Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Faiq Hüseynbəyli
- ANARIN BU MÖVZUYA SON SÖZÜ
- DƏDƏ QORQUD DEMİŞKƏN…
- Anarın şərhi
- NADEJDA İSMAYILOVA
- CAVAD HEYƏT.
- XALIQ KOROĞLU
- ƏHMƏD KABAKLI
550
şairin güzəranını yaxşılaşdırıb? Azərbaycan ədəbiyyvatının küll halında latın qrafikasına keçirilməsi təşəbbüsü də bu təşkilata məxsusdur.Mən hələ ədəbi orqanların dövlət büdcəsinə keçirilməsini demirəm. Yazıçılar Birliyinin orqanlarından başqa,hansı qəzet və yurnal sizə yazılarınıza ğörə qonorar verir,burada pis olan nədir?Budur əlinizə firsət düşdü,kiminsə hesabına adınıza layiq toplu dərc etdiniz və o saai iç üzünüzü göstərdiniz,adını tənqid qoyduğunuz yazılar xüdbinliklə,paxıllıqla, təhqirlə doludur. Pişiyin əli ətə çatmayanda «iylənib» deyər. Faiq Hüseynbəyli Texniki universitetin magistri. «Öz ləyaqətini qorumağın ən yaxşı yolu başqalarının heysiyyətinə toxunmamaqdır». «Yeni Azərbaycan» qəzeti 12 avqust 2005
551
Ziyalılarımıza ardıcıl hücumlar edənlərin bəziləri tez-tez Yerevana səfər edirlər.Yəqin ki,orada Azərbaycan ziyalılarının necə axırına çıxmaq barədə təlimatlar alırlar(təkcə təlimatlarmı?) Belələrindən biri yazır: «Anarın qanını şərbət kimi içərdim» Məsələ ondadır ki,bu «həvəskar vampirlər» həm də dəhşətli dərəcədə riyakardırlar.Onlara deyəndə ki,niyə belə tərbiyəsizlik,ədəbsizlik,qanacaqsızlıq edirsiniz, deyirlər, nə olsun,bu tənqiddir də... Sizcə bu tənqiddir?Çox əcəb , onda mən də Sizə çox yüngülvari bir tənqidlə cavab verirəm: Ay qara milçək Taxmışam əlcək Səni əzərəm Yaxamdan əl çək. Yaxamdan əl çəkin həzərat! Yığıcının diqqətinə!Xahiş edirəm həZərat sözündə «Z» hərfinin yerinə «Ş» hərfini yığmayasınız. «Ədəbyiyat qəzeti»
552
SÜLEYMAN DƏMİRƏL.Heydər Əliyevə həsr olunmuş «Tarixə məktub» məqaləsindən: «Dədə Qorqud demişdir: «Oğul,sənin adını Azər qoydum,qoy Azərlər çoxalsın!» («Hürriyət» qəzeti 24 dekabp 2003, «Azərbaycan» qəzeti 26 dekabr 2007) Anarın şərhi: Məlum olduğu kimi Dədə Qorqud belə söz deməyib və dastanın mətnində də Azər adı yoxdur.Bu sözlər mənim kinrossenarimdən və filmdəndir.Eyni ifadələri mən Respubika sarayında keçirilən təntənəli Dədə Qorqud - 1300 yubiley tədbirinin bədii hissəsinin mətninə də salmışdım.Hörmətli S.Dəmirəl də həmin tədbirdə vardı və bu sözləri məhz orda eşitmişdi.Tədbirdən sonra məni təbrik etdi və teatrlaşdırılmış tamaşanı çox bəyəndiyini söylədi,bu tamaşanı Türkiyəyə dəvət edəcəyini dedi.Nədənsə sonralar bu söhbət heç kəsin yadına düşmədi.Ancaq çox daha sonra,S.Dəmirəl artıq Cümhur Başqanı olmayan zaman Ankarada oğlum Tural və nəvəm Rəsulla Süleyman bəyi evində ziyarət etdik.Bu görüşdə də Dədə Qorud tamaşasını xatırladı və Türkiyədə göstərilmədiyinə təəsüf etdi, mənə aftoqrafla kitabını bağışladı.
«Azərbaycanda az qala dillər əzbəri olan bir Dədə Qorqub kəlamı haqqında.Filmdə Dədə Qorqud deyir: «Torpağın vətən olması üçün iki şey etmək gərəkdi: əkib - becərmək, bir də düşməndən qorumaq.Əkib-becərmirsənsə, qorumağa dəyməz, qorumadınsa,əkib- becərməyə dəyməz». Əslində bu kəlama «Kitabi Dədə Qorqud»da rast gəlmək mümkün deyil.Bu Anarın qələminə məxsus kəlamdı. Bu,öz sözünü orta əsr qəhrəmanının diliylə söyləyən XX əsr yazarının kəlamıdır.
553
«Kitabi Dədə Qorqud» («Azadlıq» qəzeti 11 iyun 1999)
«Dədə Qorqud»u son zamanlara qədər İranda o qədər də tanımırdılar.İranda onun fars dilində iki tərcüməsi vardır.Biri ingilis dilində tərcümədir,o biri isə yazıçı Anarın «Dədə Qorqud» haqqında kitabının tərcüməsidir. İranla indi bu məsələ ilə maraqlananlar daha çox azərbaycanlılardır. Xüsusən gənclərdə bu dastanı öyrənməyə böyük maraq oyanmışdır. CAVAD HEYƏT. «Kitabi -Dədə Qorqud» dastanı xalqımızın şah əsəridir» («Azərbaycan» qəzeti 2 aprel 2000) «Kitabi dədəm Qorqud» motivləri əsasında Anar «Dədə Qorqud» adlı povest yazmışdır…Anar böyük məharət göstərmişdir.Faktiki olaraq o,oğuzların epik tarixini ümumləşdirmiş,onların başına gələnləri,nə sayaq və hansı ideallarala yaşadıqlarını bədii şəkildə mənalandırmışdır.
Filologiya elmləri doktoru
«20 iyun televiziyada «Dədət Qorqud»u -Azərbaycanda yaradılmış film kimi seyr etdik. Hər şeydən öncə bu filmi yaradan azəri qardaşlarımıza təşəkürümüz var:Ən azı bizim görəcəyimiz işi gördükləri üçün və bizə «Dədə Qorqud» kimi bir dastanımızın var olduğunu xatırlatmaları üçün.
«Gün işığında Dədəm Qorqud» «Tərcüman» qəzeti 1983.
Yüklə 2,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|