255
Son söz
Azərbaycanın müasir təhsil tarixinin təqribən yüz yaşı var.
Əvvəla, qeyd edək ki, təhsil üçün bü böyük yaş hesab edilmir.
Bununla bərabər bu illər ərzində təhsil müəssisələri sistem
şəklində kifayət dərəcədə strukturlaşa bilibdir. Və artıq
ölkəmizdə
qismən də olsa, müasir təhsil ənənəsi yaranıbdır. Bu ənənənin
nəticəsidir ki, bu gün də vicdanla dərs deyən, fəaliyyət göstərən
müəllimlərimizin və alimlərimizin sayı az deyildir.
Sovetlər dönəmində təhsil üzərində olan ciddi partiya və
inzibati nəzarətin götürülməsi və yeni ictimai
nəzarət şəbəkəsinin
hələ formalaşmaması səbəbindən yaranan qüsurlar kitabda diqqət
mərkəzinə çəkilmişdir.
Cənabi Əlinin bir kəlamında deyilir:
«Öyrəndikcə nə
qədər az bildiyimi öyrəndim». Taleyin hökmü ilə bütün ömrüm
boyu təhsil sistemində çalışmmama və təhsil sisteminin bütün
pillələrini keçməyimə baxmayaraq, təhsil sistemini öyrəndikcə bu
sistem haqqında nə qədər az bildiyimi öyrəndim. Baxmayaraq ki,
Avropa təhsil sistemini ezamiyyətlər yolu ilə yox, bilavasitə
müxtəlif ölkə univerisitetlərində illə, aylarla ölçülə biləcək zaman
kəsiyində daxildən izləmək imkanım da olubdur.
Təhsillə bağlı ictimai şüurda kök salmış səhv fikirlər də
kitabda diqqət mərkəzinə çəkilmişdir. Misal üçün, valideynlərin
övladlarına pulla qiymət yazdırması, özəl təhsil müəssisələrinə
mənfi münasibət, cəmiyyətin təhsil prosesinə zəif müdaxiləsi,
bəzi işbazların təhsilə gəlir gətirən sahə kimi baxması, tapşırığa
baxmayan müəllimlə müqayisədə tapşırığa baxan müəllimin
müsbət imicə malik olması və sairə belə fikirlərdəndir. Valideyn
övladı ali məktəbə qəbul olanda daha çox sevinc keçirir, nəinki
ali məktəbi qurtarıb ixtisasçı diplom alanda. Ali məktəbin tələbə
bileti, dövlətin verdiyi diplomdan qəlbi tutulur. İctimai diqqətin
qəbul imtahanlarına yönəlməsi, dövlət imtahanlarının belə
diqqətdən kənarda qalması, təhsil sisteminə münasibətdə
vətəndaşın, cəmiyyətin buraxdığı ən böyük qüsurlardandır.