XəZƏr universiteti erciyes universiteti

382 

 

Köknel, Özcan, (1985), Kaygıdan Mutluluğa Kişilik, İstanbul, Altın Kitaplar Yayınları. 

Köşgeroğlu,  Nedime,  Halıcı,  Coşkun,  Özerdoğan,  Nebahat,  Ünlüce,  Ayşe,  (2009),  Şiddet 

Çıkmazında Kadın, Ed. Nedime Köşgeroğlu, İstanbul, Anfora Yayıncılık. 

Kurt, Abdurrahman, (2012), Din Sosyolojisi, İstanbul, Sentez Yayınları. 

Kuşat,  Ali  (2003),  "Bir  Değerler  Sistemi  Olarak  Kimlik  Duygusu  ve  Atatürk",  Sosyal 

Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 15, ss. 45-61. 

Kuzgun,  Yıldız,  Sevim,  A.  Seher,  "Kadınların  Çalışmasına Karşı Tutum ve  Dini  Yönelim 

Arasındaki İlişki", Ankara. Üniv. Eğitim Bil. Fak. Dergisi, C. 37, S. 1, ss. 14-27. 

Marshall  Gordon,  (1999),  Sosyoloji  Sözlüğü,  Çev.:  Osman  Akınhay,  Derya  Kömürcü, 

Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları. 

Okumuş, Ejder (2003), Toplumsal Değişme ve Din, İnsan Yayınları, İstanbul. 

Onat, Hasan, (2006), “Küreselleşme Sürecinde Kimlik, Din ve Türkiye’nin Bazı Gerçekleri“, 

Demokrasi Platformu, 2/5, ss. 117-139 

Onat,  Hasan (2010),  "Kimlik ve  Kimlik-Teoloji İlişkisi Bağlamında Alevi-Bektaşi Kimlik 

Tartışmaları",  http://www.  hasanonat.  net/index.  php?option=com_content&view 

=article&id=50:kimlik-ve-kimlik-teoloji-likisi&catid=36:makale&Itemid=54 

Özen,  Sevinç,  (1991),  Sosyal  Hareketlilikte  Aile  ve  Eğitim  İlişkileri,  Ankara,  AAK  (2), 

Yayınları, ss. 321-335. 

Özpolat,  Abdulvahap,  (2010),  "Ailede  Demokratik  Sosyalleşme",  Aile  Toplum  ve  Eğitim-

Kültür ve Araştırma Dergisi, 5, 9-25. 

Sözen, Edibe (1995), "Kimlik Kavramının Yeniden Tanımlanması", Türkiye Günlüğü, S. 33, 

ss. 111-115. 

Taylor,  Charles  (2005),  Kimlik/Farklılık  Sorununa  Sahici  Demokratik  Çözüm  Arayışı", 

Çokkültürcülük  Tanınma  Politikası,  (Çev.  Levent  Köker),  İstanbul,  Yapı  Kredi 

Yayınları. 

Turinay, Necmettin, (1996), Değişen Toplum ve Aile, Ankara, Akçağ Yayınları. 

Vahip, Işıl,  (2002),  "Evdeki Şiddet ve Gelişimsel Boyutu: Farklı Bir  Açıdan Bakış", Türk 

Psikiyatri Dergisi, C. 13, S. 4, 2002, ss. 312-319 

Yapıcı, Asım (2004), Din, Kimlik ve Ön Yargı, Adana, Karahan Kitabevi. 

Yavuz,  Sutay,  Yüceşahin,  M.  Murat,  "Türkiye’de  Hanehalkı  Kompozisyonlarında 

Değişimler ve Bölgesel Farklılaşmalar", Sosyoloji Araştırmaları Dergisi / Journal of 

Sociological Research, C. 15, S. 1, 75-118. 

Zuckerman,  Phil  (2006),  Din  Sosyolojisine  Giriş,  çev.  İhsan  Çapcıoğlu-Halil  Aydınalp, 

Ankara, Birleşik Kitabevi. 

 

 

 

 

---

383 

 

BİREYLERİN KİMLERİNİN OLUŞUMUNDA AİLENİN ROLÜ VE DİN 

  

Ali BAYER

 

 

ÖZET 

 

Toplumun  en  küçük  birimi  olan  aile  bireylerin  ve  ailelerin  ihtiyaçları  ve  talepleri 

doğrultusunda dönüşüme uğramaktadır. Aile, toplum için birçok önemli fonksiyonlar yerine 

getirmektedir. Aile üyelerine sosyalleşme, ekonomik destek, üyelik, aile terbiyesi, yetiştirme 

ve  üyelerini  çeşitli  saldırılardan  koruma  gibi  fonksiyonları  yerine  getirmektedir.  Diğer 

taraftan kimlik kazandırmada aile ünitesi önemli bir rol oynamakta; arkadaşlar, okul, akran 

grupları  medya  ve  din  de  kimlik  kazanmada  önemini  sürdürmektedir.  Çocuk  ailenin  bir 

üyesidir ve bireylerin toplumsal cinsiyet kimliklerini ve sosyal öğrenme için temel meka-

nizma  olan  öğrenme  kaynağıdır.  Rol  modelleri  çocukların  davranışlarını  belirlemede 

önemlidir ancak, onlar aynı zamanda bir olayı diğer olaylarla, duygu ve düşüncelerle ilişki-

lendirmede de önemlidir. Çocuklar rol  modellerini ebeveynlerinden öğrenirler. Bu yüzden 

kadın  ya  da  erkek  bir  davranışa  şahit  olduğunda  muhtemelen  o  davranış  taklit  etme 

eğiliminde olacaktır. 

Bu  makale  anne  babanın  bireylerin  toplumsal  cinsiyetle  ilgili  rol  model  olma 

bağlamında hem din hem de ailenin önemine dikkat çekmektedir. Bunu hem akademik hem 

de  kamu  araştırmaları  çerçevesinde  toplumsal  cinsiyet  eşitliği  bağlamında  insanların 

tutumları  ve  diğer  faktörler  çerçevesinde  ele  almaktadır.  Toplumsal  cinsiyet  ve  cinsellik 

toplumun  normatif  sistemin  en  temel  parçaları  arasında  yer  almaktadır.  Dinin  toplumsal 

cinsiyet tutumları üzerindeki toplumda eşitsizliği meşrulaştırmada oynadığı rol noktasında 

geniş bir katılım vardır. Bu yüzden dindar bireylerin daha az eşitlikçi değer yargılarına sahip 

inanç sistemine sahip oldukları ve bu eşitsizlikleri meşru ve doğal düzene dayandırdıkları 

düşünülmektedir.  Bu  çalışmada  dinin  toplumsal  cinsiyeti  şekillendirici  etkisi  üzerinde 

durulacaktır. Dünya çapında kadına karşı ayrımcılığın sürmesini sağlayan hukuk, değerler, 

gelenek,  sosyal  kurumlar  ve  kültürel  pratikler  üzerinde  durulacaktır.  Yine,  dindarlık 

toplumsal cinsiyetle ilgili tutumların belirlenmesinde önemlidir. 

Anahtar Kelimeler:Aile, Kimlik, Din, Sosyalleşme, Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet, 

Toplumsal Değişme 

 

 

THE ROLE OF FAMILY ON FORMATION IDENTITY AND RELIGION 

 

Summary 

 

The family is the smallest unit of a society that has evolved along with changes in the 

needs and demands of the individuals and society. Families serve several important functions 

for  society.  Some  of  these  functions  are:  family  formation  and  membership,  economic 

support,  nurturance  and  socialization,  and  protection  of  vulnerable  members.  Family  unit 

plays a significant role in shaping individuality. Other influences include friends, school, peer 

groups, the media and religion. Child is a member of the family and it provides a “training 

ground”  for  identity  and  that  individuality  is  a  major  mechanism  for  learning  social  and 

gender identity. 

In this paper, the focus is on the impact of religion and family in contex parents role 

models on individuals gender role attitudes, as both academic research and public discourse 

---