələcam bişirərdilər. Köçmüşdülər kəndə. Səəri gün aşıq Cəfər qonaq otağında oturub telli sazı ilə söhbədləşirdi. Birdən muştuluxçu gəldi ki, gözün aydın, aşıq, bir qızın oldu. Elə bil kəndin üstünə gün doğdu. Hamı sevindi, ona görə ki, aşıq Cəfərin də, Tərlan xanımın da yaşları ötmüşdü, amma övladdarı yox idi. Ona görə də hamı sevinirdi. Aşıq Cəfər yol bilən adam idi. Birinə yol göstərərdi, məsləhət verərdi. Birinə əl tutub kömək edərdi. Camaat içində ad qazanmışdı. Deyirlər, adamın öz
471 hörmətini özünə qoyallar. Tərlan xanım da təbib qız idi. Gələnin üzünə baxan kimi dərdin bilərdi, müalicəsini deyərdi. Onun yanına gələn yaralı, sınığı, çıxığı olan sağalıb, şəfa tapardı. Dərmanların hamısını da otdardan hazırlardı. Beləliklə ağsaqqallar, ağbirçəklər yığılıb qıza ad qoydular. Xatının gününə bir qurban, ayına bir qurban, ilinə bir qurban, başladı böyüməyə. Bir gün yenə aşıq Cəfər evdə oturmuşdu, dedilər aşığı çağırıllar. Çıxdı eşiyə, gördü bir atdı dayanıb qapıda. Bir at da yedəyində. Salam verib qonağın atdan yendirdi. Qonax atdan düşdü, keçdilər içəri. Tərlan xanım süfrəni çoxdan hazırlamışdı. Qonax dedi: – Aşıq Cəfər, Şərildən gəlmişəm, touyumuz var. Camaat səni gözlüyür. Çaylarını içdilər, çörəklərini yedilər, atdanıb yola düzəldilər. Yavaş – yavaş gəlib çatdılar Şərilin Xanlıqlar kəndinə. Aşıq Cəfər gördü ki, burada da çoxlu çobankərəli var. Məclis başlandı. Məclisdə iki nəfər oğlan gəlib dedi: – Aşıq haralısan? – Irəvanlıyam.
– Mən də Naxçıvanlıyam. – Bizim də toyumuz var, gedərsənmi? – Məclis qurtarsın, gedərik. Məclis qurtardı, mindilər ata, gəldilər Naxçıvana. Burada da aşıq Cəfəri eşidən gəlib toya apardı. Beləliklə, 5 – 6 kənddə məclis oldu. Məclisləri yola salıb qayıdırdı, gördü Naxçıvanın suyu çox yaxşı sudu, adamları da çox yaxşı adamdı. Kəndə qayıtdı, qardaşlarını, qayınlarını yığıb məsləhətləşdi, dedi, köçək Naxçıvana, hamı onun fikri ilə razılaşdı. Aşıq Cəfər sazı çiyninə salıb gəzə – gəzə yol aldı Naxçıvana. Başladı ev
axtarmağa. Soraqlaşa–soraqlaşa Şıxmahmud kəndində bir ev aldı. Qayıtdı Çobankəriyə. Səs düşdü ki, aşıq Cəfər köçüb gedir Naxçıvana. Nə qədər dil Yüklə 6,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|