124
Həkim Ryuxinə təzim etdi, ancaq gözü Ġvan
Nikolayeviçdə idi.
O, qaĢlarını çatıb acıqlı-acıqlı oturmuĢdu, həkimi
görəndə heç qımıldanmadı da.
– Həkim, – Ryuxin qorxa-qorxa Ġvan Nikolayeviçə
baxıb, nədənsə, sirli-sirli pıçıldadı, – bu, tanınmıĢ Ģair Ġvan
Bezdomnıdır... bilirsiniz... biz içkidən əmələ gələn
qarabasmadan ehtiyatlanırıq...
– Çox içirdi? – həkim dilucu soruĢdu.
– Yox, içirdi, ancaq daha elə də yox ki...
– Ġçəndə gözünə tarakanlar, siçovullar, Ģeytanlar, küçə
itləri görünmürdü ki, onları tutmaq üçün cummurdu ki?
– Yox, – Ryuxin diksindi, – mən onu dünən, bir də bu
gün səhər görmüĢdüm. O, tamamilə sağlam idi...
– Bəs niyə alt tuman-köynəyindədir? Yataqdan tutub
gətirmisiniz?
– Həkim, o, restorana bu görkəmdə gəlib...
– Aha, aha, – həkim məmnunluqla dedi, – bəs üzü niyə
cızılıb? Kiminləsə dalaĢıb?
downloaded from KitabYurdu.org
125
– Hasardan yıxılıb, sonra restoranda birini vurdu... yenə
kimlərisə vurdu...
– Belə, belə, belə, – həkim Ġvana tərəf döndü, – salam!
– Salam, ziyankar! – Ġvan bərkdən acıqlı-acıqlı cavab
verdi.
Ryuxin o qədər pərt oldu ki, baĢını qaldırıb nəzakətli
həkimin üzünə baxmağa cəsarət etmədi. Ancaq o heç
incimədi, adət elədiyi cəld hərəkətlə eynəyini çıxardı,
xalatının ətəyini qaldırıb Ģalvarının dal cibinə qoydu, sonra
Ġvandan soruĢdu:
– Sizin neçə yaĢınız var?
– Hamınız baĢımdan rədd olun! – Ġvan kobudcasına
cavab verib, üzünü yana çevirdi.
– Siz axı niyə hirslənirsiniz? Məgər mən sizə
xoĢagəlməz bir söz dedim?
– Mənim iyirmi üç yaĢım var, – Ġvan əsəbi halda
dilləndi, – sizin hamınızdan Ģikayət edəcəyəm. Ən əsas da
səndən, iylənmiĢ! – O, üzünü Ryuxinə tutdu.
– Bəs nəyə görə Ģikayət etmək istəyirsiniz?
downloaded from KitabYurdu.org
126
– Çünki siz məni, sağlam adamı tutub güclə dəlixanaya
gətirmisiniz! – Ġvan qəzəblə cavab verdi.
Bu yerdə Ryuxin diqqətlə Ġvana baxıb üĢəndi: onun
gözlərində dəlilikdən əsər-əlamət yoxdu. Qriboyedovdakı
bulanıq gözlər əvvəlki kimi aydın idi.
"Vay dədə! – Ryuxin qorxa-qorxa düĢündü, – o, əməlli-
baĢlı normal adamdır. ĠĢə bir bax! Doğrudan, axı biz onu
niyə bura gətirmiĢik? Normal adamdır, təkcə sifəti cızılıb..."
– Siz, – həkim təkayaqlı ağ kətildə oturub sakitcə dedi,
– dəlixanada deyilsiniz, klinikadasınız, əgər ehtiyac olmasa,
sizi burada heç kim saxlamayacaq.
Ġvan Nikolayeviç onu inamsız-inamsız süzdü, ancaq
bununla belə, donquldandı:
– Allaha Ģükür! Heç olmasa, giclərin içində bir normal
adam tapıldı, giclərin də ən birincisi zırrama və fərsiz
SaĢkadır!
– Bu fərsiz SaĢka kimdir? – həkim maraqlandı.
– Budur, bax, Ryuxin! – Ġvan çirkli barmağını Ryuxinə
tuĢladı.
Ryuxin hirsindən yanıb-yaxıldı.
downloaded from KitabYurdu.org
127
"Halına yandığım üçün, – acı-acı düĢündü, – bu da
mənim sağolum! Doğrudan, elə yaramazın yekəsiymiĢ!"
– Öz psixologiyasına görə tipik qolçomaqdır, – Ġvan
Nikolayeviç, görünür, Ryuxini ifĢa etmək fikrinə düĢmüĢdü,
– özü də proletar cildinə girmiĢ qolçomaqdır. Siz bir onun
mənasız sifətinə baxın və bayramlara həsr etdiyi gurultulu
Ģeirlərlə müqayisə edin! He-he-he... "Yandırın!" və
"dalğalandırın", ancaq siz onun öz içində nə düĢündüyünü
bilsəniz, dəhĢətə gələrsiniz! – Ġvan Nikolayeviç pis-pis
güldü.
Ryuxin ağır-ağır nəfəs alırdı, qızarmıĢdı və bircə onu
fikirləĢirdi ki, qoynunda ilan bəsləyib, demə, əslində, kinli
düĢmənin qeydinə qalıb. Ġndi isə baĢqa əlac yoxdu: ruhi
xəstəylə söyüĢməyəcəkdi ki?!
– Bəs sizi niyə məhz buraya gətiriblər? – həkim
Bezdomnıya diqqətlə qulaq asıb soruĢdu.
– Bu sarsaqları görüm lənətə gəlsinlər! Tutub cır-
cındırla sarıyıb, yük maĢınına basdılar!
– Ġcazənizlə sizdən soruĢum, niyə restorana alt
paltarında gəlmisiniz?
downloaded from KitabYurdu.org
128
– Burada təəccüblü heç nə yoxdur, – Ġvan cavab verdi, –
Moskva çayında çimməyə getmiĢdim, paltarlarımı
çırpıĢdırdılar, bircə bu zibil qalmıĢdı! Moskvada çılpaq
gəzməyəcəkdim ha! Olanı geyindim, çünki Qriboyedov
restoranına tələsirdim.
Həkim sual dolu baxıĢlarını Ryuxinə dikdi, o isə
qaĢqabaqlı halda mızıldadı:
– Restoran belə adlanır.
– Aha, – həkim dedi, – niyə belə tələsirdiniz? Hansısa
iĢgüzar görüĢünüz var idi?
– Məsləhətçini tuturdum, – Ġvan Nikolayeviç
səksəkəylə döyükdü.
– Hansı məsləhətçini?
– Siz Berliozu tanıyırsınız? – Ġvan mənalı-mənalı
soruĢdu.
– Bəstəkarı deyirsiniz?
Ġvan dilxor oldu.
– Bəstəkar nədir? Hə, bildim, amma yox! Bəstəkarla
MiĢa Berliozun soyadları eynidir!
Ryuxin danıĢmaq istəmirdi, ancaq izah eləyəsi oldu:
downloaded from KitabYurdu.org
129
– Massolitin katibi Berlioz bu gün axĢam Patriarx
gölünün kənarında tramvayın altına düĢüb.
– Bilmədiyin Ģeyi danıĢma! – Ġvan Ryuxinə acıqlandı, –
orada sən yox, mən olmuĢam! O, qəsdən Berliozu tramvayın
altına saldı!
– Ġtələdi?
– "Ġtələmək" nədir? – hamının qanmazlığı Ġvanı lap
əsəbiləĢdirdi.– Beləsinə itələmək də lazım deyil! O, elə
hoqqalar çıxarır, gəl görəsən! Berliozun tramvayın altına
düĢəcəyini o, əvvəlcədən bilirdi!
– Bəs sizdən baĢqa məsləhətçini görən olub?
– Bədbəxtlikdən, ancaq mənimlə Berlioz görüb.
– Belə. Bu qatili tutmaq üçün nə kimi tədbir gördünüz?
– bu yerdə həkim kənardakı stolun arxasında oturan ağ
xalatlı qadına sarı baxdı. Qadın bir vərəq çıxarıb,
sütunlardakı boĢ yerləri doldurmağa baĢladı.
– Tədbir deyəndə... mətbəxdən Ģamı götürdüm...
– Bunu? – həkim qadının oturduğu stolun üstündəki
ikonanın böyrünə qoyulan sınıq Ģamı barmağıyla göstərdi.
– Elə onu və ...
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |