123
də beynəlxalq tədbirlərdə fəal iştirak edir və bu baxımdan
Azərbaycan artıq mədəniyyətlərarası dialoq məkanı kimi
tanınmışdır. Son illərdə dinlərarası və mədəniyyətlərarası
dialoqa həsr edilmiş böyük beynəlxalq tədbirlərin Bakıda
keçirilməsi dediklərimizə sübutdur.
Məlumdur ki, bu sahədə geniş beynəlxalq tədbir sayılan
Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu 7-9 aprel
2011-ci il tarixində Bakı şəhərində keçirilmişdir. Tədbirdə
iştirak edən Prezident İ.Əliyev öz nitqində bu tədbirin mədə-
niyyət sahəsindəki beynəlxalq əhəmiyyətindən bəhs edərək
demişdir:
«Mədəniyyətlərarası Forumun Azərbaycanda
keçirilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir... Ümid edirəm
ki, forumun nəticələri çox müsbət olacaq və mədəniy-
yətlərarası dialoqun inkişafı üçün yeni imkanlar yara-
nacaqdır. ... Təsadü i deyil ki, mədəniyyətlərarası dia-
loqun keçirilməsi üçün məhz Azərbaycan həm coğra i,
həm tarixi baxımdan, həm bugünkü reallıqlar baxımın-
dan mərkəzə çevrilir. Biz bunu çox alqışlayırıq.»(105)
Qeyd edək ki, «Mədəniyyətlərin dialoqu» Dünya Forumu
çərçivəsində “Müasir Dünyada Mədəniyyətlərin Müxtəli liyi
və Dialoq Fəlsəfəsi” mövzusunda 2011-ci il aprelin 7-9-da
Bakıda keçirilmiş konfrasın iştirakçıları Memorandum im-
zalamışlar. Memorandumda deyilir: «Avropa, Asiya və Afri-
kanın tanınmış iliso larının iştirak etdiyi «Müasir dünyada
Mədəniyyətlərin Müxtəli liyi və Dialoq Fəlsəfəsi» mövzusun-
da küçirilmiş Beynəlxalq Konfrans qeyd etdi ki, qloballaşma
şəraitində dünya mədəniyyətlərinin özgürlüyü və müxtəli li-
yinin müha izəsi üzrə ciddi səylərin göstərilməsi ilə yanaşı,
mədəniyyətlərin qarşılıqlı əlaqələri genişlənir. Əminliklə bil-
dirildi ki, bu şəraitdə mədəniyyətlərin dialoqunun məntiqi
və konstruktiv alternativi yoxdur... Konfrans qeyd etməyi la-
zım bilir ki, Dünya Forumu və «Müasir dünyada Mədəniyyət-
lərin Müxtəli liyi və Dialoq Fəlsəfəsi» Beynəlxalq Konfransı-
124
nın Bakıda keçirilməsi Azərbaycanın dünyada əməkdaşlığın
möhkəmləndirilməsi və qarşılıqlı etimad mühitinin bərqə-
rar edilməsi, dialoq fəlsəfəsinin dərinləşdirilməsi üzrə səylə-
rin tamamilə düzgün və tədqirəlayiq olduğunu bir daha təs-
diq edir. Konfrans yalnız fəlsəfənin, tərbiyə işində dialektik
təfəkkür və müxtəli lik mədəniyyətinin (multikulturalizmin)
üstünlüyünü təmin edərək, mədəniyyətlərin dialoqunun
ümumi anlayışları, forma və məzmununu işləyib meydana
çıxardığını qeyd edərək:
–Çıxış və müzakirələrdə səsləndirilmiş ikirlərin el-
mi-nəzəri və praktiki əhəmiyyətini nəzərə alaraq konfrans
materiallarının dərc olunmasını lazım bilir;
–Fəlsəfə təşkilatları arasında əməkdaşlıq və qarşılıqlı
etimadın yaradılmasına çalışan bir təşkilat kimi Avropa və
Asiya Fəlsəfə İnstitutları Beynəlxalq assosiasiyasının fəaliy-
yətini
dəstəkləyir;
–Filoso ları mədəniyyətlərin dialoqu problemlərinin
təd qiqində əməkdaşlığa kömək etməyə və bununla da dün-
yada mədəniyyətlərin qarşılıqlı əlaqəsi və özgürlüyünün qo-
runub saxlanması işinə töhvə verməyə çağırır.»(106)
Dinlərin və mədəniyyətlərin dialoqu sahəsində bey-
nəlxalq konfransların Azərbaycanda tez-tez keçirilməsi res-
publikamızı bu sahədə müəyyən tədbirləri həyata keçirməyə
vadar etmişdir. Bu tədbirlərdən biri Azərbaycan Respiblika-
sının prezidenti İ.Əliyevin
«Azərbaycan Respublikasında
Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Formunun təş-
kili barədə» 27 may 2011 tarixli fərmanıdır. Prezidentin
bu fərmanında deyilir: «Azərbaycan Respublikası Kons-
titutsiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər
tutaraq ölkəmizin İslam dünyası ilə Qərb sivilizasiyası
və eləcə də digər mədəniyyətləri təmsil edən xalqlar
arasında dialoqun və etimadın möhkəmləndirilməsində
mühüm rolu nəzərə alınmaqla, müxtəlif mədəniyyətlər
125
arasında əməkdaşlıq üçün qlobal platformanın təmsil
edilməsi və Azərbaycan xalqının tolerant mədəniyyəti-
nin, tarixi ənənələrinin beynəlxalq aləmə tanıdılması
məqsədilə qərara alıram: 1. Azərbaycan Respublikasın-
da 2011-ci ildən başlayaraq hər iki ildən bir Ümumdün-
ya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu təşkil edilsin. (107)
Prezidentin bu fərmanından göründüyü kimi, mədə-
niyyətlərin dialoqu, müxtəlif bölgələrin kulturoloji nəzəriy-
yələrinin bir-birinə dialektik təsiri sahəsində Azərbaycan
Respublikası son illərdə mədəniyyətlərin dialoqu məkanına
və ölkəmizdə davamlı inkişafın həyata keçirilməsinə təkan
verən bir dövlətə çevrilməkdədir.
Müstəqillik illərində Azərbaycan xalqının ümummilli li-
deri Heydər Əliyevin respublikamızın iqtisadi, sosial-mədə-
ni inkişafına, milli-mənəvi dəyərlərin
dirçəldilməsinə yönəl-
dilmiş strategiyasına uyğun həyata keçirilən genişmiqyaslı
proqramlar demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlətin qurul-
masına zəmin yaratmışdır.
Son illər ərzində respublikamızda elm, təhsil, mədəniy-
yət, səhiyyə və idmanın inkişafı, regionların sosial-iqtisadi
inkişafının sürətləndirilməsi, iri sənaye müəssisələrində
istehsal proseslərinin bərpası, yeni istehsal sahələrinin ya-
radılması, minlərlə iş yerlərinin açılması, maddi-mənəvi
abidələrimizin, müqəddəs ocaqlarımızın bərpa edilməsi is-
tiqamətində böyük nailiyyətlər əldə edilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev mə-
dəniyyəti dövlət siyasətinin əsas priotetlərindən biri kimi
daim diqqət mərkəzində saxlayaraq onun müasir tələblərə
uyğun davamlı inkişafını təmin edir. Cənab İlham Əliyev tək-
cə son illərdə mədəniyyət sahəsinə dair 200-dən çox fərman,
sərəncam və qanun imzalamışdır. Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin sərəncamları ilə respublikamızda bir çox iri-
miqyaslı
layihələr həyata keçirilmiş, onlarca muzey, kitabxa-