Nazim Tapdıqoğlu
lanları da sürgünə göndərilir...
14 may 1938-ci il - Azərbaycan SSR X D İK DT baş mayoru
Rayevin əmri
ilə
61 nəfər güllələnir...
14
may 1988-ciil- DQMV-nin mərkəzində
(Xankəndi şəhərində)
şəhər sa
kinləri
A.Məmmədov və
A.Həsənov gündüzün günorta çağmda ermənilər tərə
findən təhqir olunaraq vəhşicəsinə döyülürlər...
14
may 1992-ci il - İordaniyadakı
"Erməni cəmiyyəti"nin ideoloqlarından
biri Harri Maqat Ambarsumyan
"Qafqaz investisiya Bankı "nm xətti ilə
(bankın
rəhbəri milliyyətcə Livan ermənisi, milyonçu Adnan Hasoqidiv) Bakıda olur...
14 may 1992-ci il - Ağdam rayonunun
Xıdırlı kəndi ermənilər tərəfindən
güclü atəşə tutularaq hücuma məruz qalır...
14 may 1992-ci il - Laçın rayonunun Cağazur kənd sakini
Mayıl Musa oğlu
Musayev (1954) kənd uğrunda ermənilərlə gedən döyüşdə həlak olur. 31-ci
postda döyüş zamanı digər Cağazur kənd sakini
Xaqani Xankişi oğlu Zeynalov
(1958) da erməni yaraqlıları tərəfindən qətlə yetirilir. Onun meyidini götürmək
mümkün olmur...
15 may 1623-ci il - Şah Abbasın vəliəhdi İbrahim Mirzə Şirazda ov zamanı
güllə ilə vurulub yaralanaraq qətlə yetirilir...
15
may 1919-cu il - Lənkəranda Muğan kəndli deputatları sovetinin föv
qəladə qurultayı açılır. Qurultay Lənkəranda və Muğanda Sovet Hakimiyyətini
elan edir...
15
may 1920-ci il - Xalq Maarif Komissarlığının qərarı ilə vicdan azadlığı
elan edilir; din dövlət və məktəbdən ayrılır. Azərbaycan ərazisindəki meşələr,
sular və yeraltı sərvətlər milliləşdirilərək dövlət mülkiyyətinə verilir...
15
may 1938-ci il - Azərbaycan Demokratik Respublikasının hakimiyyəti
dövründə sənaye və ticarət naziri, xarici işlər naziri vəzifələrində çalışmış gör
kəmli ziyalı, hüquqşünas
Məmməd Yusif Hacıbala oğlu Cəfərov Bakının Şağan
yaşayış məntəqəsinin qəbiristanlığında dəfn olunur...
15
may 1988-ci il - Xankəndində bir qrup azərbaycanlı ermənilər tərəfindən
vəhşicəsinə döyülərək bir maşina yığılıb
Şuşa şəhərinə göndərilir. Ermənilər bu
hərəkətləri ilə Şuşa ermənilərinin Xankəndinə köçüb
burada müntəzəm keçirilən
mitinqləri gücləndirmək niyyəti güdürlər. Təxminən belə də olur. Şuşa mərkəzi
meydanına toplanan azərbaycanlılar bu kimi hərəkətlərin qarşılığında erməni
lərdən 2 günə Şuşanı tərk etməyi tələb edirlər. Beləcə erməni xisləti ilə qurulan
tor öz bəhrəsini verir...
15 may 1991-ci il - Xocavənd rayonunun
Qaradağlı kəndinə ermənilər silahlı
122
Azərbaycan faciələrinin təqvimi
basqın edir. Ölən və yaralananlar olur...
15
may 1992-ci il - «SSRİ-nin hərbi əmlakının bölüşdürülməsi haqqında»
Daş
kənddə imzalanmış müqavilə əsasında IV Ordunun silahları Azərbaycana ve
rilməli olduğu halda bu, nədənsə tam həyata keçirilmir.
15 may 1992-ci il - Ağdamın
Abdal-Gülablı kəndi ermənilər tərəfindən atəşə
tutularaq hücuma məruz qalır. Ağdam şəhəri güclü raket atəşinə tutulur. 8
nəfər həlak olur...
15
may 1992-ci il - Laçmdakı qərargah boşaldılır; texnika və könüllü müda
fiə batalyonları müəmmalı səbəbdən oradan çıxarılır...
15 may 1992-ci il - Milli Qəhrəman, kapitan
Cəlil Əziz oğlu Səfərov döyüş
tapşırığını yerinə yetirərkən erməni gülləsinə tuş gəlir...
15 may 1992-ci il - Ağdamın vətənpərvər igid oğlu
Sənan Əkbər oğlu Rüstə
mov ermənilərlə döyüşdə qəhrəmancasına həlak olur...
15 may 1992-ci il - Cəbrayıl RPŞ-nin bölmə rəisi, kapitan
Əbdürrəhim Hey
dərov Dolanlar kəndi ərazisində ermənilərin basdırdığı minaya düşərək həlak
olur...
16
may 1812-ci il - Rusiya ilə Osmanlı dövlətləri arasında bağlanmış Buxa
rest sülh müqaviləsi Osmanlıların Cənubi Qafqazın böyük bir hissəsinin Rusiya
tərəfindən işğal olunmasını təsdiq edir...
16 may 1915-ci il - Erməni daşnaqları
Aram Manukyanın başçılığı ilə ruslarla
birlikdə
Van şəhərinə girirlər...
16
may 1988-ci il - Ermənilər Xankəndində yenidən bir qrup azərbaycanlını
döyərək maşınlara yığır və Şuşaya göndərir...
16
may 1988 -ci il - Ermənilər Xankəndi Pedaqoji İnstitutuna basqın edərək
azərbaycanlı tələbələri oradan qovurlar...
16
may 1991-ci i l -Xocavənd
(Martuni)
rayonunun Xocavənd yaşayış mən
təqəsində vəzifə borcunu yerinə yetirən sahə müvəkkili, kiçik polis leytenantı
Köçəri Məmmədovun həyatına erməni terrorçusu tərəfindən sui-qəsd edilir.
Başqa bir polis əməkdaşı da baş nahiyəsindən aldığı güllədən yaralanır...
16 may 1992-ci il - Füzuli rayonunun
Yuxan Veysəlli kəndini düşməndən
azad etmək məqsədilə itki və uğursuzluqla nəticələnən döyüş əməliyyatı keçiri
lir...
16 may 1992-ci il - Ermənilərlə döyüşdə Zəngilanın qəhrəman oğlu
Qaytaran
İbrahim oğlu Abbasov həlak olur...
16
may 1993-cü il - Zəngilan, Qubadlı, Tərtər və Goranboy rayonlarının
əraziləri ermənilərin atəşinə məruz qalır. Dağıntılar olur...
123
Nazim Tapdıqoğlu
17 may 1639-cu il - Osmanlı-Səfəvi imperatorluqları arasında
“Qəsri-Şirin”
sülh müqaviləsi imzalanır.
1555-ci il
Amasiya və
1612-ci il
Sərab sülh müqavilə
lərinin şərtləri təsdiqlənir...
17
may 1915 ci il - Terrorçu erməni quldur birləşmələri Türkiyənin qədim
Van şəhərini yandırırlar. Dinc əhali arasında çoxlu sayda tələfat olur...
17
may 1921-ci il - İnqilab Komitəsi
"Bütün növ ərzaq inhisarlarının ləğv edil
məsi haqqında" dekreti ilə ərzaq şapalağım ləğv edir...
17 may 1991-ci il - Ermənilər Laçm rayonunun
Qarıqışlaq kəndinə hücum
edirlər. Kənd sakinləri
Polad Əsgər oğlu Məmmədov (1968-ci il təvəllüdlü) və
Tahir Məmməd oğlu Məmmədov (1963-cü il təvəllüdlü) döyüş zamanı həlak olur
lar. Erməni yaraqlılarının Laçının
Sadınlar kəndinə hücumu nəticəsində kənd
sakinləri -
Qaçay Fərhad oğlu Allahverdiyev və
Nadir Şükür oğlu Orucov həlak
olurlar...
17
may 1992-ci il -
Ağdam şəhəri, Əhmədavar, Şelli, Gülablı, Saybalı kəndləri
ermənilər tərəfindən atəşə tutulur...
17 may 1992-ci il - Laçm rayonunun
Qayğı qəsəbəsi uğrunda gedən döyüş
lərdə
Minkənd sakini
İsarafil
Xasay
oğlu Hümbətov (1958) həlak olur...
17 may 1992-ci il - Ermənilər Laçm istiqamətində gözlənilmədən güclü
hücuma keçirlər. Bu hücumlar zamanı ümumilikdə 300-dən çox adam həlak
olur, 100 nəfərə qədər adam itkin düşür...
18 may 1877-ci il - Bəyliəhməd kəndi yaxınlığındakı döyüşdə 16-cı Nijeqo-
rod süvari alayının 2-ci divizion komandiri
N.Novruzov qəhrəmanlıq göstərir.
Onun divizionu rusların sağ cinahına zərbə vurmaq istəyən türkləri geri
oturtmuş və çoxlu qənimət, o cümlədən 2 top ələ keçirmişdir...
18
may 1912 -ci il - Həmədan ilə Qor arasında, Çardoli vilayətinin Şorca
kəndində erməni əsilli Yepremin dəstəsi
faciə törədir (
Əbdülbaqixan Çardoli adlı
bir şəxsin atdığı güllə iə 1868-ci ildə Gəncənin Barsil kəndində anadan olmuş
erməni
Yeprem (David Yantes Əsirbeqyan) özü də qətlə yetirilir. Onun meyidi
mayın 23-də Tehrana gətirilərək orada basdırılır)...
18 may 1918-ci il -Rusiya çarı erməni
Aram Manukyanı Y&nm qubernatoru
təyin edir və ruslara sadiq olduqları üçün ermənilərə öz təşəkkürünü bildirir...
18 may 1920-ci il - Sovet hərb gəmiləri İranın
Ənzəli limanına gəlib çatır...
18
may 1988-ci il - Bakıda keçirilən mitinqdə Dağlıq Qarabağda və onun
ətrafında yaranmış vəziyyətin normallaşmasma dair məsələlər qaldırılır, təkliflər
124
Azərbaycan faciələrinin təqvimi
irəli sürülür. Rəsmi dövlət məmurları Qarabağdakı mövcud vəziyyətə etinasızlıq
göstərirlər...
18 may 1991-ci il - Ağdam rayonunun
Qarağacı deyilən ərazisində mövqe
tutan azərbaycanlı hərbçilər ermənilər tərəfindən atəşə tutulur...
18 may 1992-ci il - Laçmh igidlər -
Əşrəf Yediyar oğlu Nəsibov (1958),
Sabir
Əhməd oğlu Həsənov (1964),
Bakir Əhməd oğlu Nəzərov (1968), Ələsgər Qədim
oğlu İsaxanov (1969),
Hidayət Mehbah oğlu Təhməzov (1956),
Zakir Kamran
oğlu Əmirov, İbiş Eyvaz oğlu Əsgərov (1926) ... Laçmm ermənilər tərəfindən
işğalı zamanı həlak olurlar. Bülüldüz kənd sakini
Zakir Kamran oğlu
Ə m irov
itkin düşür...
18 may 1992-ci il - Erməni silahlı birləşmələri Sədərək qəsəbəsinə hücum
edirlər.
10 nəfər
(Mustafa Hüseyn oğlu Şirəliyev, Malik Əliyev, Hidayət Əjdər
oğlu Ramazanov, Muxtar İsa oğlu Məmmədov və başqaları)
Sədərək döyüşlə
rində şəhid olurlar.
50 nəfər dinc sakin ağır yaralanır...
18 may 1992-ci il - Qarabağın qara qapısı sayılan cənnətməkan Laçm
rayonu erməni silahlı birləşmələri tərəfindən işğal olunur. Çoxlu sayda azər
baycanlılar erməni yaraqlıları tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilir. Əhali doğma
yurd-yuvalarım tərk etmək məcburiyyətində qalır. Laçm şəhəri və onun ətraf
kəndləri dağıdılır. Onlarla ev və qiymətli tarixi-memarlıq inciləri məhv edilir...
18 may 1992-ci il - Saat
13.50-də Laçm rayonunun
Qarıqışlaq kəndində
girov düşən yaşı
9-11 arasında olan
8 nəfər qız uşağı
(bu qızların 4-ü Hacılar
kəndindən idi) ermənilər tərəfindən vəhşicəsinə güllələnir...
19 may 1918-ci il - Naxçıvamn
Badamlı kəndinə silahlı basqm edən erməni
terrorçuları 3 nəfər azərbaycanlını qətlə yetirərək,
18 baş qaramalı oğurlayır
lar...
19
may 1921-ci il - Azərbaycan SSR-nin I Konstitusiyası qəbul olunur.
Azərbaycan İnqilab Komitəsi ləğv edilir. Ali qanunverici, sərəncamverici, nə
zarətedici orqan olan Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi yaradılır...
19 may 1989-cu il - Naxçıvan MSSR-in
Yaycı kəndinə hücum edən erməni
yaraqlıları
1 nəfər kənd sakinini qətlə yetirirlər...
19
may 1989-cu il - N.İ.Rıjkovun sədrliyi ilə keçirilən Sov.İKP M K SB-nun
millətlərarası münasibətlər məsələləri üzrə komissiyasının iclasında Dağlıq Qa
rabağda və onun ətrafında yaranmış vəziyyət müzakirə edilir.
Ə.X. Vəzirovun
və
S.Q.Arutyunyanın
məlumatları dinlənilir...
19 may 1990-cı U - Naxçıvanın
Yaycı kənd sakini
Tağı Qasım oğlu Qasımov
erməni terrorçusu tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilir...
125