Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yavuz Bülənt Bakilər.
- ƏLİ AKBAŞ
- ORXAN ARAS.
- ÇİNGİZ AYTMATOV
- OLJAS SÜLEYMENOV
- YÜNİS KANDİMOV
562
Bu günkü çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının ən dəyərli yazarlarından Anar mənə çox önəmli bir soru sordu. «Biz-dedi-dünki Sovet rejimində bir sıra yanlışlıqlar yapmaq məcburiyyətində qaldıq.Çünki bağımsız deyildik.Siz nələn dildə böyük yanlışlıqlar yapırsınız? Sizi kim zorlayır? Nədən türkcəni həm bizimlə ortaq bir dil olmaqdan çıxarırsınız,həm də Türkiyə ədəbiyyatını kasıblaşdırırsınız ?Dildə zərurət və məcbüriyyət olmadan kəlmələr dəyişdirilməz. Məsələ, millət, hüriyyət, həyat, şərt,ehtiyac,şərəf, imkan,hekayə, ağıl,şəhər, ədəbiyyat, hakimiy-yət,can kimi kəlmələrimiz həm Türkiyə türkcəsində,həm də Azərbaycan türkcəsində tamamən ortaq kəlmələrdir.İndi siz bu kəlmələrdən neçin vaz keçdiniz?Nədən millət yerinə ulus,hürriyyət yerinə özgürlük, həyat yerinə yaşam,şərəf yerinə onur deyirsiniz?» Mən bu sorunun cavabını Bakı Dövlət Universitesinin öyrətim üyələri önündə verdim,indi istəyirəm ki,Anarın sorusuna bütün «Tərcüman» oxucuları da,millətimiz də cavab verməyə çalışsın.Nədən tərk ediyoruz,əvət nədən min illik kəlmələrimizi tərk eliyoruz? Nədən türk Gümhuriyyətləri ilə aramızdakı ortaq dili pozuyoruq. Bizi kim zorlayır əcaba? Bu sorunu mən də sizə soruyorum» Yavuz Bülənt Bakilər. «Tərcüman» qəzeti 13 aprel 2004
563
«GÖYGÖL» şeirindən «Azərbaycan» qəzeti 10 avqust 1997
Təyyarəmiz səhərə yaxın Vyana şəhərinin səmasına çatır.Yolboyu Anarın mənə verdiyi kitabları vərəqləmişəm, «Azərbaycan türkcəsinin söz varlığı» və «Min beş yuz ilin oğuz şeiri» kitabları mənimlə yola körpü salıblar.«Azərbaycan türkcəsinin söz varlığı» kitabını vərəqləyəndə Anar bəyin ağsaçları,tarixi günümüzə gətirən işıqlı gözlərini görürəm.Sanki keçmişdə qalmış Azərbaycanımın ən hündür nöqtəsində duraraq deyir: «Salam dünya!Səni tanımaq və Vətənim Azərbaycanı sənə tanıtmaq istəyirəm» .Dünyanı salamlay an və onu tanımaq istəyən bu görkəmli yazıçı belə deyirsə,biz nə söyləyə bilərik? Azərbaycan Yaşıçılar Birliyinə getməyim yadıma düşür. Otağında bizi gözləyən Anar bəyin yanına gedirik.Anar bəy bizi ayaqüstə qarşılayır.Giddi bir ata ədası ilə bizə baxır.Əlini sıxıram. Anar bəy gözlərini gözümə dikir və sözə başlayır.Ağzından çıxan kəlmələr ürəyimi doldurur,məni illərlə uğrunda mücadilə etdiyim Azərbaycanıma bir az da yaxınlaşdırır.O an öz-özümə «Orxan, bax,gördünmü, heç bir şey əvəzsiz qalmır»-deyirəm. «Sən Vətənin üçün xaricdə bir adsız-sansız oğul kimi dolaşdın,indi sənə dəyər verirlər- deyirəm.Anar bəy Yazıçılar Birliyinin üzvlük vəsiqəsini mənə təqdim edir. Bədənimi bir atəş sarır. «Əcəba,Hüseyn Cavid,Əhməd Cavad,Mikayıl Müşviqdəmi bu vəsiqəni daşıyıblar»- deyə düşünürəm. Söz demək sırası mənə gəlir. Nə deyəcəyimi bilmirəm,burada söyləmək istədiyim o qədər söz var ki…Dilimdən sözlər tökülür, sanki sözlərmlə ağlayıram.Bunlar sadəcə sözlər deyil dostlar, göz yaşlarımdır! Ayrılıq,vüsal və vətənə sarılma anındakı göz yaşlarım. ORXAN ARAS. Almaniyada yaşayan türk-Azəri yazarı, «Tuna(Dunay) çayı axamam deyir» «525-ci qəzet» 17 mart 2007 564
Bu gün Orta asiya və MDB ölkələrinin çoxunda Yazıçılar Birliyi fəaliyyət göstərmir,Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəaliyyət göstərməsini və bu günə kimi də öz ənənələrini saxlamasını görmək mənim üçün olduqca sevindiricidir. Əgər Anar olmasaydı Azərbaycan Yazıçı-lar Birliyi dağılmışdı.Mən istərdim ki,Azərbaycandakı kimi birliklərin hər bir ölkədə fəaliyyəti bərpa olunsun.
Belə ağır zamanda Azərbaycandlı həmkarlarım özlərinini Yazıçılar Birliyini bir yaradıcı təşkilat kimi qoruyub saxlaya bilmişlərsə,bu möhtəşəm binanı əldən verməyiblərsə, üstündə böyük söz sənətkarlarının imzası olan tribunanı hifz etmişlərsə,başda Anar olmaqla onların hamısına çox minnətdaram. Anar özünün həm ədəbi-mədəni aləmdəki,həm cəmiyyətdəki nüfuzuyla Azərbaycan Yazıçılar Biprliyini qoyruyub saxlamağa nail olub. Prezident təqaüdlərinin,rəsmi adların təqdim edilməsində də Anarın böyük rolundan danışmaqla vaxtınızı almaq istəmirəm,Anar,bütün görülən işlərə görə çox sağ ol!
Türk xalqları dünya
səviyysində tanınan
şəxslər yetişdirdi.Çingiz Aytmatov(Qırğıstan),Muxtar Şaxanov (Qazaxstan),Anar(Azərbaycan) və s. Bu gün onlar ön sıralarda bulunan dünya yazarları arasındadırlar.Onlar bizləri dünyaya tanıtmağa çalışdı və çalışırlar.Belə bir tanıtma uğrunda dünya ədəbiyyatının Olimp dağına çıxırlar.
Krım-tatar yazıçısı
«Ağ qoç,qara qoç» əsəri məni sarsıtdı.Düşündüm ki,müasir Azərbaycan ədəbiyyatında bu .gün rus yazıçılarının yazdıqlarından daha güclü,daha ciddi,daha dərin əsərlər var,qoy rus yazıçıları məndən inciməsinlər. Yüklə 2,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|