Xix əsr azərbaycan şERİ antologiyasi

____________________Milli Kitabxana______________________

 

 

Naz ilə qətlgahda yatıb Əkbəri-cəvan,

 

 

Cismində zəxmi-xəncəri-xunxari-Kərbəla.

 

 

Damad otağı hicleyi əlvani-növ ərus,

 

 

OlmuĢ əcəb səfayi-çəmənzari-Kərbəla.

 

 

Hülqində Əsğərin yenə qanı kəsilməyib, 

ÇıxmıĢ səmayə ahü Ģərərbari-Kərbəla.

 

 

Həsrətilə imdi də baxıri toy otağına,

 

 

Nakam ölən o Qasımi-sərdari-Kərbəla.

 

 

YetmiĢ səhabə peykəri qan, cismi zəxmdar,

 

 

Gözəllə təĢnələb rəhi-zəvvari-Kərbəla.

 

 

BaĢında qırx nəfər qolu bağı əsirlər

 

 

Ağlar baĢında möcüzi-gülnari-Kərbəla.

 

 

Qumri kimi fəğanə gəlib, ya Hüseyn deyər,

 

 

Guya o çöldə Abidi-bimari-Kərbəla.

 

 

NÖVHƏ

 

 

Salma gözdən bu zaman, ey Ģəhi-əbrar məni,

 

 

Qılma ənduhü qəmü dərdə giriftar məni,

 

 

Eyləyib çərxi-fələk didəsi xünbar məni,

 

Xəstəvü xuncigərü bikəsü biyar məni.

 

 

Nari-hicrana yanan sinəyi-suzanıma bax, 

ƏĢki-xunin tökülən dideyi-giryanıma bax, 

Möhnətü dərdü ələmdən üzülən canıma bax, 

Qoyma firqətdə bu növ ilə giriftar məni.

 

 

Al sınıq könlümü, ey yari-Ģəhi-mülki-Hicaz,

 

 

Yandırır qəlbimi, vallahi bu suz ilə güdaz,

 

Nə anam var, nə bacım var eləyim onlara naz,

 

 

Oldürər axın bu möhnətü ahzar məni.

 

 

 

 

 

 

172

 

---

____________________Milli Kitabxana______________________

 

 

Rəməqim Ģiddət ed əndə kim edər dərmanı, 

Kim qılar nalə açib türreyi-müĢkəfĢanı, Əgər 

ölsəm, məni-zarə kim oxur Quranı, Bir 

kəsim yoxdu, dəxi etməgilən xar məni.

 

 

Yoxdu bir kimsə ola kim, məni-biyarə pənah,

 

 

Həmdəmim guĢeyi-qəmxanədə var Ģöleyi-ah,

 

Haçanacan eyləyim yollara həsrətlə nigah,

 

 

Vətənimdə elədin həsrəti-didar məni.

 

 

Bir Əli Əkbər idi dərdimə dərmanü təbib,

 

 

Qaldı canım bu vilayatdə diləfgarü qərib,

 

Qorxuram həsrət öləm, olmaya didarı nəsib,

 

 

Salmaya yadına axır o vəfadar məni.

 

 

Rəhm qıl halıma, ey Ģiələrin mövlası,

 

 

Canımı aldı qəmü dərdü ələm sevdası,

 

Qoy yanımda Əli Əkbər ilən Abbası,

 

Vergilən can ilə onlara pərəsdar məni.

 

 

Gər qəbul eyləyəsən ərzimi, ey ərĢü fəraĢ,

 

 

Razı olma yana əhvalıma bəm dağ ilə daĢ,

 

 

Gəl məni də aparıb qızlaruva qoy qaravaĢ,

 

Arayıb qoyma özündən belə biyar məni.

 

 

Canımı mərdüməki-dideyi-xunab edərəm, 

Göz yaĢımla o biyabanları sirab edərəm, 

Razıyam, hər nə cəfa eyləsələr tab edərəm, 

Çəksə zəncirə əgər ġümri-sitəmkar məni.

 

 

Bu fəna dəhrdə çün bikəsü biyarəm mən,

 

 

Dərdimə yoxdu dəva, aləmara xarəm mən,

 

Bir pərü balı sınan Qumriyi-gülzarəm mən,

 

 

Görməyin möhnətü hicranə sərdar məni.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

173

 

---

____________________Milli Kitabxana______________________

 

 

MOLLA HÜSEYN DƏXİL

 

 

Molla  Hüseyn  Dəxil  XIX  əsrin  ortalarında  yaşayib  yaradan  ustad 

sənətkarlardand  ır.  Marağa  şəhərində  dünyaya  göz  açmış  Dəxilin 

tərcümeyihalı haqqında ətraflı məlumat yoxdur.

 

"Yazd  ığı  asarın  cümləsi  İmam  Hüseynin  müsibətinə  məxsus,  Kərbəla 

faciəsinə  dair  əhvalatdır"  (F.Köçərli),  Din  xadimlərinin  və  "mərsiyəxanların 

əlində ən mötəbər kitab " olan "Divan "ı

 

Təbrizdə dəfələrlə nəşr olunmuş və 

geniş  yayılmışdır,  Burada  verilən  nümunələr  "Dahilərin  gözyaşı"  və  "Necə 

qan ağlamasın daş bu gün " kitablarından götürülmüşdür.

 

 

QƏZƏLLƏR

 

 

Xalın görəndə mürği-dilim biqərar olur,

 

 

Kim quĢ görəndə danəni, biixtiyar olur.

 

 

Gizlin görüb cəmaluvi mən gizlin ağlaram,

 

 

Zülfin açılsa, nalələrim aĢikar olur.

 

 

EĢqində kim mən əsirə məlamət dilin açar,

 

 

Bu hüsnilə görəndə səni Ģərmsar olur.

 

 

Vəslin xəyalı ġümrə məni eyləyib əsir,

 

 

Bülbül güldən ötrü bəli, xarə zar olur.

 

 

Zənciri-kakilin məni xəlq içrə saxlayıb,

 

 

Gər olmaya bu riĢtə, yerim kuhsar olur.

 

 

Zülfündə könlümün quĢunun aĢiyanı var,

 

 

Vermə sabah yelinə, evim tarümar olur.

 

 

Qoy ağlayım ki, ta deməsinlə xəzan gəlir,

 

 

Bülbül səsi gələndə deyəllə, bəhar olur.

 

 

Mən bir sənə əsirəm, əmoğlu, yoxumdu bak,

 

 

Qoyma bu adı özgəsi qoysun ki, xar olur.

 

 

 

 

 

 

 

174

 

---