Yazın isti bir qürub çağı Patriarx gölünün qırağında iki adam göründü. Əynində parusindən boz yay köynəyi olan
Yüklə 3,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
135
və tirlərə keçirilmiĢ iri tağalaqlar, çınqıl topaları, kanalların Ģırımladığı torpaq – bir sözlə, hiss olunurdu ki, Moskva yaxındadır, döngəni burulan kimi üstünə gəlib səni ağuĢuna alacaq.
MaĢın Ryuxini silkələyir, atıb-tuturdu, üstündə oturduğu ağac parçası altından qaçırdı. Qabaqcadan trolleybusla getmiĢ milisionerlə Panteleyin tulladıqları restoran dəsmalları bir yerdə durmurdu. Ryuxin onları yığmaq istədi, ancaq nədənsə, hirslə donquldandı: "Cəhənnəm olsunlar! Deyəsən, elə, doğrudan da, səfehləmiĢəm..." – və təpiklə vurub, onlara baxmamağa çalıĢdı. Ovqatı əməllicə pozulmuĢdu. Xəstəxana onda ağır iz buraxmıĢdı. Ryuxin nəyin ona əzab verdiyini tapmağa çalıĢırdı. YaddaĢına həkk olunmuĢ göy lampalı dəhlizmi? Dünyada dəlilikdən betər bədbəxtliyin olmadığı fikrimi? Hə, hə, əlbəttə, bu da ona əzab verir. Ancaq bu axı ümumi fikirdir. Yenə nəsə var. Axı nədir o? Ġnciklikdir, elədir ki var. downloaded from KitabYurdu.org 136
Hə, hə, Bezdomnının onun üzünə dediyi ağır sözlər. Bədbəxtlik onda idi ki, bu sözlərdə həqiqət vardı. ġair daha ətrafına baxmırdı, gözünü yük maĢınının silkələnən çirkli döĢəməsinə dikib, özünə əzab verə-verə sızıldamağa, nəsə mızıldamağa baĢladı. Hə, Ģeirlər... Onun otuz iki yaĢı var! YaxĢı, bəs sonra? – Sonra ildə nə qədərsə Ģeir yazacaq. – Qocalana qədər? – Hə, qocalana qədər. – Bu Ģeirlər ona nə verəcək? ġöhrət gətirəcək? "Cəfəngiyatdır! Heç olmasa, özünü aldatma. Pis Ģeir heç vaxt adama Ģöhrət gətirməz. Bəs bu Ģeirlər niyə pisdir? Həqiqəti, həqiqəti dedi! – Ryuxin özünə qarĢı amansız idi. – Yazdıqlarımın heç birinə inanmıram!.." Əsəbi, qanıqara Ģair yırğalandı, ayağı altındakı döĢəmə daha silkələnmirdi. Ryuxin baĢını qaldırdı ki, artıq çoxdan Moskvadadır, üstəlik də, dan yeri ağarıb, buludlar qızılı rəngə boyanıb, onun yük maĢını bulvara dönən yerdə, baĢqa maĢınların cərgəsində tıxaca düĢüb və yaxınlıqdakı postamentin üstündə duran metal insan baĢmı azca əyib laqeydliklə bulvara baxır. downloaded from KitabYurdu.org 137
XəstələnmiĢ Ģairin baĢından qəribə fikirlər keçirdi. "Bəxtli olmağın əsl nümunəsidir... – bu yerdə Ryuxin dik ayağa durdu, əlini qaldırıb, nəyə görəsə acığını heç kimlə iĢi olmayan çuqun insanın üstünə tökdü, – həyatda hansı addımı atıbsa, baĢına nə gəlibsə, hər Ģey onun xeyrinə olub, hər Ģey ona Ģöhrət gətirib! Axı o nə edib? Anlaya bilmirəm... Bu sözlərdə fövqəladə nəsə var ki: "Tufan qarı sovurub?.." BaĢa düĢmürəm!.. Bəxti gətirib, bəxti gətirib! – axır ki, Ryuxin acı bir nəticəyə gəldi və yük maĢınının tərpəndiyini hiss etdi, – atəĢ açdı, ağqvardiyaçı atəĢ açıb budunu parçaladı və əbədiliyini təmin etdi..." MaĢınlar hərəkətə gəldi. Əməlli-baĢlı xəstələnən, hətta qocalan Ģair heç iki dəqiqə keçməmiĢ Qriboyedovun eyvanına daxil oldu. Eyvan artıq boĢalmıĢdı. Küncdəki bir məclis yekunlaĢmaq üzrə idi, araqçınlı tanıĢ konferansye isə əlində bir qədəh "Abrau" məclisin mərkəzində vurnuxurdu. Dəsmalla yüklənmiĢ Ryuxini Arçibald Arçibaldoviç çox mehriban qarĢıladı, lənətə gəlmiĢ cır-cındırdan onun canını qurtardılar. Əgər Ryuxin klinikada və yük maĢınında bu qədər əldən düĢməsəydi, gördüklərini bir az da bəzəyib downloaded from KitabYurdu.org
138
danıĢmaqdan, yəqin, ləzzət alardı. Ancaq indi o halda deyildi, üstəlik, bir elə diqqətli olmasa da, yük maĢınındakı iĢgəncədən sonra Ryuxin ilk dəfə indi dəniz quldurunun sifətinə zəndlə baxıb baĢa düĢdü ki, o, Bezdomnı haqqında suallar versə də, hətta "ay-ay-ay!" desə də, əslində, Bezdomnının taleyinə tamamilə biganədir və ona bir damcı da ürəyi yanmır. "Əhsən! Düz də eləyir!" – Ryuxin hikkəylə düĢündü və Ģizofreniya haqqında söhbətini yarımçıq kəsib xahiĢ etdi: – Arçibald Arçibaldoviç, araq pis olmazdı... Dəniz qulduru canıyananlıqla pıçıldadı: – Anlayıram... bu dəqiqə... – və ofisianta əliylə iĢarə elədi. On beĢ dəqiqə sonra Ryuxin tək-tənha oturub, baĢa düĢərək və razılaĢaraq ki, daha onun həyatında heç nəyi dəyiĢmək olmaz, ancaq unutmaq olar, balığın üstünə əyilib qədəhi qədəh dalınca boĢaldırdı. BaĢqaları kef eləyəndə Ģair gecəni hədər yerə xərcləmiĢdi və indi baĢa düĢürdü ki, onu geri qaytarmaq mümkün deyil. BaĢını lampadan qaldırıb göyə baxmaq downloaded from KitabYurdu.org
139
kifayətdi ki, gecənin birdəfəlik əldən getdiyini anlayasan. Ofisiantlar stolların üstündən süfrələri tələsik yığıĢdırırdılar. Yatıb yuxularını almıĢ piĢiklər eyvanın böyür-baĢında qaçıĢırdı. Gün bütün ağırlığıyla Ģairin üstünə çökürdü.
VII fəsil PĠS MƏNZĠL
Əgər səhərisi gün Styopa Lixodeyevə desəydilər: "Styopa, bu dəqiqə durmasan, səni güllələyəcəklər!" – Styopa
halsız-halsız mızıldayardı: "Güllələyin, nə istəyirsiniz eləyin, ancaq durmayacağam". Durmaq nədir, ona elə gəlirdi gözlərini də aça bilməz, çünki gözünü açan kimi ildırım çaxıb baĢını parça-parça edəcək. BaĢında zəng çalınırdı, yumulu gözlərinin içində downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|