Yusifov E. F., Hacıyev V. C
Yüklə 2,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
97 aparılmış elmi-tədqiqat işləri biosfer rezervatın aşağıdakı tələblərini ödəyir: Təbiəti mühafizə sahəsində: • ərazinin optimallığının və mühafizə sisteminin təşkilinin əsaslandırılması; • təbii komplekslərin və təbii obyektlərin vəziyyətinin müntəzəm olaraq qiymətləndirilməsi və proqnozu; • təbiət komplekslərinə və təbiət obyektlərinə təsir edən arzuolunmaz təsirlərin səbəblərinin araşdırılması, mümkün təsirlərin mənfi nəticələrinin proqnozu, onların qarşısının alınması və sistemin normal hala qayıtması üzrə tədbirlər kompleksinin hazırlanması; • biosfer rezervat ərazisində antropogen təsirə məruz qalmış təbiət komplekslərinin bərpası proqramının hazırlanması; • ərazidə aparılmış bütün təsərrüfat xarakterli və digər fəaliyyətlər zamanı təbiət komplekslərinə və təbiət obyektlərinə olan mənfi təsirlərin minimuma endirilməsi məqsədi ilə kənar mütəxəssislərlə birlikdə ekoloji ekspert qiymətləndirilməsinin aparılması; • təbiəti mühafizə sahəsindəki planların, proqram və tədbirlərin effektivliyinin qiymətləndirilməsi. Ekoloji-maarifləndirmə sahəsində: • ərazinin təbiət kompleksləri, onlarda gedən proseslər və onların inkişaf qanunauyğunluqları haqqındakı biliklərin daha da genişləndirilməsi; • ekoloji-maarifləndirmə sisteminin təkmilləşdirilməsi və opti- mallaşdırılması (ekoloji cığırlar, ekoloji turizm zonaları və s.); • Yerli, regional və qlobal strukturlarda biosfer rezervatın elmi məhsullarının (nəticələrinin) marketinqinin aparılması, potensial alıcıların müəyyənləşdirilməsi (ovçuluq təsərrüfatları, sanitar- epidemioloji nəzarət qurumları, ətraf mühitin mühafizəsi üzrə regional və bələdiyyə qurumları və digər təşkilatlar); • Özünün elmi məhsullarının reklamının təşkil edilməsi (o cümlədən internet vasitəsi ilə); • Rezervat ərazisinin və onun daxili strukturlarının (kvartallar, yollar, eksperimental sahələr və s.) topoloji əsasının elektron versiyasının - GİS sisteminin yaradılması; • Kartoqrafik materialların GİS-formatına keçirilməsi; 98 Rezervatın elm şöbəsinin kadr tərkibinin optimallaşdırılması və əməkdaşların peşəkarlıq səviyyəsinin yüksəldilməsi. Biosfer rezervatın elmi-tədqiqat işləri üzrə məsələlərinin həlli zamanı əsas şərt elmi şöbənin kadr tərkibinin uyğun standartlar səviyyəsinə gətirilməsindən, əməkdaşların peşəkarlıq səviyyəsinin yüksəldilməsindən ibarətdir. Bu məqsədlə aşağıdakı zəruri tədbirlər həyata keçirilməlidir: • Rezervat üçün vacib sahələr üzrə mütəxəssislərin cəlb edilməsi və əməkdaşların ixtisaslaşdırılmasında zəruri addımların atılması; • Aspirantura, doktorantura və dissertant formaları da daxil edilməklə elmi işçilərin kvalifikasiyasının yüksəldilməsi üçün tədbirlər planının hazırlanması; • Elmi dərəcəsi olmayan elmi işçilərə mərkəzi və regional elmi mərkəzlərdə, MEA qurumlarında və ali məktəblərdə elmi rəhbərliyin təşkil edilməsi; • ETİ planında nəzərdə tutulmuş qaydada rezervat ərazisində tələbə praktikalarının, tələbələrin kurs və diplom işlərinin keçirilməsinin təşkil edilməsi; • Rezervat direktorlarının elmi işlər üzrə müavinlərinin, rezervatın baş və aparıcı elmi işçilərinin attestasiyasının aparılmasını təşkil etmək məqsədi ilə (bu nazirliyin elmi-texniki şurası nəzdində ola bilər) mərkəzi attestasiya komissiyasının yaradılması; • Müxtəlif kursların, seminarların, monitorinqlərin keçirilməsi üzrə vəsaitlərin hazırlanması. Alınmış məlumatların işlənməsi və verilənlər bazasının yaradılması kimi tədbirlərin həyata keçirilməsi də nəzərdə tutulmaq şərti ilə elmi işçilərin kvalifikasiyasının yüksəldilməsi proqramının hazırlanması; • Ekolojiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Xüsusi Mühafizə Olünan Təbiət Ərazilərində elmi-tədqiqat fəaliyyətinin təşkili haqqında xüsusi əsasnamənin hazırlanması. 99 IV BÖLMƏ Ekoloji-maarifləndirmə fəaliyyəti və yerli əhali ilə işlərin təşkili Biosfer rezervatlarda ekoloji-maarifləndirmə fəaliyyəti ancaq müəyyən şərtlər daxilində effektiv nəticələr verə bilər. Bu baxımdan ekoloji-maarifləndirmə fəaliyyəti: - uzunmüddətli olmalıdır; - məqsədyönlü olmalıdır; - sistemli və kompleks xarakter daşımalıdır; - insanların psixi fəaliyyətlərinin həm intellektual, həm də emosional sferalarına təsir etməlidir; - insanların uyğun praktiki vərdiş və bacarıqlarını inkişaf etdirməlidir; - yüksək keyfiyyətli maddi və metodoloji baza üzərində qurulmalıdır; Biosfer rezervatlarda, ümumiyyətlə xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərində ekoloji-maarifləndirmə fəaliyyəti əsasən aşağıdakı məqsədlər daşıyır: • Biosfer rezervatı ideyasını geniş əhali kütlələri arasında təbliğ etmək; • ekoloji şüurun və ekoloji mədəniyyətin formalaşması və inkişafında əhalinin geniş iştirakını təmin etmək; • Regional ekoloji problemlərin həllinə yardım etmək; • Qoruq ərazisində elmi tədqiqat və ekoloji monitorinqin aparılması üçün kifayət baza yaradılmalı; • Təhsil və maarifləndirmə proqramlarının həyata keçirilməsi üçün, şagirdlərin, mütəxəssis və tələbələrin profil üzrə sahə praktikaları üçün ixtisaslaşdırılmış stasionar yaradılmalı; • Ekoloji maarifləndirmə (dendrari, təbiət muzeyi, audiovizual qurğularla təmin edilmiş mühazirə zalı) və mənəvi tərbiyə (əraziyə yaxın pirlər və digər müqəddəs yerlər) bazaları təkmilləşdirilməli; • Rezervat bufer zonasında yerləşən idarə və təşkilatlarla sıx əməkdaşlıq etməlidir; • Yerli sakinlərlə münasibət yaradılmalıdır; • Rezervat əməkdaşları Milli Elmlər Akademiyasının və digər elm- təhsil ocaqlarının mütəxəssisləri ilə sıx əlaqələr saxlamalıdır. Yüklə 2,82 Kb. Dostları ilə paylaş:
|