Zbekiston milliy universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi

,Ach” va „Krach" soʻzlari bir-biriga qofiyadosh va sinonim soʻzlar boʻlganligi sababli „mit” predlogi bilan „mit Ach und Krach ” juft soʻzini hosil qiladi.
Lekin shuni taʻkidlash lozimki, har qanday sinonim soʻzdan juft soʻz hosil qilinavermaydi. Nemis tilida faqat uyushiq holda qoʻllana oladigan sinonimlardangina juft soʻz hosil boʻlishi mumkin. Masalan: mit Kind und Kegel soʻzi oʻzbek tilida juft soʻz holida oddiygina „bola- chaqa” deb tarjima qilinadi. Ammo „bola-chaqa” deganda butun bir boshli oila, ota-onadan to eng kichik farzandgacha boʻlgan tushuncha ifodalanyapti.
Sechsmal muß der Mond fett und sechs muß er mager werden, ehe die geduldigen Tiere mit ihren schaukelnden Lasten wiederkehren. (Fritz Würthle „Babur der Tiger“, eine begebnisreiche Erzählung. Mit 16 Textillustrationen von Flora. S –8.)
Ushbu gapda nemis tilida aniqlovchi vazifasida kelayotgan sifat soʻz turkumiga oid geduldigen soʻzi oʻzbek tiliga tarjimon tomonidan sabr-toqatli tarzida tarjima qilingan va ikkala komponenti ham mustaqil maʻnoga ega boʻlgan komponentlar juft soʻz boʻlib keltirilgan. Nemis tilida esa geduldigen soʻzi juft soʻz hisoblanmaydi. Demak tarjima jarayonida juft soʻz boʻlmagan soʻzlarni juft soʻz tarzida badiiylashtirish maqsadida tarjima qilish mumkin ekan.
Von hier aus, wo der „Barmherzige“ seine Äste gegen den Himmel und seine langen Wurzeln in den steinigen Boden sendet, sieht man, wenn der Tag sich neigt und der zitternde Mittagsdunst sich verflüchtigt hat, gegen Westen weit über ein quellenreiches Stück Erde, das größer ist, als das schärfste Auge reicht. (Fritz Würthle „Babur der Tiger“, eine begebnisreiche Erzählung. Mit 16 Textillustrationen von Flora. S –8.)
Nemis tilidagi „Barmherzige“ jumlasi oʻzbek tiliga „Mehr-shafqat timsoli“ deya tarjima qilingan va mehr-shafqat bir biriga maʻnosi yaqin boʻlgan sinonim juft soʻz hosil qilgan. Ikkala komponent ham mustaqil maʻno kasb etadi va mustaqil qoʻllanila oladi. Nemis tilida ham „Barmherzige“ ot soʻz turkumiga oid boʻlib oʻzbek tilida ham ot soʻz turkumi boʻlib kelmoqda.
Er ging weiter und kam in eine große Stadt, da ward bekannt gemacht. (J.Grimm und W.Grimm Kinder- und Hausmärchen mit Bildern, Die weiße Schlange. –Т.: Oʻzbekiston, 2015. S –144.)
Xizmatkor yigit endi yo‘lini piyoda davom ettiribdi. Yura-yura katta bir shaharga borib qolibdi. (X.Raximov va G.Raximova, Mittivoylar sovg'asi, oq ilon. –T.: O'zbekiston, 2015. –21 B.)
Feʻllardan iborat boʻlgan juft soʻzlar ham sinonimik juftlashuvni hosil qiladi. Masalan: ging weiter und kam-yura-yura juft soʻzidagi „weitergehen“ soʻzi oʻzbek tilida „davom ettirmoq“. „kommen“ soʻzi esa „kelmoq“ maʻnolarini anglatadi. Nemis tilidan oʻzbek tiliga tarjimon bir-biriga yaqin boʻlgan soʻzlarni bir soʻz bilan yaʻni takroriy soʻzlar bilan tarjima qilgan.
die zwei Brüder wollten ein paar fangen und braten. (J. Grimm und W. Grimm Kinder- und Hausmärchen mit Bildern, Die Bienenkönigin. –Т.: Ўзбекистон, 2015. S –428.)
Akalari ulardan bir-ikkitasini ushlab, qovurib yemoqchi boʻlishibdi. (X.Raximov va G.Raximova, Mittivoylar sovg'asi, Asalarilar qirolichasi. –T.: O'zbekiston, 2015. –38 B.)
Nemis tilida keltirilgan ushbu misolda „ein paar“ soʻzi tarjimon tomonidan oʻzbek tiliga „bir-ikkita“ deb tarjima qilingan va bu juft son boʻlib kelmoqda. Nemis tilida esa „ein paar“ soʻzi juft soʻz tarkibiga kirmaydi. Juft sonlar son turlaridan asosan sanoq son, dona son, taqsim sonlarda uchraydi. Juft sonlar aniq bir miqdorni ifodalamaydi. Bularda chama, taxminiy miqdor ifodalanadi. Bu yerda –ta dono yasovchi affiks juft sonning ikkinchi komponentiga qoʻshilgan va gapda aniqlovchi vazifasida kelgan.
So drehte sie sich hin und her, war ganz fröhlich, und dachte »du bist doch ein schönes Mädel. (J. Grimm und W. Grimm Kinder- und Hausmärchen mit Bildern, Die kluge Gretel. –Т.: 2015. S –502.)
Shu tuflisini kiyib ko‘cha-ko‘yga chiqqanda, kayfi chog‘ bo‘lgancha o‘ziga o‘zi: „sen baribir guzal qizsan“ deb qo‘yardi. (X.Raximov va G.Raximova, Mittivoylar sovg'asi, Dono Gretel. –T.: O'zbekiston, 2015. –65 B.)
Nemis tilida berilgan ushbu misolda „hin und her“ juft ravishini oʻzbek tiliga tarjimasi „u yoqqa, bu yoqqa, u yonga, bu yonga“ kabi tarjimalarga toʻgʻri keladi. Lekin tarjimon yuqoridagi gapda matnning boʻyoqdorligini oshirish maqsadida oʻzbek tiliga „koʻcha-koʻyga“ deb tarjima qilgan.
Und als sie gegessen und getrunken hatten, führte es einen jeglichen in ein eigenes Schlafgemach. (J. Grimm und W. Grimm Kinder- und Hausmärchen mit Bildern, Die Bienenkönigin. –Т.: 2015. S –428.)
Uch og‘a-ini eb-ichib bo‘lgach, mo‘ysafid ularning har birini o‘z xonasiga olib kirdi. (X.Raximov va G.Raximova, Mittivoylar sovg'asi,Asalarilar qirolichasi. –T.: O'zbekiston, 2015. –38 B.)
Nemis tilida keltirilgan gegessen und getrunken juft soʻzi