Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tаlim vаzirligi buxoro dаvlаt universiteti

OʼZBEKISTON RESPUBLIKАSI
OLIY VА OʼRTА MАXSUS TАLIM VАZIRLIGI
BUXORO DАVLАT UNIVERSITETI
“Buxgalteriya hisobi va statistika” kafedrasi
“Roʼyxatga olindi” “Roʼyxatga olindi”
“Iqtisodiyot va turizm” “Buxgalteriya hisobi va
Fakulteti statistika” kafedrasi
________________ _________________
“____” ___________ 2022 yil “____” ___________ 2022 yil

“INVESTITSION LOYIHАLАR TАHLILI”

fanidan
“Natija bilan omil ortasidagi muvofiqlik” mavzusidagi
KURS ISHI
BАJАRDI:
60412400 - Аgrobiznes va investitsion
faoliyat taʼlim yoʼnalishi
2 - kurs talabasi
Nematilloyev Shaxriyor
ILMIY RАHBАR:
“ Buxgalteriya hisobi va statistika ”
kafedrasi
__________________________
Buxoro – 2023
Mundareja:
Kirish………………………………………………………………............
1. Kop omillar tasir miqdorini zanjirli boglanish usulida hisob-kitob qilish modeli……………….
2. Omil tahlilining turlari……………………………………………
3 Natijaviy korsatkichga tasir etuvchi koplab omillar…………
4 Natijaviy korsatkichlarning omillar bilan bogliqligi. ………………………
Xulosa va takliflar....................................................................................................
Foydanilgan adabiyotlar royxati............................................................................
Ilovalar........................................................................................................................


Kirish
Zamonaviy fanlarning usul va uslublarini umumlashtirib aytish mumkinki, bilish jarayonida quyidagi vositalardan kengfoydalaniladi: analiz va sintez, eksprement, modellashtirish. Takidlash kerakki, bulaming barchasini asoslaydigan hamda amalga oshiradigan shaxslardir, yani mutaxassislardir. Ular mohiyatiga kora barcha holatlami yuqori darajada analiz-sintez etadigan insonning fikrlash qobiliyatidir. Fikrlash, ijodiy jarayon sifatida tushuncha, hukm, xulosalami oz ichiga oladi. Obyektiv reallik: hodisalar, buyumlar, munosabatlar, korsatkichlar oz shakli va mazmuniga hamda xususiyatlariga kora farqlanadi, guruhlarga ajratiladi hamda fikrlash vositasida muayyan tushunchani hosil qiladi. Hukm orqali nimadir tasdiqlanadi yoki inkor etiladi. Tahlil etilgan jarayonlar sintez etilib, xulosa chiqariladi. Aytilganlardan malum bolmoqdaki, bilish nazariyasi orqali organilayotgan borliqni muayyan obyekti togrisida ishonchli va haqqoniy malumotlarga ega bolamiz. Barcha tarmoq fanlarning uslubiy asosi sifatida bilish nazariyasi iqtisodiy tahlilning ham mohiyati, zaruriyligi va natijasini aniqlab beradi. Iqtisodiy tahlil - amaliy fandir. Agar u bilish nazariyasiga tayanib rivojlansa, msonning amaliy faoliyatida naflilik va iqtisodiy samaradorlik oshadi. Bu esa fanning amaliy hayotda oz ornini topganidan dalolat beradi. “Tahlil” sozi grekcha “analysis” sozining ozbek tilidagi tarjimasi bolib, u “bolaman” yoki “ajrataman” degan manoni bildiradi. Demak, tahlil deganda, tor manoda butunni qismlarga (unsurlarga) ajratish, bolaklarga bolish yoli bilan uning tarkibiy qisimini organish tushiniladi. Shuni ham alohida takidlash kerakki, real voqelikda yuz berayotgan hodisa va jarayonlami organishda faqat tahlilning ozi yetarli bolmaydi. Inson tafakkuriga mos keluvchi boshqa usullardan foydalanishga ham juda kop hollarda katta zarurat tugiladi. Ushbu manoda tahlilga juda yaqin keluvchi “sintez” usuli bolib, uning yordamida organilayotgan toplamning ayrim birliklari orasidagi aloqalar va ozoro bogliqliklar aniqlanadi.“Sintez” atamasi grekcha “syntezis” sozidan olingan bolib, “birlashtiraman”, “qoshaman” degan manoni bildiradi. Hozirgi zamon dialektikasi, sintez va tahlilga real voqelikda yuz bera­ yotgan hodisa va jarayonlami organishning ilmiy metodlari sifatida qaraydi. Faqat tahlil va sintez birgalikdagina hodisalami har tomonlama dialektik bogliqlikda ilmiy organish imkonini beradi. Analiz va sintez (tahlil va umumlashtirish) kategoriyasi ham iqtisodiy tahlilning metodologik asoslaridan biri hisoblanadi. Tahlil deganda bir butun yaxlit predmetni alohida bolaklarga bolib organish tusliuniladi. Umumlashtirish (sintez) esa organilayotgan obyekt togrisida yaxlit xulosaga kelish uchun foydalaniladi. Unda obyektning barcha bolaklari boyicha qilingan xulosa umumlashtiriladi.
Iqtisodiy hodisalarni bir-birlariga bogliqligini, ozaro harakatlarini, alohida yuzaga chiqishini va boshqa tomonlarini organmasdan turib, ulaming tuzilishi, harakat qonunlari, xususiyatlarini organib bolmaydi. Bu esa muayyan iqtisodiy obyektni muhim belgilarga kora bolaklarga bolib, songra ulami umumiyligini taminlovchi jihatlarini tahlil yordamida aniqlab tegishli xulosalar olishda hamda ulardan amaliyotda foydalanishda juda muhimdir.