79
torpağa etdiyi təzyiqin azaldılması məqsədilə daşınma yollarının qırıntı qalıqları
ilə bərkidilməli, texnoloji dəhlizlərinin uzunluğu azaldılmalı, qırılan ağacların
baş hissəsi tərəfə sürüdülüb aparılmalıdır. Dağ şəraitində qırıntı aparmaq üçün
hava daşıyıcı qurğularından da istifadə edilir. Nəqliyyat (sürütmə) və yükləyici
vasitələri tətbiq etmək üçün sahədə texnoloji dəhlizlər sistemi (sürütmə yolları)
və yükləyici yerlərin yaradılması nəzərdə tutulmalıdır.
4.3. Qırıntı üçün müəyyən edilmiş sahələrdə kəsiləcək oduncağın ümumi miqdarı,
həmin sahələrdəki bütün ağacların hesaba alınması ilə təyin edilir.
4.4. Hesabat zamanı qırılacaq ağacların döş hündürlüyündəki diametrində 2—4
santimetrlik pilləyə görə ölçü aparılır, işlik, yarım işlik və odunluq çıxımının
həcmi hesablanır.
4.5. Seyrəltmə, keçid və seçmə qırmaları üçün nümunə sahələrinin salınması,
ağacların seçilməsi meşə təsərrüfatı müəssisələrinin rəhbərliyi altında aparılır.
4.6. Qırma sahələrinin texnoloji xəritələri meşəbəyilik tərəfindən tərtib olunur
və meşə təsərrüfatı müəssisəsi tərəfindən təsdiq olunur. Texnoloji xəritəsiz
qırmaların aparılması qadağandır.
4.7. Hər meşəbəyilikdə qırmaların hesabat kitabı aparılır. Kitabda qırmaya ayrılan
yerlərin sahəsi və qırıntının nəticəsi qeyd olunur. Hər bir qırma sahələrinə plan,
xəritədən başqa hesablama cədvəli də əlavə edilir.
Ayrılmış qırma sahəsinin künclərində diametri 12—16 santimetr olan göstərici
dirəklər basdırılır. Göstərici dirəklərdə düzəldilmiş “aynacıqlarda” qırıntının ili,
sahəsi, növü, başlanma müddəti göstərilir.
V. MEŞƏ QIRMA YAŞI
5.1. Meşə qırma yaşı meşələrin əhəmiyyətindən, məhsuldarlığından, yerinə yetirdiyi
funksiyalardan, habelə orada bitən ağac cinslərinin bioloji xüsusiyyətlərindən
asılı olaraq müəyyən edilir.
5.2. Meşə qırma yaşı meşə quruluşu işləri aparılarkən və ya elmi tədqiqat işlərinin
nəticəsi ilə əsaslandırılır.
5.3. Meşələrin qırma yaşı aşağıdakı qaydada müəyyən edilir:
cavan yaşlı meşələr 80 yaşa qədər (I—IV yaş sinifi);
orta yaşlı meşələr 81—120 yaşa qədər (V—VI yaş sinifi);
yetişməkdə olan meşələr 121—160 yaşa qədər (VII—VIII yaş sinifi);
yetişmiş meşələr 161—200 yaşa qədər (IX—X yaş sinifi);
yaşı ötmüş meşələr 201 yaşdan yuxarı (XI və yuxarı).
5.4. Meşəbərpa qırmaları sənaye əhəmiyyətli qırmalar olduğu üçün ancaq yetişmiş və
yaşı ötmüş ağaclıqda aparılır.
80
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin
1999-cu il 26 aprel tarixli 70 nömrəli qərarı ilə
TƏSDİQ EDİLMİŞDİR
Meşə fondunun dövlət uçotu göstəricilərinin
SİYAHISI
Meşə fondunun torpaq kateqoriyalarına və qoruyucu
kateqoriyalara bölünməsi;
meşələrin üstünlük təşkil edən cinslər və yaş qruplarına görə bölünməsi;
meşə fondunun inzibati rayonlar ərazisində yerləşməsi haqqında məlumat;
uçotarası dövrdə meşə fondu torpaqları sahəsində və oduncaq ehtiyatında baş vermiş
dəyişikliklər;
yanğına qarşı qurğuların
səciyyəsi;
meşə bitkiləri ilə örtülü olmayan və qeyri-meşə torpaqlarının meşəbərpa və meşəsalma
üsullarına görə bölünməsi;
uçotarası dövrdə meşənin bərpası;
aralıq istifadə üçün qırmalar haqqında məlumat;
meşələrin doluluğa və
bonitet siniflərinə bölünməsi;
meşə fondunun hidromeliorasiya səciyyəsi;
nəqliyyat yollarının səciyyəsi;
meşə fondunun vəziyyətinin öyrənilməsi.
92
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
Meşələrin qorunub saxlanılması və
təkrar istehsalı fondunun istifadə Qaydalarının
təsdiq edilməsi haqqında
Qərar № 83
Bakı şəhəri, 21 may 1999-cu il
Azərbaycan Respublikasının
Nazirlər Kabineti qərara alır:
1. «Meşələrin qorunub saxlanılması və təkrar istehsalı fondunun istifadə Qaydaları»
təsdiq edilsin (əlavə olunur).
2. «Meşə təsərrüfatına dəymiş ziyana görə maddi məsuliyyətə cəlb edilmə qaydaları
haqqında» Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1993-cü il 27 dekabr tarixli
636 nömrəli qərarının 3-cü bəndi və Respublika fondunun Əsasnaməsinin təsdiq
edilməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1994-cü il 18 may
tarixli 199 nömrəli qərarı qüvvədən düşmüş hesab edilsin.
3. Bu Qərar imzalandığı gündən qüvvəyə minir.
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
A.RASİ-ZADƏ.
93
Azərbaycan Respublikası
Nazirlər Kabinetinin
1999-cu il 21 may tarixli
83 nömrəli qərarı ilə
təsdiq edilmişdir.
Meşələrin qorunub saxlanılması və
təkrar istehsalı fondunun istifadə
Qaydaları
1. Meşələrin qorunub saxlanılması və təkrar istehsalı fondu (bundan sonra Fond
adlandırılır) Azərbaycan Respublikası meşələrinin bərpasının, mühafizəsinin
və qorunmasının, meşə təsərrüfatı istehsalının digər tədbirlərinin, habelə meşə
təsərrüfatının inkişafı proqramlarının maliyyələşdirilməsini təmin etmək məqsədilə
yaradılmışdır və onun maliyyə mənbələri meşə gəlirlərindən, meşə təsərrüfatına
ictimai yardımlardan və digər vəsaitlərdən ibarətdir.
2. Meşə gəlirinin tərkibinə aşağıdakılar daxil olunur:
• müqavilə ilə istifadəyə verilmiş meşə ehtiyatlarına görə alınan vəsait (oduncaq
tədarükü istisna olunmaqla);
• meşəqırma bileti və order əsasında köküstə buraxılan oduncağa, habelə
istifadə üçün yararlı olan, külək və tufan yıxan oduncağa, ikinci dərəcəli meşə
ehtiyatlarının tədarükünə görə alınan vəsait;
• meşədən əlavə istifadəyə
görə daxil olan məbləğlər;
• respublika meşələrində müsadirə (sekvestr) edilmiş, habelə sahibi məlum
olmayan oduncağın, meşə materiallarının, ikinci dərəcəli meşə ehtiyatlarının,
meşədən əlavə istifadəyə görə tədarük edilmiş məhsulların satışından daxil olan
vəsait;
• oduncağın və ikinci dərəcəli meşə ehtiyatlarının tədarükü və daşınma müddətinin
uzadılmasına, habelə meşə gəlirinin vaxtında ödənilməməsi üçün hesablanan
peniyalar;
• Azərbaycan Respublikasının meşələrində köküstü oduncaq buraxılışı
qaydalarının pozulmasına görə ödənilən cərimələr;
• meşə qanunvericiliyinin pozulmasına görə meşə fonduna dəyən ziyanın hüquqi
və fiziki şəxslər
tərəfindən ödənilən məbləğlər;
• meşə fondu torpaqlarının birdəfəlik kənarlaşdırılması ilə bağlı olan ödəmələr;
• meşə təsərrüfatına dəyən zərər
və itkilərə görə ödəmələr;
• sair daxilolmalar.
3. Fondun vəsaitləri Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi tərəfindən təsdiq
edilən aşağıdakı istiqamətlərə sərf olunur:
• meşələrin mühafizəsinə və qorunmasına;
• meşələrin bərpasına və meşəsalma işlərinə;
• ərazinin ekoloji cəhətdən sağlamlaşdırılmasına;
• meşələrin monitorinqinə, meşə təsərrüfatı sahəsində aparılan elmi-tədqiqat
və layihə axtarış işlərinə (meşə quruluşu, torpaqların inventarizasiyası, meşə
fondunun uçotu);
• turizm və rekreasiya xidməti üçün sahələrin yaradılmasına, bu sahənin inkişafına
sərf
olunan digər xərclərə;