Ўзбекистон республикаси

Salomatlikni sog'lom fnkr nuktai nazaridan tushunish
Kundalik turmushimizdagi sog'lom fikr nu.qtai nazaridan ishlatiladigan tushunchalar orasida «Salomatlik» so'zi salomatlik bo'yicha subyektiv tajribalarimizning pozitiv (haqiqiy) holati ekanligini va salomatlikni kasallanishsiz inkor qiluvchilari bor.
1946 yilda yozilgan BSST Nizomidagi salomatlik izohi urushdan keyingi davr idealizmi va sog'lom fikr nuqtai nazaridan salomatlikning u bilan bog'liq ikki tushunchasini aks ettiradi.
«Salomatlik — bu to'lik jismoniy, ruhiy va ijtimoiy ta'min xolatidir, kasallik yoki noxushlik yo'kligi xolosgina emas.»
Bu izoh norealistik va idealistik darajaga teng bo'lgani uchun keng doirada tanqid qilinsada, salomatlik haqida faqatgina salbiy emas, balki ijobiy tushuncha kiritilgan «rasmiy» izoh sifatida o'z davrida ma'qul edi.
Bu bilan ustunlik qilayotgan salomatlikning kasallik yoki nohushlik yo'qligi sifatidagi ilmiy va tibbiy izohi - Sog'liqni saqlash va hukumat tizimlari xizmatchilari orasida mshchi tushuncha sifatida ustun bo'lgan izohligiga jiddiy shubha tug'ilishiga zamin yaratildi.
Salomatlik salbiy ahamiyatli tushunchasi - kasalliklar yoki ioxushliklar istisnoligi ko'rinishining cheklanganligi
Butun tarix davomida olamni bilish va tushunish diniy qarashlar asosida o'tdi. Biroq bilishning ratsionalizm (tafakkur) va fan kabi ustun shakllari yuzaga kelishi bilan salomatlik to'g'risidagi ilgarigi qarashlar o'rniga ilmiy va tibbim model rivojlandi. Asta-sekin bu qarash tibbiy yordam masalalarida butun jahonda ustun bo'lib oldi. Ratsional (ongli), ilmiy bilish har bir narsa muayyan ilmiy usul - «obyektiv» kuzatuv, borlik o'lchovi va klassifikatsiyasi (tasnifi) qo'llanilishi orqali o'rganishni talab etdi. Odamlarning mistika (bo'rttirish) va oliy kuchlar nuqtai nazaridan «faoliyat qilganliklari» ni tushuntirishlar obyektiv ilmiy izohlar bilan cheklangan.
Muammoga bunday yondashuvning qator umumiy xususiyatlari kuyidagi 1-jadvalda keltirilgan va bu xususiyatlar hozirgacha u yoki bu darajada saqlangan.
1-jadval. Salomatlikka ilmiy-tibbiy qarashlar tavsifi.