: پدر، نيا، نياكان. آبا-اژداد (aba-əjdad) : آبا، اجداد، پدر و نياكان

əqvə) : عنوان يا لقب سست و نا مطلوب. لقوه قوْشماق (ləqvə qoşmaq) : لقب يا عنوان نا مطلوب به كسي دادن.

لك	lək	(1) : نام طايفه‌اي از ايلات عمله دره‌شوري و كشكولي كه تيره‌هاي مختلف آنها لك زند، لك بابا خاني، لك نيازي و … مشهور است. لكي (ləki) = لكّي (ləkki) : نام آهنگي در موسيقي قشقايي كه برگرفته از نام قبيلة لك است.
لك	lək	(2) : لكّه، آلودگي. لكّه (ləkkə) : 1- لكّه، آلودگي. 2- لكّة ننگ، رسوايي. لكّه گؤرمك (ləkkə görmək) : رگل شدن زنان، قاعده شدن خانمها. لكّه‌لنمك (ləkkələnmək) : 1- لكّه دار شدن. 2- آبرو از دست دادن. لكّه‌لي (ləkkəli) : به لكّه آلوده شده. 2- آبرو باخته. لك-و-پك (lək-o-pək) : 1ـ پارچة كهنه. 2- درختان مقدّسي كه در مسير راهها قرار دارد و براي تبرّك و برآمدن حاجت بر ساقه‌هاي آن پارچه مي‌آويزند.
لك	lək	(3) : سفت، غير رقيق. (← وک)
لك	lək	(4) : شكلي از «لق» (سست) كه به تنهايي كاربرد ندارد. لك-و-لوْنـْج (lək-o-lonc) = لك-و-لوْوچه (lək-o-lovçə) : لب و لوچه، لب شل و آويزان. لكَنـْتي (ləkənti) : 1- سست، ضعيف و لاغر. 2- اسقاطي، به درد نخور.
لگَجي	ləgəci	(1) : خرچنگ.
لگَجي	ləgəci	(2) : نام گياهي خاردار.
لگَن	ləgən	: لگن، طشت.
لگوري	ləguri	: سست، لاغر، ضعيف و مردني. (ريشة كلمه از «لق» يا «لك4» است.
لل	ləl	: 1- لرزش، تكان. 2- اختلاط. (به تنهايي كاربرد ندارد.) للَك (lələk) : نوعي خوراك كه از اختلاط گندم، گوشت، گرجه، سبزيجات، پياز و … درست كنند. (← گيوينه) لللي (ləlli) : داراي اختلاط و آميختگي، اختلاط سفيده و زردة تخم مرغ. للـه (lələ) : 1- آنكه گهوارة كودك را تكان دهد تا خواب رود، تكان دهندة گهواره، دايه. 2- ناقص، نيمه كاره. للـه پتي (lələ pəti) : نا مرغوب، ناپسند. للـه پز (lələ pəz) : نيم پز، غذاي نيمه پخته. للـه پيت (lələ pit) : آنكه در شكم مادر تكان خورده و ناقص شده، ناقص الخلقه، لال، گنگ. للـه‌كه (lələkə) : مايع لزج دروني تخم مرغ. للـه ماس (lələ mas) : ماستي كه تكان خورده و رقيق شده، نرم و رقيق، مانند ماست. للي (ləli) : تخم مرغ نرسيده كه فقط مايعي لزج و لرزان است. لليخمك (ləlixmək) = لليكمك (ləlikmək) = لليمك (ləlimək) : التماس كردن، خواهش كردن، با تضرّع و ترس و لرز از كسي چيزي طلب كردن. (← نال، ناليخماق)
للَكّه	lələkkə	: نام نوعي حشره يا كنة كوچك كه اغلب در بدن بز ديده مي‌شود. (← يوْوسي)
لم	ləm	: حالت لميدن، بي حال و بي حس، فلج. لمتي (ləmti) : تنبل، سست و بي حال. لم-و-لوْش (ləm-o-loş) : سست و تنبل. لم وئرمك (ləm vermək) : لم دادن، خوابيدن.
لمَّر	ləmmər	(1) : 1- فوت و فن، راه و روش. 2- دفعه و مرتبه. 3- نوع، جور، نمونه، الگو.
لمَّر	ləmmər	(2) : موج زدن آب، ريخته شدن آب از ظرف پُر به خاطر تكان خوردن. لمَّر وورماق (ləmmər) : موج زدن آب، تكان خوردن و ريخته شدن آب از ظرف پُر.
لنتَر	ləntər	= لنتي (lənti) : سست، تنبل و بي حال. (← لم، لمتي)
لنـْج	lənc	: قايق، كشتي كوچك.
لنگ	ləng	: 1- متوقّف، معطّل. 2- لنگ، چلاق. لنگ اوْلماق (ləng olmaq) : توقّف كردن، ايستادن. 2- لنگ و چلاق شدن. لنگ ائدمك (ləng edmək) : متوقّف كردن.
لنگَج	ləngəc	: نام نقشي در گليم.
لـَه	ləh	: 1- له و كوبيده شده، زير پا لگدكوب شده. 2- درة كم عمق كه گويي زمين آن قسمت كوبيده شده و پايين رفته، درّة كم شيب و كم عمق كه معمولاً در دشتها و جلگه‌ها قرار دارد. لَه ائدمك (ləh edmək) : پايمال كردن، از بين بردن. لَه-له‌ورده (ləh-ləvərdə) : سخت كوفته و خرد شده، در هم شكسته ومجروح. لـَه-لومّار (ləh-lummar) = لهمال (ləhmal) : درة كم شيب و كم عمق. لهي ائدمك (ləhi edmək) : چريدن حيوانات در جاي كم شيب كه معمولاً علف تازة بيشتري دارد.
لَه-لَه وورماق	ləh-ləh vurmaq	: از تشنگي زبان خود را در آوردن، خشك شدن زبان به خاطر تشنگي فراوان.
لهْم	ləhm	: فلج، آنكه بدنش بي حس و بي حركت باشد. (← لم) لهمليك (ləhmlik) : فلجي، بي حسّي. لهم-و-لوْش (ləhm-o-loş) : سست و تنبل.
له‌وه‌ر	ləvər	: 1-كمر كوه، پرتگاه، محل محدود و نفوذ ناپذير. 2- در محاصره يا در كمر كوه قرار گرفته. له‌وه‌ر ائدمك (ləvər edmək) : در محاصرة كمر كوه و تنگنا قرار دادن. له‌وه‌ر گاه (ləvər gah) : كمر كوه، محل غير قابل عبور، جايي كه رفتن به آنجا مشكل يا محال باشد.
لهويز	ləhviz	: دست و پا چلفتي، خل، احمق.
له‌ويز	ləviz	: كم دست و پا، دست و پا چلفتي، خل و احمق.
له‌يه‌ن	ləyən	: لگن، ظرف طشت مانند بزرگ.
له‌يين	ləyin	: از پسوندهاي تشابه. منيم له‌يين. (مانند من)
ليچ	lıç	: در هم كوبيده شده.
ليفت	lıft	: شاخ و برگ، مضافات. (← لاف) ليفْت-و-ليس (lıft-o-lis) : كاسه ليسي، از مازاد خوراك ديگران استفاده كردن. ليفت وئرمك (lıft vermək) : 1- شاخ و برگ دادن، بلوف زدن. 2- طولاني كردن و دير انجام دادن كار.
ليكّير	lıkkır	: عمود، قائم، چوبي كه به صورت عمودي در جايي نصب شود. (← ريك، ريكّيل)
ليم	lım	: لم، شيوة كار، راه و روش، فوت و فن.
لينـْج	lınc	: 1- آبكي و رقيق. 2- له و كوبيده شده. (← ليج)
ليپ	lıp	: 1- هر چيز درشت و پهن. 2- صداي افتادن چيز پهن بر زمين. 3- سستي و بي حالي. (← لاپ)
ليق	lıq	: لق، سست و شل. (← لق) ليقا (lıqa) = ليخا (lıxa) : آنچه تكان خورد، ساقة باريك درخت. ليقلاماج (lıqlamac) : تريد نرم و رقيق. ليق-ليق ائدمك (lıq-lıq edmək) : 1- لرزيدن، سست شدن، تكان خوردن. 2- چرت وپرت گفتن، سخنان سست و مفت زدن.
لير	lır	= ليرْت (lırt) : آب گل آلود، مايعات درد آلود.
ليوير	lıvır	: كنارة لبها، گوشه‌هاي دو لب، محل اتّصال دو لب. (معمولاً به لب پاييني شتر هم گفته مي‌شود.)
ليخا	lıxa	: ساقة درخت. (← لاخ، لاخا و لق، لغه)
لي	li	: آبرفت، مسير سيلاب. (← ليل و لير)
ليج	lic	: 1- آبكي، رقيق. 2- لجن،‌ آب گل آلود. ليجيم (licim) = ليجين (licin) : لجن، مرداب. ليجينه باتسين (licinə batsın) = ليجينه وورولسون (licinə vurulsun) : 1- اصطلاحي است نفرين آميز به معني در مرداب غرق شود، و به مفهوم عزادار، سياه پوش و نابود شود.
ليچ	liç	: 1- آبكي، رقيق. (← ليج) 2- له، كوبيده شده، در هم فرو رفته. 3- ميوة پژمرده و فاسد شده. ليچّوْو (liççov) : آب يك جا مانده، مرداب، باتلاق.
ليف	lif	: 1- تارها و الياف كنف، درخت خرما و … 2- رشته هاي شيردار پستان كه مجراهاي شير پستانداران است. 3- ليفة لباس، حاشيه و كنارة تنبان كه بند تنبان از آنجا گذرد. 4- ليف حمّام. 5- ظرف، لبة هر ظرف. ليف تا ليف (lif ta lif) = ليف هاي ليف (lif hay lif) : ظرف پُر و انباشته. ليفه (lifə) : آن قسمت از لباس كه داراي رشته‌هاي متوالي است، ليفة تنبان. ليفه‌له‌مك (lifələmək) : ليفة تنبان را دوختن. ليفه-ليفه (lifə-lifə) : رشته رشته، پاره پاره.
ليك	lik	: فرياد، سر و صدا. (← لوك) ليكّه (likkə) : فرياد، سر و صدا. ليكّه‌له‌مك (likkələmək) : جيغ كشيدن، فرياد كشيدن.
ليل	lil	(1) : آب گل آلود، آب سيل. (← لير) ليل سو (lil su) : آب گل آلود.
ليل	lil	(2) : 1- لوله و هرچه مانند لوله بلند باشد. 2- سر و صدا، فرياد. (← لول) ليله وَه (lilə vəh) : فرياد، سر و صدا. ليليك (lilik) : انگل، انگلك. ليليكله‌مك (lilikləmək) : انگلك كردن.
ليم	lim	: آرام، ساكت، راكد و ايستاده. ليماری (limarı) : آنكه از ضعف و ناراحتي حال سخن گفتن نداشته باشد، لاغر، ضعيف. ليمكَن (limkən) : به آرامي و آهستگي. ليمليك (limlik) : آرام و ساكت بودن. ليم-ليم (lim-lim) : آرام آرام.
ليمور	limur	: ليمو. (← لوم، لومور)
لينده	lində	: پهن و گسترده.
لير	lir	: لجن، آب گل آلود، آب سيلاب. (← لي و ليل)
ليس	lis	: از «ليسيدن» فارسي است و به معني جايي كه علف ندارد و حيوان بايستي زمين را بليسد تا دهانش به علف برسد. ليسه مدار (lisə mədar) : مرتعة كم علف، جايي كه علوفة حيواني كم باشد.
ليوه	livə	: خُل، كم عقل، كاليو، احمق.
ليوير	livir	: محل اتّصال لبها. (← ليوير).
ليخه	lixə	: ساقة درخت. (← لاخ، لاخا و لق، لغه، ليق)
لوْباه	lobah	: جنگل.
لوْبان	loban	: بيشه،‌ بوريا، گياهي كه از آن حصير سازند.
لوْغاز	loğaz	: لغز، متلك. (← لوْق، لوْقّاز، لوْقّوز)
لوْه	loh	: 1ـ هُل، فشار، به زور يا اجبار از جاي خود تكان خوردن. (← لوْو) 2- فراوان، زياد. اوْنونگ لوْه پول واری. (او پول فراواني دارد.) لوْه ائدمك (loh edmək) : با فشار هل خوردن يا حمله كردن. لوْه-پيرْق (loh-pırq) : 1- افتان و خيزان. 2- كتك كاري با پرتاب چوبدستي. لوْه-لوْه ائدمك (loh-loh edmək) : با حالت افتان و خيزان رفتن. لوْه-لوْهو (loh-lohu) = لوْهور (lohur) : حيواني كه بر اثر گرسنگي يا سرماي شديد دچار ضعف شده باشد و به هر جايي هل بخورد. لوْه وئرمك (loh vemək) : هُل دادن. لوْه يئمك (loh yemək) : هل خوردن، حمله كردن.
لوْهـْر	lohr	: بيحال و بي حس شدن بر اثر گرسنگي يا سرماي شديد. (← لوْه، لوْهور) لوْهْر ائدمك (lohr edmək) : ضعيف و بي حال شدن بر اثر سرما يا گرسنگي. لوْهرو (lohru) = لوْهری (lohrı) : آنكه سخت گرسنه شده و براي رفع گرسنگي تقلّا مي‌كند.
لوْك	lok	: يورتمه، حالت هروله، حركتي بين راه رفتن و دويدن، مانند حركت كردن شتر نر، جهش و پرش. (← لوْق و لؤك) لوْكّا (lokka) : حالت هروله رفتن. لوْكّالاماق (lokkalamaq) = لوْكّا گئدمك (lokka gedmək) : يورتمه رفتن، دويدن و راه رفتن، هروله رفتن. لوْكّ-و-لوْك (lokk-o-lok) : حالت يورتمه، در حال هروله رفتن.
لوْمبان	lomban	: بوريا، گـياه حصير. (← لوْبان)
لوْمّاج	lommac	: پشتة خمير، مقداري از خمير كه براي پختن نان آماده باشد. (← لوم، لومّاج)
لوْن	lon	= لوْنـْج (lonc) : لب، لب و لوچه، دو طرف دهان از بيرون. لوْنـّا (lonna) = لوْنقا (lonqa) : غرغر زير لبي، لنده، غرغر، غرولند. لوْنقولاماق (lonqulamaq) = لوْنگولاماق (longulamaq) : غرولند كردن.
لوْپ	lop	: لپ، گونة صورت. لوْپّاغان (loppağan) = لوْپّوغان (loppuğan) : 1- لپ متورّم و چاق، آنكه صورت پهن و گوشت آلود دارد. 2- حيوان نشخوار كننده‌اي كه ماهيچه‌هاي سست و بي حس داشته باشد. لوْپّوق (loppuq) : لپ پر باد و نيز با انگشت ضربه زدن بر لپهاي پر باد.
لوْق	loq	: 1- حباب و قطرات داغي كه از جوشش مايعات بالا بپرد، جهش و پرش قطرة مايعات بر اثر جوشش. 2- متلك، طنز. لوْق آتما (loq atma) : 1- جهش قطرات داغ و سوزان كه از جوشش مايعات ايجاد شود. 2- متلك پراندن، لغز گفتن. لوْق آتماك (luq atmak) : 1- جهيدن قطرات جوشان. 2- متلك پراندن. لوْقّاج (loqqac) : غير رقيق، سفت. لوْقّاز (loqqaz) : لغز، متلك. لوْقلاماج (loqlamac) : سفت. (در مقابل رقيق) آنچه جوشيده و سفت شده باشد. لوْقلاماك (loqlamak) : 1- به جوش آوردن، جوشاندن. 2- فرو بردن در مايعات. 3- فشار آوردن، هل دادن. لوْقلانماق (loqlanmaq) : 1- به جوش آمدن. 2- فرو رفتن. 3- فشرده شدن، هل داده شدن. لوْق-لوْق (loq-loq) : صداي جوشيدن مايعات. لوْقّوز (loqquz) : لغز، متلك، سخن شيرين. لوْقّولاماك (loqqulamak) : 1- جهش قطرات داغ مايعات. 2- متلك پراندن، غرولند كردن. لوْق وورماق (loq vurmaq) = لوْق يئمك (loq yemək) : جوشيدن و حباب انداختن مايعات.
لوْش	loş	: سست و تنبل. (← لاش) لوْشا (loşa) : گياه خشك شده، كاه، ساقه‌هاي خشك گياهاني چون گندم، جو و مانند آنها كه زائدند و دور ريخته مي‌شوند.
لوْو	lov	: 1- لرز، جنبش، تكان خوردن، با آهستگي و بي حالي حركت كردن. 2- لب، لبهاي انسان، حيوان يا جانور، عضو متحرّك چهره. 3- لبه، كناره. لوْوچه (lovçə) : لب و لوچه، لب پاييني، لبي كه بر اثر خشم و ناراحتي كلفت و آويزان شده. لوْوچه‌لنمك (lovçələnmək) : به هم خوردن لبها بر اثر تمايلات جنسي در حيوانات، ويار و تمايل شديد به غذا. لوْوديرَكّه (lovdirəkkə) : لرزش، لرز شديد. لوْوديرَكّه‌له‌مك (lovdirəkkələmək) = لوْوديرَكّه وورماق (lovdirəkkə vurmaq) : 1- به خاطر سرماي شديد لرزيدن، به شدّت لرزيدن. 2- از گرسنگي يا سرماي شديد بريدن و بي حال شدن. لوْوديريليك (lovdirilik) : لرزش شديد به خاطر سرماي زياد. لوْوس (lovs) : خل، بي دست و پا. لوْوس-لوْوس (lovs-lovs) = لوْوسوم-لوْوسوم (lovsum-lovsum) : حركت آرام و آهسته و خل مآبانه. لولآسالانماق (lovsalanmaq) = لوْوس-لوْوس ائدمك (lovs-lovs edmək) : حركات خل مآبانه داشتن. لوْوس-لوْوس گئدمك (lovs-lovs gedmək) : به آهستگي و بيحالي راه رفتن. لوْو شكَري (lov şəkəri) : لب شكري، كودك يا شخصي كه لبش شكافته و چاكدار باشد. لوْو-لوْو (lov-lov) : لرزان، متحرّك. لوْو-لوْو ائدمك (lov-lov edmək) : 1- لرزان و متحرّك شدن. 2- با آهستگي و بي حالي راه رفتن.
لوْواج	lovac	: نان مانده، نان خشك.
لوْواكّا	lovakka	= لوْوه‌كّه (lovəkkə) : چهار پاية تختي بلند و ميز مانندي كه بر روي آن بخوابند و يا در آنجا اسباب و لوازم خانه گذارند.
لوْودا	lovda	= لوْوده (lovdə) : كجاوه، ظرف كجاوه مانندي كه بر الاغ بار كنند و محموله را در آن قرار دهند.
لولآم	lovm	: تمايل جنسي در جانوران ماده. (← لام1) لوْوما گلمك (lovma gəlmək) : تحريك شدن جانور ماده براي عمل مقاربت.
لؤك	lök	: لوك، شتر نر.
لؤوده	lövdə	: كجاوه. (← لوْودا)
لوب	lub	: 1- لپ، گونه، گونة صورت. 2- چاق و پرگوشت. 3- مجازاً به معني رك و صريح، لُب مطلب.
لوك	luk	: فرياد، سر و صدا. (← لوک)
لوكّان	lukkan	: موسير، گياهي از خانوادة پيازيان.
لول	lul	: لولة تفنگ و امثال آن. (← لول) لول هاي لول (lul hay lul) : در تنگنا قرار گرفته، پر ازدحام، پر از جمع انسانها، جانوران يا حشرات.
لوم	lum	: لُب، چاق، هر چيز تو پُر، پر گوشت. لومّا (lumma) : ماهيچه، تكه گوشت لُبّه و مرغوب. لومّ ات (lumm ət) : ماهيچة پر گوشت، گوشت ماهيچه‌. لومّاج (lummac) : ماهيچة پُر گوشت، خمير بر آمده و پشته شده. لومّازا (lummaza) : ماهيچه‌هاي اطراف ستون فقرات، ماهيچه‌هاي ران. لومور (lumur) : ليمو. (ميوة پُر و فشرده.)
لونّه	lunnə	: لُنده، غرولند، غرغر. (← لوْن، لوْنّا)
لوپ	lup	: لپ، گونه، قسمت فوقاني صورت. (← لوب) لوپّو (luppu) : نام گياهي از رستة پيازيان كه برگهاي نسبتاً پهن و بزرگي دارد؛ و بر سه نوع است : ياشيل لوپّو، قيزيل لوپّو و قيللي لوپّو. لوپّوش (luppuş) : آنكه لپها و گونه‌هايش چاق و برآمده باشد. (هوا به راحتي در درون برگ اين گياه نفوذ مي‌كند و متورّم مي‌شود.) لوپّوق (luppuq) : لپهاي باد كرده كه با انگشت بر آن ضربه زنند.
لور	lur	: قوم لُر كه يكي از اقوام مشهور ايران به شمار مي‌رود. لور كوش (lur kuş) : نام نوعي انگور با دانه‌هاي درشت. لورِ مال احمدي (lure mal əhmədi) : نام يكي از طوايف ايل عمله. لورِ نوروجان بي‌يي (lure nurucan biyi) : نام يكي از طوايف ايل عمله.
لوس	lus	: شكمو، شكم پرست، متملّق و چاپلوس، آنكه براي سير كردن شكم خود به هر جايي يا هر كسي متوسّل مي‌شود.
لوه	lüh	: فرياد، سرو صدا. (← لوك) لوهه (lühə) : فرياد، سر و صدا. لوهه چكمك (lühə çəkmək) = لوهه‌له‌مك (lühələmək) : سر و صدا كردن، فرياد كشيدن.
لوك	lük	: سر و صدا، فرياد. لوك چكمك (lük çəkmək) = لوك وورماق (lük vurmaq) = لوكّه‌له‌مك (lükkələmək) : فرياد كشيدن، سر و صدا راه انداختن. لوكّه‌لَتديرمك (lükkələtdirmək) : به فرياد واداشتن، كتك زدن و فرياد كسي را بلند كردن.
لول	lül	: 1- لوله، هر چيز بلند ولوله مانند، لولة تفنگ و امثال آن. 2- سر و صدا. 3- كمر وحشتناك كوه، پرتگاه. (← ليل) لول چكمك (lül çəkmək) : در لوله دميدن، سرو صدا كردن. لولوك (lülük) : انگشت، انگل، انگلك. لولوكْله‌مك (lülükləmək) : انگلك كردن. لوله (lülə) : 1- لوله، ميل. 2- سر و صدا، فرياد. لوله-وَه (lülə-vəh) : فرياد و سر صدا. لوله-وَه ائدمك (lülə-vəh edmək) : سرو صدا كردن، فرياد كشيدن. لول هاي لول (lül hay lül) : 1- پيچش سر و صدا، ازدحام جمعيّت. 2- حركت تند و پيچ در پيچ گرد باد و امثال آن، تند حركت كردن. لول يئمك (lül yemək) : در ازدحام و سر و صدا دور زدن و حركت كردن.
لوت	lüt	= لود (lüd) : لخت، برهنه. لوتَكي (lütəki) : 1- لخت و برهنه. 2- آدم سبك و نا موقّر. 3- لوطي مسلك، لوطي صفت. لوتلوك (lütük) : لختي، برهنگي. لوت-ميلينگ (lüt-miling) : لخت و عريان. لوتـو (lütü) : 1- لوطي، قرشمال. 2- لوطي صفت، سخاوت پيشه. لوتـور (lüttür) = لـوتـورو (lüttürü) = لوتـوروک (lütürük) : 1- كاملاً لخت، عريان. 2- بال و پر ريخته، پرنده‌اي كه بال و پرش ريخته و يا كنده شده باشد. 3- گر، جرب. لوت-يوْورو (lüt-yovru) : لخت و برهنه. لودوروک (lüdürük) : 1- لخت و برهنه. 2- آشفته و پريشان حال. لودوروک وورماق (lüdürük vurmaq) : به خاطر برهنگي از سرما لرزيدن.
ماجال	macal	: (ع) مجال، فرصت يا محلّ مناسب.
ماجيب	macıb	: (ع) مواجب، حقوق، مزد.
ماچ	maç	: ماچ، بوس، بوسه. (از ماچ ماچ … كه نوعي واژة تقليدي است، گرفته شده.) ماچّا (maçça) : به حيوانات ماده مانند : الاغ، اسب و قاطر كه در زمان جفتگيري معمولاً ماچ-ماچ مي‌كنند، گفته مي‌شود. ماچّا قاتير (maçça qatır) : قاطر ماده. ماچّاكي (maççaki) : الاغ يا قاطر ماده. ماچّ ائدمك (maçç edmək) : بوسيدن. ماچّ-و-موچ (maçç-o-muç) : بوس و ليس، بوسيدن و ليسيدن. ماچّيلاتماق (maççılatmaq) : بوسيدن با صدا، ماچ و موچ كردن.
ماچانلى	maçanlı	: نام طايفه‌اي از ايل فارسيمدان.
مادا	mada	: (ف) ماده. (مقابل نر) مادا خر (mada xər) : خر ماده. مادا خينگ (mada xıng) : گراز ماده.
ماداخيل	madaxıl	(1) : (ع) مداخل، دخلها، ثروت و درآمد.
ماداخيل	madaxıl	(2) : نام نقشي در گليم.
مادّا	madda	: (ع) 1- مادّه، جسم. 2- دليل و اصل مطلب، غرض اصلي. 3- غرض، كينه. مادّالى (maddalı) : سخني كه از روي هدف خاصّي بيان شود، سخن مغرضانه و كنايه دار.
مادييان	madiyan	: () ف) ماديان، اسب ماده.
ماغارا	mağara	: شكاف كوه، غار كوچك. (از كلمة «ماك» (سقف دهان) است؛ يعني ماكار، ماكارا، ماغارا.
ماغيل	mağıl	: (ع) محرّف «معقول»، عاقلانه، درست و بجا.
ماحال	mahal	(1) : (ع) محال، غير ممكن.
ماحال	mahal	(2) : (ع) محل، جا، مكان.
ماهان	mahan	: بهانه، ايراد. ماهانا (mahana) = ماهْنا (mahna) : بهانه، ايراد. ماهان ائدمك (mahan edmək) = ماهان گتيرمك (mahan gətirmək) : بهانه كردن، ايراد گرفتن.
ماهار	mahar	(1) : ماهور، تپّه‌هاي كوچك متوالي دشت و صحرا.
ماهار	mahar	(2) : 1- بند، مهار، وسيلة محاصره كردن و محدود كردن. 2- طناب كوتاهي در چادر كه «گوْشا» را به چادر وصل مي‌كند. ماهار ائدمك (mahar edmək) : مهار كردن، بستن، محاصره كردن.
ماهروخ گئدمك	mahrux gedmək	: نوعي تجسس و حركت كه سگ شكاري براي يافتن شكار به كار مي‌برد. (← مور، مورّوخ گئدمك)
ماهتال	mahtal	: (ع) محرّف «معطّل» و به معاني : 1- معطّل و متوقّف. 2- بي چيز و فقير. 3- منتظر، چشم به راه.
ماك	mak	: كام، سق دهان. ماكّى آغ (makkı ağ) : شيرين گفتار، خوش يمن. ماكّى قره (makkı qərə) : 1- شوم، بد دهن، بد يمن.
مال	mal	: 1- حيوان اهلي، دام. 2- مال و ثروت، دارايي. 3- مجازاً آدم احمق و حيوان صفت. مالسيز (malsız) : بيچاره، آنكه مال و ثروتي ندارد. مالَكّي (maləkki) : آدم نادان، حيوان صفت. ماللانماق (mallanmaq) : مالدار شدن، ثروتمند شدن. ماللى (mallı) : 1- دامدار، آنكه داراي حيوانات اهلي است. 2- ثروتمند و متموّل. مال-و-ماش (mal-o-maş) = مال-و-ماشار (mal-o-maşar) : مجموعة ثروتهاي دامي، كشاورزي و باغداري، محصولاتي كه از دام و كشاورزي به دست آيد. مالـی (malı) : اهلي، حيوان رام شده.
مال احمدلي	mal əhmədli	: مال احمدي، نام طايفه‌اي از ايلات عمله و كشكولي.
مالاغا	malağa	: ملاقه، قاشق بزرگ.
ماما	mama	: ماما، قابله. ماماچّا (mamaçça) : ماما، قابلة تجربي. ماماچّاليق (mamaççalıq) : مامايي، قابلگي.
مامان	maman	: نام نژادي از اسبها.
مامار	mamar	: نوعي كباب مرغوب، گوشتي كه در درون روده كباب كنند. (← موبار و موْوار)
ماماشات	mamaşat	: (ع) مماشات، تملّق و چاپلوسي.
ماموتّو	mamuttu	: ماهي موتي، حالتي از دوران دگرديسي قورباغه.
ماندوخماق	manduxmaq	: ضعيف و بي حال شدن، سست شدن و از ديگران ماندن. (← مون، موندوخماق)
مانگول	mangul	: مونجوق يا دژپيي درازي كه در زير گلوي بعضي از حيوانات آويزان است.
مانگورو	manguru	: كاسة كوچك، شربتي، سالاد خوري. (موصلو)
ماپّيل	mappıl	: نوعي بيل كوچك چوبي، چوب نوك پهن كه با آن قارچ و گياهان پيازي ديگر را از زير زمين در آورند.
ماق	maq	: 1- چشم برجسته و بر آمده. 2- نام نوعي از انواع كبوتر. ماقّ اوْلماك (maqq olmak) : خيره شدن در چشم ديگران يا در چيزي.
ماقار	maqar	: (ع) (محرّف كلمة «مقعّر» (گود شده) عربي است.) گودي، گودي كف جوي آب.
ماقّاش	maqqaş	: انبر كوچك، نوعي انبر كه با آن انگل زخم بدن حيوانات را در
مار	mar	: در اصطلاح به معني مار است؛ امّا در لغت به معاني : دراز، باريك اندام و خوش خط و خال است. مارال (maral) : 1- گوزن ماده. (به خاطر زيبايي و شاخهاي بلندش به اين نام مشهور شده) 2- زيبا و خوش اندام 3- از نامهاي دختران. 4- آهو. 5- مجازاً به معني يار، معشوق. مارالا باخ-باخ (marala bax-bax) : نام آهنگي در موسيقي. ماروف (maruf) : 1- مناسب، خوب و شايسته. 2- باريك اندام و متناسب. 3- صاف و صيقلي. ماروف جاهال (maruf cahal) : جوان بلند بالا و خوش تيپ.
مارْچ	març	: صداي دهان در هنگام غذا خوردن، صداي ملچ ملچ دهان. (← ماچ) مارچيلاتماق (marçılatmaq) : بوسيدن، ماچ و موچ كردن.
مارّا	marra	: (← مره 1)
مارتين	martın	: نام تفنگي قديمي كه در زمان قاجار در ايران معمول بود.
ماروف	maruf	: (ع) معروف، مشهور.
مارْز	marz	: به رخ ديگران كشيدن، سرزنش كردن ديگران. مارز وئرمك (marz vermək) : ثروت، اموال يا قدرت خود را به رخ ديگران كشيدن.
ماس	mas	: (ف) ماست. ماسّافا (massafa) : ماست با، آش ماست، آش دوغ، دوغبا. ماسّانا (massana) = ماسّينا (massına) : ماستينه، غذايي كه از دوغ پخته شده و داروهاي معطّر گياهي درست شود؛ اين غذا يكي از بهترين انواع لبنيات به شمار مي‌رود.
ماسموس	masmus	: تفنگ واسموس. (← واسموس)
ماسّارا	massara	: ماسوره. (← ماسور)
ماسور	masur	= ماسّور (massur) : كلافه كردن ريسمان يا نخ. ماسوره (masurə) : 1- قرقرة ماكو در چرخ خيّاطي. 2- ماسورة تفنگ يا چراغ توري.
ماش	maş	(1) : 1- ماشك، نام گياهي از تيرة پروانه واران. 2- زمين و محصولات كشاورزي، ثروتي كه از زمين و كشاورزي به دست آيد.