X 0 thpahhmycta X, k a m /l a ujhhh r

«nIMA xARID qIlMOqCHI EDIM?»

tasavvur qiling, siz o‘n xil oziq-ovqat mahsulotini sotib olish uchun do‘konga ket- yapsiz.
Bular:
Spagetti, pomidor, piyoz, pishloq, petrushka, sharob, zaytun yog‘i, sarim- soq, baliq, yogurt.

Obrazli qabul qilish sizga hech narsani unutishingizga yo‘l qo‘ymaydi. Buning uchun xayolingizda aslida aqlga to‘g‘ri kelmaydigan, boshqalar oldida bu ishlarni qilganingiz- da sizni jinniga chiqarib qo‘yishi mumkin bo‘lgan qiliqlarni amalga oshiring. Shunday qilib, siz oyog‘ingizning yuza qismi bilan makaronni xaridlar solinadigan aravacha- ga tiqib kirgizasiz, tizzangizda pishloqni ishqalaysiz va hokazo.

Sizga qo‘shimcha xaridlar qilishga to‘g‘ri kelsa-chi? Yanada soddalashtiramiz, sizda- gi oziq-ovqatlar ro‘yxatining 11-bandi- da baliq ko‘rsatilgan. U holda siz baliqni spagetti bilan boqayotganingizni yoki uning uzun makaron donasida osilib turganini ta-
savvur qiling. Agar 12-bandda yogurt ko‘r- satilgan. Qirg‘ichdan o‘tkazilgan pishloqni unga aralashtirib yuboring.
Fantaziyangizga erkinlik bering va xo- tirangizni bunday g‘alati manzaralar bi- lan jonlantirib zavqlaning. Miyangizdagi ushbu tizim yordamida mashq qildirib, rohat olishingiz mumkin.

nAzARIyaDAn bIR SHIngIl

Xotiradan maʼlumotlarning bir qismini chiqarish uchun miya va uning tuzilmasi ishlash ta- moyillarini bilish foydadan xoli bo‘lmaydi.
Uzoq vaqt davomida xotira – maʼlumot- lar, sanalar, faktlar va hokazolar joy- lashtiriladigan ulkan kartoteka sifa- tida tasavvur qilingan. Ushbu konsepsi- yadan kelib chiqib, ayrim ruhiy bemorlar xuddi kartotekaning bir qismi vayron bo‘lganidek, xotiralarining bir qismini yo‘qotishlarini payqaganlar. Xotiraning vaqt o‘tishi bilan susayishi yozuvlar qayd etilgan siyoh rangining zaiflashishiga o‘x- shatiladi.
Bu muammoning tashqi ko‘rinishlari, xo- los. Chunki xotira moddiylashuvining aniq mexanizmi hali aniqlanmagan. Bu jarayon- da miyaning asab to‘qimalari orasida aniq
aloqalar o‘rnatiladi, deb faraz qilishadi. Ammo bu faqat taxmin va farazlar, xolos.
Hozir esdaliklar (voqea, hodisa, maʼlu- mot, sanalar) xotirada o‘yilganicha mangu qolishi maʼlum. Kartotekaning fishkala- ri yemirilmaydi. Xotiralarning yo‘qolishi esa xotiradan ularni topish yoki o‘qish ancha qiyinlashganiga sabab bo‘ladi. Xotiralarni topish uchun miyaning faoliyati muhimdir. Biz esdaliklar qayerda saqlanishini bilmaymiz, ammo shuni bilamizki, faqat miyagina ularni tasniflash, xotirada saqlash va topishga im- kon beradi. Miya xotirani berkitishga emas, uning harakatlariga xizmat qiladi.
Xotira miyaning harakatidir va uning har qanday boshqa harakati kabi rivojlantiri- lishi mumkin. Uni mashq qildirsa bo‘ladi. Har bir shaxs ikkinchi shaxsdan faqat eslab qolish ulushi, yaʼni xotirada saqlab qolish jarayoni bilangina ajralib turadi.