Z nishanova, G. Alimova

emotsiyalaming namoyon bo‘lish shakli insonda sotsial xarakterga ega.

2. 
   yoshdan boshlab bola uchun shodlik, xursandchilik, umuman ijobiy emotsiyalami ifodalovchi reaksiyalar eng informativ (ko‘p axborot beradigan) bo‘lib hisoblanadi. Tajribalardan birida 2-9 yoshdagi bolalaiga fotosuratlardan turli mimik reaktsiyalami (hayronlik, jahl, qo‘rquv, xursandchilik va boshqalami ifodalovchi reaktsiyalami) aniqlab olib, so‘ngra ko‘rsatib berish taklif etilgan. Tajribadan shu narsa ma’lum bo‘ldiki, bolalar birinchi bo‘lib xursandchilikni ifodalovchi mimik reaktsiyalami ko’rsatganlar. Demak, dastlab ijobiy emotsiyalami ifodalovchi mimik reaktsiyalami aniqlash, boshqa reaktsiyalar orasida tanish va namoyon eta bilish qobiliyati shakllanadi.
   

Shubhasiz, ijobiy emotsiyalar maktabgacha yoshdagi bolaning psixik va jismoniy taraqqiyotiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Biroq V A Suxomlinskiy ta’kidlaganidek, agar bola shodlikni mehnatsiz, ruhiy kuchlarini ishga solmay qo‘lga kiritaversa, ertami kechmi uning yuragj bir parcha “muz” ga aylanib qolishi mumkin. Unda sovuqqonlik paydo bo‘lishi mumkin.

2. 
   Emotsiyalarning rivojlanishi ularning differentsiyasi, kechinmalaming boyib borishi orqari ro‘y beradi. Ijobiy emotsional yoki salbiy emotsional bo‘yoqlarka ega bo‘lgan kechinmalarga misol qilib, oziqaga bo‘lgan ehtiyojning qondirilishi yoki qondirilmasligi tufayli bola o‘z boshidan o‘tkazadigan kechinmalarni keltirish mumkin. Maktabgacha yoshdagi bolada salbiy kechinmalar qo‘rquv, jahl, jirkanish, ijobiy kechinmalar shodlik, bola mehrining atrofdagilarga tovlanib ketishi, ota-onasiga qalban, yaqinlashishi ko‘rinishlarida namoyon bo‘lishi mumkin.
   

2. 
   Bolalar hissiyotlarining rivojlanishi muayyan ob’ektga yo‘naltirilgan emotsiyalaming umumlashishi sifatida ro‘y beradi.
   

Emotsiya va hissiyotlaming shakllangan tizimida emotsiyalar boshdan o‘tkazilayotgan hissiyotning namoyon bo‘lishi sifatida gavdalanadi.


Maktabgacha yoshdagi bolalarda emotsiya va hissiyotlar tizimi endi-endi shakllanayotgan bo‘ladi. Shuning uchun ularning emotsiyalari ular kechirayotgan hissiyotlaming namoyon bo‘lishi emas, balki ko‘proq oliy hissiyotlarning shakllanishi uchun umumlashtirilishi kerak bo‘lgan materialdir.