Ġsraġl elyazov elxan həSƏNLĠ leyla həSRƏtova
Yüklə 6,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ları “1520 mm koleyalı yollarda qabaritsız və ağır kütləli yüklərin da- Ģınması üzrə” Təlimatla yerinə yetirilir. 2.3. Dəmiryol nəqliyyatında idarəetmə strukturu Dəmir yol nəqliyyatının iĢinin spesifikasına qatarların hərəkəti ardıcıllığının istənilən vəziyyətlərdə təmin edilməsi, dəmir yol müəssisələri arasındakı qarĢılıqlı əlaqələrin məqsədyönlü formada təĢkili daxildir. Dəmir yolunun spesifik iĢi idarəetmənin əsas xüsusiyyətlərindən, dəmir yolu konveyri bəndlərinin birgə qarĢılıqlı əlaqəsindən, istənilən Ģəraitdə qatarların hərəkətinin müntəzəmliyinin təmin olunmasından və ölkənin bütün ərazisi boyu yerləĢməsindən asılıdır. Bu struktura dəmir yolu nəqliyyatının idarə olunmasının əsas prinsipləri ilə səciyyələnir: vahid mərkəzi hakimiyyətin olması; vahid rəhbərliyin təmin edilməsı; ərazi-idarəetmə prinsipinə görə idarəetmənin təĢkili. Bu strukturun əsasını vahid rəhbərliyin təmin edilməsi, sahələr üzrə lokal rəhbərliyin yaradılması təĢkil edir [22]. Azərbaycanda dəmir yolunun idarə olunması Azərbaycan Demokratik Respublikası dövründə Yollar Nazirliyi tərkibində “Dəmir yolu idarəsi” formasında təĢəkkül tapmıĢdir. Hələ 1919-cu il may ayının 8-də Türkiyə Cümhüriyyəti ilə Azərbaycan Respublikası arasında “Dəmir yollarına dair iki tərəfli qarĢılıqlı texniki iqtisadi yardım haqqında” beĢ illik saziĢ imzalanmıĢdır. Sovet hakimiyyətinin ilk illərindən baĢlayaraq (1921 il) Azərbaycanda dəmir yolunun idarə olunması SSRĠ Yollar Nazirliyinin “Zaqafqaziya Dəmir Yolları” idarəsinin tabeçiliyinə verilir. Müharibə qurtardıqdan sonra 1945-ci il iyulun 6-da SSRĠ dövlət Müdafiə Komitəsinin qərarı ilə müstəqil Azərbaycan dəmir yolu yaradıldı. SSRĠ Yollar Nazirliyinin 1945 il 28 iyun əmri ilə Azərbaycan dəmir yolu 1 oktyabr 1945-ci ildən təĢkil edildi. 1953-cu ilin may ayında Azərbaycan və Zaqafqaziya dəmir yolları vahid Zaqafqaziya dəmir yolu adı ilə birləĢdirildi və onun mərkəzi idarəsi Tiblisdə oldu. Dəmir yolunun Azərbaycan sahə si 1955-ci ilin oktyabrınadək həmin strukturda iĢlədi və yenidən sərbəst dəmir yolu kimi ayrıldı. 1962-cu ildə Azərbaycan və Zaqafqaziya dəmir yollarının tərkibində yenidən struktur dəyiĢikliyi oldu. Bu iki yol idarələri yenidən birləĢdirilərək, mərkəzi idarəsi Tbilisidə olmaqla, Zaqafqaziya dəmir yolu adlandırıldı. Dəmir yolunun Azərbaycan sahəsi 1967-ci ilədək həmin strukturda iĢlədi və Azərbaycan dəmir yoluna yenidən sərbəstlik verildi. O vaxtdan bu günlərə kimi Azərbaycan dəmir yolu polad magistralda daĢıma iĢlərini uğurla yerinə yetirərək, dəmir yolu maddi-texniki bazasını geniĢləndirdi və onun infrastrukturunu qoruyub saxladı. Azərbaycan Dəmir Yolu 1993- cü ildən MDB və Baltik Yanı ölkələrin Dəmir Yolları ġurasınin üzvü olmaqla bərabər 1996-cı ilin aprel ayından Azərbaycan Dövlət Dəmir Yolu idarəsinə çevrildi. Bu gün ölkəmizin dəmir yolu Ģəbəkəsində texniki siyasəti Azərbaycan Respublikasinin Nəqliyyat Nazirliyi ilə birlikdə yerinə yetirən və onun iĢinə vahid rəhbərlik “Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti tərəfindən həyata keçirilir. “Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2009- cu il 20 iyul tarixli 383 saylı Sərəncamına əsasən Azərbaycan Dövlət Dəmir Yolunun yenidən təĢkili yolu ilə yaradılmıĢdır. Cəmiyyətin əsas məqsədi Azərbaycan Respublikası iqtisadiyyatının, fiziki və hüquqi Ģəxs- lərin dəmir yolu ilə daĢımalara və dəmir yolu sahəsində digər xidmətlərə olan təlabatın təmin edilməsindən, dəmir yollarının, habelə ümumi istifadə də olan dəmir yolu nəqliyyatının infrastrukturunun inkiĢaf etdirilməsindən və təkmilləĢdirilməsindən, dəmir yollarında hərəkətin idarə edilməsinin təmin olunmasından, dəmir yolu nəqliyyatı vasitələri parkının, maddi-texniki bazasının müasirləĢdirilməsindən və səmərəli istifadə olunmasından və bu sahədə kadr hazırlığının aparılmasından ibarətdir. Azərbaycan DY QSC departamentlər, Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətlər, Məlumat-Hesablama Mərkəzi, həkim sanitar xidməti Ģöbələrdən ibarət olub, aĢağıdakı müvafiq sahələr və Ģöbələr üzrə dəmir yolunun fəaliyyətinə operativ və texniki rəhbərliyi yerinə yetirir; sərniĢin daĢımaları, yük daĢımaları, rabitə və iĢarəvermə, yol təsərrüfatı, elektrik təchizatı, iqtisadiyyat və statistika, maliyyə, beynəlxalq əlaqələr, marketinq və taarif siyasəti, kommersiya iĢləri, daĢıma prosesini idarə olunması, maddi-texniki təminat və s. ġəkil 2.5-də Azərbaycan DY QSC-nin struktur sxemi göstərilib. Azərbaycan DY QSC-nin icra orqanı Ġdarə Heyyətidir. Ġdarə Heyyətini iĢinə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən təyin edilən Cəmiyyətin sədri rəhbərlik edir. Yüklə 6,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|