Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati. Qandli diabet diabet tiplarining fiziologik asoslari haqida

Qand miqori me’yori
Davolash paytida diabet va uni dinamik baholash, tashxis qo’yish uchun birinchi usul qonda glyukoza (shakar) darajasini o’rganish hisoblanadi. Davolash va keyingi harakat ana shu ko’rsatkichga qarab tayinlanadi.
Mutaxassislar kasallikni o’rganish jarayonida aniq ko’rsakichlar jadvalini tuzib chiqishgan. Bu miqdor ko’rsatkichlari nafaqat endokrinologlar, balki bemorlar uchun ham kerakli bo’ladi.

Uglevod almashinuvi holati		Glyukoza miqdori
Me’yorda	Och qolganda		3,3-5,5 mmol/l
	Uglevod iste’mol qilingandan 2 soat o’tib		<7,8 mmol/l
Sezuvchanlik buzlishida	Och qolganda		5,5-6,7 mmol/l
	Uglevod iste’mol qilingandan 2 soat o’tib		7,8-11,1 mmol/l
Qandli diabetda	Och qolganda		>6,7 mmol/l
	Uglevod iste’mol qilingandan 2 soat o’tib		>11,1 mmol/l

Qandli diabetning diagnostika jadvalidan ko’rinib turibdiki, qondagi qand miqdorini aniqlash juda oddiy va uy sharoitida glikometr bilan o’lchansa ham bo’ladi. Xuddi shu tarzda, turli yo’llar bilan diabetni davolash va baholash mezonlarini ishlab chiqilgan.
Ikkinchi turdagi diabetni butunlay davolash hollari qayd etilgan. Parhez tutilib, tana vazni me’yorga keltirilsa, kasallik butunlay yo’qolib ketishi mumkin. Bunda ovqatlanish va jismoniy faoliyat tartiblarini normallashtirish kerak. Ular buzilganda kasallik yana qaytalanadi.
Rasmiy tibbiyotga ko’ra — diabetni birinchi hamda ikkinchi turining chidamli shakllarini butunlay davolashning imkoni yo’q. Lekin doimiy nazorat ostida bo’lgan va shifokor tavsiyalariga amal qilingan holda kasallik asoratlarini oldini olish yoki butunlay cheklash mumkin.
Zamonaviy tibbiyotda me’da osti beziga sun’iy moslama kiritib, diabetni muntazam ravishda nazorat qilish imkoniyati mavjud. Bu moslama avtomatik ravishda qonda qand miqorini o’lchaydi va kerak bo’lsa ma’lum miqdorda insulin ajratadi. Lekin sun’iy insulin hammaga ham bir xildek ta’sir qilmaganligi uchun bu usul ham hozircha o’z kamchiliklariga ega.