: پدر، نيا، نياكان. آبا-اژداد (aba-əjdad) : آبا، اجداد، پدر و نياكان

كوروش

kuruş	(4) : 1- نام پرنده‌اي سبز رنگ كه كمي بزرگتر از گنجشك است و به آن «كوروشَك» و «گلين قوشو» هم مي‌گويند. 2- زنبور خوار.
كوروشا	kuruşa	= كوروشه (kuruşə) : كاه خشك و درشت كه با خوشة زراعت مخلوط است. (ريشة كلمه از «قورّوماق» (خشك شدن) است؛ يعني : قوروش، قوروشا، كوروشا)
كورْز	kurz	= كورزا (kurza) = كورْزه (kurzə) : كرت، مرز بندي زمين زراعتي.
کوس	kus	آلت تناسلي زنان.
كوشْت	kuşt	: (‏ف) 1- عمل كشت و كشتار. 2- كوشش، كار جدّي و بسيار دقيق. كوشتونان ايش گورور. (با جدّيت بسيار كار مي‌كند.) كوشتور (kuştur) = كوشتير (kuştir) : كُشتي، كشتي گرفتن. به اين واژه «كوشكير»، «كوشكيريك»، «كوشگير»، «كوشگيريك»، «كوشتيريك» و … هم گفته‌اند.
كوت	kut	(1) : كُت، لباس كت.
كوت	kut	(2) : همه، همگي. كوت بور (kut bur) : همه، همگي. كوتره (kutrə) = كوتره‌يي (kutrəyi) : همگي، كلّي. دوْوارينى كوتره‌يي ساتميش. (همة گله‌اش را فروخته است.) كوت كن (kut kən) : 1- همه، همگي. 2- حركت و كوچ دسته جمعي. كوتوال (kutval) : انبوه جمعيّت خانواده، افراد خانوادة پر جمعيّت. (كوت + وار (هست) = كوتوار (هر آنچه هست) بوده كه به كوتوال تبديل شده.) كوت-و-كولفَت (kut-o-kulfət) : همة اعضاي خانواده.
كوت	kut	(3) : كتك، ضربه. اوْنو چوْخ زد-و-كوت ائدميشلر. (او را خيلي كتك زده‌اند.) كوتك (kutək) : كتك، ضربه.
كوت	kut	(4) : كوچك و كوتاه. كوتوك (kutuk) : 1- كوتاه، كوتاه شده، كوچك. 2- خميده، خميده قامت، كوتاه قامت. كوتول (kutul) = كوتولجه (kutulcə) = كوتولَك (kutulək) : 1ـ كوتوله، كوچولو. 2- ريشة خشك و كوچك درخت، كندة كوچك.
كوتَك	kutək	: (ف) نان ضخيم كه از دو عدد چونه پخته شده باشد. (اصل كلمه «گوتك» است؛ گوت (گُت) در فارسي محلّي فارس به معني بزرگ است و گوتك يعني نان بزرگ و ضخيم. ← گوتك)
كوتون	kutun	: كفل، ناحية مقعد و نشيمنگاه. (← كات) كوتون-كوتون گئدمك (kutun-kutun gedmək) : روي نشيمنگاه و ناحية كفل راه رفتن.
كوتوال	kutval	= كوتوروم (kuturum) : بي حركت، متوقّف، فلج و بي حسّ.
كوي	kuy	: سر و صدا. هاي–و-كوي يوْخو. (سر و صدايي ندارد.)
كوز	kuz	: جهش، پرش. كوز باغلاماق (kuz bağlamaq) = كوز وورماق (kuz vurmaq) : جهيدن، پريدن.
كوزور	kuzur	: آبشار، جايي كه آب از بالا به پايين بريزد.
كوزوروك	kuzuruk	: پشم نا مرغوب، پشم كم بها.
کوج	küc	: صمغ، شيرة درخت. كـوجه (kücə) = كـوجييه (küciyə) : درختچة گَوَن و نيز شيرة درختچة گَوَن.كـوجـوك (kücük) : دكمه. (اوّلين دكمه‌ها از صمغ درختان درست مي‌شده.)
كـوجـو	kücü	: وسيله‌اي است كه به منظور جدا سازي تارهاي فرش در هنگام بافت در زير چوب هاف (كمانه) قرار مي‌گيرد تا بافنده با چرخاندن آن بتواند پود را از تار بگذراند.
كـوچه	küçə	: كوچه، محلّة كوچك.
كـوچـوك	küçük	: كوچك، خرد، ريز. كـوچـوكلوك (küçüklük) : 1- كوچكي، فروتني و تواضع. 2- كوچك بودن.
كـوده	küdə	: از گياهان علوفه‌اي. (← كؤده)
كـودو	küdü	: 1- كدو، گياه يا ميوة كدو. 2- برجستگي استخوان شكسته بعد از ترميم و بهبودي. كـودو ائدمك (küdü edmək) : برجسته شدن استخوان شكسته بعد از پيوند. كـودوتَك (küdütək) : نوعي كدوي درشت كه يك طرف آن باريك و طرف ديگر پهن و كروي شكل است كه به آن «درويش كودوسو» (ده‌وريش كودوسو = دؤوروش كودوسو) هم مي‌گويند. كـودويان (küdüyan) : 1- برجسته و بالا آمده. 2- نام منطقه و روستايي در غرب شيراز كه در دشتي بلند و بر سر قلّة كوه «دراك» واقع است. كـودويَك (küdüyək) : سيب ترش، سيب نارس.
کوف	küf	: كپك، قارچ زدگي. کوفْكه (küfkə) = کوفه (küfə) : كپك، قارچ. (← كف، كفَك)
کول	kül	(1) : خاكستر. کول باشلـی (kül başlı) : خاك بر سر، پست و توسري خور. کول سوْوورماق (kül sovurmaq) : 1- خاكستر به هوا پراكندن، خاك بر سر ريختن. 2- بدبختي كردن، به سختي زندگي كردن. کوللَنمك (küllənmək) : به خاكستر آلوده شدن. کوللو (küllü) : خاكستر آلود، آلوده به خاكستر. کوللوك (küllük) : جايي كه خاكستر زياد باشد.
کول	kül	(2) : فعل امر از مصدر «کولمك» (بستن) کولجـو (külcü) = کولگو (külgü) = کوله‌وجي (küləvci) = کولئيجي (küleyci) = کولئيگي (küleygi) : وسيلة بستن، طناب كوتاهي كه در هنگام چيدن پشم گوسفندان با آن دست و پاي حيوان را مي‌بندند. کولفَت (külfət) : 1- كلفت، كنيز. 2- عائله، اهل و عيال، وابستگان خانواده. (اكثر لغويان ريشة اين كلمه را «كُلفه» عربي دانسته‌اند ولي بي ارتباط با «کول» تركي نيست. ← کولمه) کولفتليك (külfətlik) : كلفتي، كنيزي.کولمك (külmək) : بستن، چهار دست و پا را با هم بستن. کولمه (külmə) : 1- وسيلة بستن، طناب كوتاه. 2- كنيز، كلفت. (فا) کولود (külüd) : كليد، وسيلة باز كردن و بستن. (قفلهاي قديمي بدون كليد بسته نمي‌شدند.) کولودله‌مك (külüdləmək) : قفل كردن، بستن. کولوشمك (külüşmək) : به هم چسبيدن سگها براي عمل مقاربت. کولولو (külülü) = کولونـو (külünü) : بسته شده، چهار دست و پا در بند. کولونمك (külünmək) : 1- با طناب بسته شدن. 2- بسته شدن دست و پا بر اثر فعاليت زياد، بسته شدن خون در دست و پا.
کول	kül	(3) : نوعي بلبل. کولِ كمَري (küle kəməri) : بلبل كوهستان، نوعي از بلبل كه معمولاً در كوهستان زندگي مي‌كند.
کومـوزه	kümüzə	: كمبيزه، نوعي خربزه يا گرمك كوچك و نارس. (ريشة كلمه با «كومّوجا» (كوچك) يكي است. ← كومّوجا) کومـوزه كپَر (kümüzə kəpər) : هندوانة ابوجهل.
کونْج	künc	: كُنج، گوشه، زاويه.
کونجـود	küncüd	: كنجد، گياهي يك ساله كه از دانه‌هاي آن روغن مي‌گيرند. کونجـود خورما (küncüd xurma) : خرما كنجد، حلوايي كه از كوبيدن خرما و كنجد به دست آيد.
كـوپ	küp	: 1- تورّم، برآمدگي. 2- باد، نفخ شكم. 3- باد درون لاستيك و امثال آن. 4- فعل امر از مصدر «كـوپمك» (متورّم شدن) كـوپدورمك (küpdürmək) : 1- باد كردن، متورّم كردن. 2- ناراحت كردن، دلخور كردن. كـوپدورولمك (küpdürülmək) : باد شدن، برجسته شدن. كـوپروک (küprük) : 1- متورّم، باد كرده. 2- مژه. (به اعتبار برجستگي لبة پلك كه مژه‌ها به آن چسبيده‌اند.) كـوپسـوك (küpsük) : متورّم، باد كرده. كـوپلَمه (küpləmə) : چاق، متورّم و باد كرده. كـوپلَنمك (küplənmək) : 1- باد شدن، متورّم شدن. 2- برجسته شدن، برآمدن. 3- خشمگين و عصباني شدن. كـوپلو (küplü) : متورّم، داراي باد. كـوپله‌مك (küpləmək) : باد كردن، متورّم كردن. كـوپمك (küpmək) : 1- متورّم شدن، باد كردن. 2- دلخور شدن، ناراحت شدن. 3- مجازاً به معني چاق شدن. كـوپـوراق (küpüraq) = كـوپوره‌ك (küpürək) : متورّم، برجسته. كـوپورتْمك (küpürtmək) : باد كردن، متورّم كردن. كـوپوروک (küpürük) : متورّم، باد كرده. كـوپوره‌مك (küpürəmək) : 1- باد كردن، ورم كردن. 2- برجسته شدن، بالا آمدن. كـوپـوس (küpüs) : انسان يا حيواني كه بر اثر پرخوري يا نفخ شكم نتواند به راحتي نفس بكشد.كـوپـوش (küpüş) : تورّم، برآمدگي. كـوپـوك (küpük) : باد كرده، متورّم شده. كـوپـولمك (küpülmək) : باد شدن، ور آمدن. كـوپـولو (küpülü) : 1- متورّم شده، باد كرده. 2- دلخور شده، ناراحت شده.
كورد	kürd	: 1- كُرد، قوم كرد. 2- در ادبيات فارسي به معني چوپان هم آمده. كورد به كمَر : كرد به كمر، روزهاي آخر چلّة بزرگ. (در اين روزها سختي زمستان تمام شده و چوپانان از كار زياد فارغ مي‌شوند و دست به كمر مي‌زنند.)
كوره	kürə	: 1- كورة آجر پزي. 2- نوعي تجربة پزشكي قديم كه بعضي از بيماران را در زمين يا اجاقي گرم مي‌خواباندند و مداوا مي‌كردند. (ريشة كلمه از «قوْر» (آتش) و اصل كلمه «كوْرا» بوده.)
كوره‌كن	kürəkən	: داماد. (اصل كلمه «گؤروکن» (آنچه ديده مي‌شود و خود را نشان مي‌دهد.) به اعتبار اين كه داماد در شب زفاف خود را نشان مي‌دهد.
كورپ	kürp	: باد، تورّم. (← كـوپ) کورپو (kürpü) : جوجه تيغي. كورپـوتْمك (kürpütmək) : باد كردن، متورّم كردن. كورپـوك (kürpük) : مژه. (← کوپ، کوپروک)
كورونگوللو	kürüngüllü	: در قديم نام طايفه‌اي مستقل بوده كه امروزه جزء طايفة بوْللوي عملة قشقايي به شمار مي‌رود.
كـوس	küs	: فعل امر از مصدر «كـوسمك» (دلخور شدن) كـوسدورمك (küsdürmək) : آزردن، رنجاندن. كـوسدورن (küsdürən) : آنكه باعث دلخوري افراد گردد. كـوسگون (küsgün) = كـوسه‌غان (küsəğan) = كـوسه‌گن (küsəgən) = كـوسَن (küsən) : زودرنج، نازك دل، آنكه به زودي قهر كند و ناراحت شود. كـوسمك (küsmək) : رنجيدن، آزرده خاطر شدن. كـوسـولو (küsülü) : قهر كرده، رنجيده، آزرده شده.
كـوش	küş	: كيش، صوت راندن و دفع كردن مرغها، پرندگان و جانوران. كـوشكورتْمك (küşkürtmək) = كـوشگورمك (küşgürmək) : تحريك كردن سگها براي حمله. كـوشكوروک (küşkürük) : كشتي، مسابقة كشتي. (تحريك براي حمله)
كـوتـوك	kütük	: 1- كندة خشك و كوچك درخت. 2- فرو رفتگي و برجستگي روي كُندة درخت، پيچ تنة درخت. (← كوت4)
كـوزه	küzə	: كوزه، ظرف سفالين.
كيو	kıv	: 1- كرخ. 2- چين و چروك. (← كير و قيو) كيوير (kıvır) = كيوير-كيوير (kıvır-kıvır) : كرخ، داراي چين و چروكهاي متوالي. كيويرّه (lıvırrə) : 1- داراي چين و چروك. 2- مزة گس. (هنگام احساس اين مزه در پيشاني چين و شكن مي‌افتد.) 3- مجازاً به معني كينه و دشمني. كيويرّه‌ك (kıvırrək) : سخن كنايه‌دار و مغرضانه، تمسخر. كيويرّه‌ك ائدمك (kıvırrək edmək) : مسخره كردن. كيويرّه‌لي (kıvırrəli) : 1- داراي چين و شكن. 2- مغرض، كينه توز. كيويرينْج (kıvırınc) = كيويرينجال (kıvırıncal) : 1- داراي پيچ و تاب، نخ تابيده شده. 2- چين و چروك.
لا	la	(1) : 1- لاي هر چيز، مابين. 2- طبقه، لايه. 3- هر چيزي كه در لابلاي چيز ديگري گم شود. لا وئرمك (la vermək) : از دست دادن، گم كردن. لايا گئدمك (laya gedmək) : گم شدن. لاي پولوْو (lay pulov) : لاي پلو، ته چين گوشت در چلو. لايلاماق (laylamaq) : گُم كردن. لايلانان (laylanan) : گم شونده، مفقود شده. لايلانماق (laylanmaq) : گم شدن. لايلايان (laylaya) : گم كننده.
لا	la	(2) : از حروف عربي است كه با تركيباتي در تركي وارد شده و كلمات جديدي پديد آمده است. مانند : لا اقل (la əqəl) : اقلاً، دست كم. لا بود (la bud) : 1- لابد، ناچار. 2- فقير و بيچاره. (لا (نه) + بود = لابد) لا مسَّب (la məssəb) : محرّف «لا مذهب» و به معني لا مذهب و بي‌دين. لا مكان (la məkan) : بي جا و مكان، آواره. لاياشور (layaşur) : محرف «لا يشعُر» (نمي‌فهمد) كه به معني لا ابالي و بي نظم است. لاياواری (layavarı) = لاياوالى (layavalı) : محرّف «لا ابالي» لا ابالي، بي نظم، نا مرتّب.
لابّادا	labbada	: (ع) 1- لبّاده. 2- يوغ، چوبي كه بر گردن گو زراعت گذارند. 3- بزرگ و درشت.
لابي	labı	= لابين (labın) : بله، آري، صد البتّه، بله حتماً. ــ سن هئچ داغا گئدميشنگ؟ -هه‌يه لابي (هه‌يه لابين) (-آيا تو تا كنون به كوه رفته‌اي؟ – بله! بله!)
لاچّين	laççın	: 1- لاچين، از بهترين و زيباترين نوع بازهاي شكاري با رنگ ملوّن و چشمان سبز آبي رنگ كه جثّه‌اي به اندازة كبك دارد. 2- از نامهاي پسران.
لاف	laf	= لافْت (laft) : لاف، بلوف، دعوي باطل. (← ليفت) لافت وورماق (laft vurmaq) : لاف زدن.
لاهار	lahar	: پرخور و بي حال، چاق و تنبل، آنكه از پر خوري، گرما زدگي و … نتواند از جاي خود برخيزد.
لاه-و-لوه	lah-o-lüh	: داد و فرياد، سر و صدا. (← وک-و-لوك)
وک	lak	: غير رقيق، سفت. (در مقابل رقيق)
وک-و-لوك	lak-o-luk	: فرياد، سر و صدا.
لال	lal	(1) : لال، گنگ، آنكه نتواند حرف زند.
لال	lal	(2) : خواب. (كودكانه) لال ائدمك (lal edmək) : خوابيدن. (كودكانه) لالا (lala) = لايلاي (laylay) : 1- لالايي، آوازي كه براي خواباندن كودكان خوانند. 2- نام آهنگي در موسيقي قشقايي. لالا بهمن (lala bəhmən) : از آهنگهاي غم انگيز قشقايي كه به مناسبت شهادت بهمن خان فرزند سهراب خان قشقايي در زمان پهلوي دوّم سروده و نواخته شده است. لالا چالماق (lala çalmaq) = لالا دئمك (lala demək) : لالايي خواندن.
لاليخماق	lalıxmaq	= لاليقماق (lalıqmaq) : 1- سر و صدا راه انداختن، فرياد كشيدن. 2- عجز و لابه كردن. (← نال2 ، ناليخماق)
لام	lam	(1) : سگ ماده يا جانوران مشابه كه براي جفتگيري جوياي نر خويش باشند. ايت لامدا دير. (سگ در حال آمادگي جفتگيري است.) لاما گلمك (lama gəlmək) : ايجاد تمايل جنسي در سگ ماده، تحريك شدن جانور ماده براي عمل مقاربت.
لام	lam	(2) : ساكت، آرام. (← ليم) لام تا كام (lam ta kam) : سخن، سخن آرام، حرف بسيار آهسته. لام تا كام دئمير. (اصلاً حرف نمي‌زند.) لام وئرمزليك (lam verməzlik) : سكوت كردن، حرف نزدن.
لاپ	lap	: 1- پاي پهن و درشت شتر و نيز هر چيز پهن و بزرگ. 2- صداي تاپ توپ، صداي افتادن چيزي كه بزرگ و پهن باشد. (← لپ) لاپّا (lappa) : 1- هر چيز بزرگ و پهن. 2- بي حال، سست و تنبل. لاپّار (lappar) : 1- تاول بزرگ. 2- سنگ پهن و صافي كه به اندازة يك كف دست باشد و با آن لپر بازي كنند. (← لپ، لپر) لاپّار-لاپّار (lappar-lappar) : تاولهاي بزرگ و متوالي كه در بدن ظاهر شود. لاپّاغا (lappağa) = لاپّاغان (lappağan) : تنومند و تنبل. لاپّا گؤوه‌ن (lappa gövən) : نوعي گَوَن خاردار كه خارهايش بلندتر و بزرگتر از گونهاي معمولي است. لاپّا-لاپّا (lappa-lappa) : قطعه قطعه، لخته لخته، طبقه طبقه. لاپ-لاپّى (lap-lappı) : 1- شلخته، تنبل، آنكه اغلب در موقع راه رفتن بر زمين خورد. 2- نوعي كدو. 3- لبو، چغندر پخته و هر غذايي كه با آب پخته شود و در آن روغن نريزند. لاپلاماق (laplamaq) : زير پا له كردن. لاپّير (lappır) = لاپّيرما (lappırma) : گوشت حيوان لاغر كه در آب پخته شود و در آن روغن و داروهاي غذايي نريزند.
لاپّورْت	lappurt	: (فر) راپورت، جاسوسي. لاپّورت وئرمك (lappurt vermək) : خبر دادن، جاسوسي كردن.
لاق	laq	: 1- گشاد، بزرگ. 2- لق و سست. (از واژة تقليدي لاق ‌لاق‌…‌ گـرفته شده است.) لاقّا (laqqa) : جادار، گشاد، لباس گشاد و فراخ، بار پوشالي كه با حيوان حمل كنند. لاق-لاق (laq-laq) : صداي هرچيز لق و سست، صداي پا در داخل كفش گشاد. لاق-لاقّى (laq-laqqı) : هر چيز گشاده و فراخ.
لار	lar	(1) : از علائم جمع در تركي. مانند : داغلار (كوهها)
لار	lar	(2) : مردار، جسد گنديده، لاشة بد بو و گنديده. لارْت (lart) : بي حال و كم رمق، مانند جسد افتاده و بي حركت مانده. لار كش (lar kəş) : 1- كشيدن جنازه يا مردار بر روي زمين. 2- سيني بزرگ.
لار	lar	(3) : نام شهر «لار» در جنوب فارس.
لاس	las	: 1- سگ ماده، سگ يا جانوران مشابه كه نر نباشند. 2- به بعضي از اجسام يا گياهان هم كه لاغرتر و باريكتر از همنوعان خود باشد لاس مي‌گويند. مانند : لاس داش (las daş) : نوعي سنگ آهكي كه به راحتي شكسته مي‌شود. لاس قاميش (las qamış) : ني باريك.
لاش	laş	: 1- جسد، مردار. 2- آنكه از خستگي يا بيماري نتواند حركت كند. لاشا (laşa) : لاشه، مردار، جسد حيوان.
لات	lat	: 1- لات، ولگرد. 2- بيچاره و فقير.
لاتا	lata	: سرما خوردگي شديد، سينه پهلو. لاتا ائدمك (lata edmək) : دچار سرما خوردگي شديد شدن، سينه پهلو گرفتن.
لاتّار	lattar	: (فر) لاتاري، قمار، بخت آزمايي. در بعضي از لهجه‌ها به صورت «لاتّور» نيز گفته مي‌شود.
لاتّور	lattur	: تاول، جوش روي پوست بدن.
لاتور	latur	= لاتّور (lattur) : شغال.
لاخ	lax	: ساقه، قسمتي از ساقة يك درخت كه از شاخة اصلي منشعب گشته و بر اثر وزش باد متحرّك شود. (← لق) لاخا (laxa) : ساقة منشعب و لغزان درخت.
لاي	lay	(1) : صداي لاي لاي. لاي چيناريم (lay çınarım) : نام آهنگي در موسيقي. لاي-لاي (lay-lay) : 1- لاي لاي. 2- نام آهنگي در موسيقي. (← لال2)
لاي	lay	(2) : لا، وسط، ميان. (← لا1) لايا گئدمك (laya gedmək) گم شدن. لايا وئرمك (laya vermək) : گم كردن.
لئحيم	lehim	: (ع) لحيم، جوش فلزي. لئحيملَنمك (lehimlənmək) : لحيم شدن، جوش داده شدن. لئحيمله‌مك (lehimləmək) : جوش دادن.
لئه	leh	: 1- له، كوبيده، كوفته شده. 2- خسته و كوفته، بي حال. (← لوْه) لئه-له‌وه‌رْده (leh-ləvərdə) : سخت كوبيده و له شده، خرد و مجروح، به شدّت كتك خورده.
لئهير	lehir	= لئهيري (lehiri) : 1- گرسنه، آنكه از گرسنگي سخت حريص شده و به دنبال سير كردن شكم خود باشد، پر خور، شكمو، شكم پرست. 2- لا ابالي، بي بند و بار. (← لوْه، لوْهور)
لئوه	levə	: 1- خل، احمق. 2- سست و بي حال.
لئيتَك	leytək	: نوزاد نارس، نوزادي كه زودتر از موعد مقرّر متولّد شده باشد.
لئيديريللا	leydirilla	: لرزش بر اثر سرماي شديد. (← لوْلآ، لوْلآديريليك)
لئيل	leyl	: (ع) شب، تاريكي. لئيلام (leylam) : چپاول، حيف و ميل، غارت، از بين رفته و چپاول شده. لئيلاما گئدمك (leylama gedmək) = لئيلامى اوْلماق (leylamı olmaq) : نابود شدن، حيف و ميل شدن، از بين رفتن. لئيلي (leyli) : 1- ليلي، از نامهاي دختران. 2- از نامهاي اسب ماده، ماديان. 3- از بازيهاي دسته جمعي كودكان و جوانان. لئيليمان (leyliman) : شب ظلماني، ظلم و ستم.
لپ	ləp	: 1- كف پاي شتر. 2- موج دريا. 3- هر چيز لبه دار، پهن، صاف و بزرگ. 3- صداي افتادن هر چيز پهن و صاف. (← لاپ) لپَر (ləpər) = لپَّر (ləppər) : 1- از انواع بازيهاي دسته جمعي نو جوانان است؛ بدين ترتيب كه چندين سنگ كوچك را به رديف مي‌نشانند و با يك سنگ صاف و پهن كه در كف دست قرار مي‌گيرد، سنگهاي نشانده شده را هدف قرار مي‌دهند و مي‌زنند. 2- تاول بزرگي كه بر اثر گزيدگي حشرات يا حسّاسيت بر روي پوست بدن ايجاد شود. لپَك (ləpək) = لپَّك (ləppək) : موج دريا. لپّه : لپه، نخودي كه دو قسمت شده و هر طرف اين قسمتها به صورت پهن و صاف ديده شود. لپ-و-لـَه ائدمك (ləp-o-ləh edmək) : با پا له و كوبيده كردن، پايمال و سركوب كردن. لپ-و-لوْش (ləp-o-loş) : تنبل، تلو تلو رونده. لپّ-و-لوْه (ləp-o-loh) : افتان و خيزان، مانند موج افتادن و برخاستن. لپ-و-لوْه ائدمك (ləp-o-loh edmək) : افتان و خيزان رفتن. 3- فعاليت كردن، دست و پا كردن. لپّي (ləppi) : 1- كف پهن، كف پاي شتر. 2- شتر پا پهن. لپّيك (ləppik) : 1- موج دريا كه به ساحل بخورد. 2- دكمة پهن، دكمة لباس.
لت	lət	: 1- لطمه، آسيب محكم و جدّي، زيان درست و حسابي. دونن لت كؤتك يئميشدي. (ديروز حسابي كتك خورده بود.) 2- قسمتي از يك چيز، تكّه، قطعه. 3- تكان خوردن. 4- جدا، تك، تنها شدن مهرة تخته نرد. (← لد) لتَف (lətəf) : 1- قطعه چادري كه در اطراف چادر بزرگ و اصلي قرار مي‌گيرد تا از آسيب باد جلوگيري كند. (← گر2، گرمن) 2- يك عدد از چند عدد لوازم يكسان. مانند : پيشدستي، بشقاب كوچك. لتمه (lətmə) : لطمه، صدمه. لته (lətə) = لتّه (ləttə) : جايي كه كوبيده و شخم شده باشد، جاليز، قطعه زميني كه در آن صيفيجات كاشته باشند. لته بان (lətə ban) : جاليزبان، نگهبان لته. لته جر (lətə cər) : آسيب ديده، مريض حال، بيمار. لته‌ليك (lətəlik) : زميني كه جاليز كاري شده باشد. لت-و-پار (lət-o-par) : ضربه ديده، مجروح، ضرب و شتمي كه باعث تكه پاره شدن گردد. لت-و-كوت (lət-o-kut) : آسيب ديدگي، دردسر و گرفتاري. لت-و-كوتا دوشمك (lət-o-kuta düşmək) : دچار درد سر و گرفتاري شدن. لت-و-كوت ائدمك (lət-o-kut edmək) : كتك كاري كردن. لت وئرمك (lət vermək) : 1- هل دادن، اذيت كردن. 2-مهره‌اي را در تخته نرد تنها گذاشتن. لت يئمك (lət yemək) : 1- به شدّت ضربه خوردن، زيان ديدن. 2- تكان خوردن.
لج	ləc	: لج، يك دنده. لج ائدمك (ləc edmək) : لجاجت به خرج دادن. لجليك (ləclik) : لجاجت، يك دندگي.
لجّاره	ləccarə	: شتر ارزان قيمت، شتر متوسّط‌ القامت و كم بها.
لجَب	ləcəb	: حيوان حلال گوشتي كه نوزادش مرده باشد و شير آن را به نوزاد ديگري از همنوعان خود بدهند.
لچّ	ləçç	: لج، سمج، يك دنده. (← لج) لچَّر (ləççər) : 1- سمج و يك دنده. 2- خسيس و لئيم الطّبع، آنكه با سماجت از كسي اخّاذي كند. لچَّرليك (ləççərlik) : 1- پستي، دنائت. 2- سماجت و يك دندگي. لچَّره‌ك (ləççərək) : سخن آدم لئيم و پست، حرف بي‌معني و بيهوده.
لچَّك	ləççək	: 1- رو سري زنانه، وسيلة پوشش و حجاب. 2- مجازاً به معني كسي كه رو سري بر سر دارد، نسوان. 3- ترشّحات چشم كه اطراف و روي چشم را بپوشاند. (← چاپ2، چاپيق) لچَّك آتماق (ləççək atmaq) : خواهش و التماس كردن زنان، رسمي است كه اگر كسي قتل يا جرم مهمّي را مرتكب شده باشد، زن مورد احترام قبيله به خانة مقتول يا شاكي مي‌رود و روسري خود را باز مي‌كند و مي‌گويد كه جرم مجرم را به اين لچك ببخش و با اين وسيله شاكي رضايت و بخشش خود را اعلام مي‌كند. لچَّك تورَنْج (ləççək turənc) : طرحي از نقشهاي قالي كه گويا از زمان شاه عبّاس به جا مانده است. لچَّكلي (ləççəkli) : زن، زني كه رو سري بر سر دارد.
لَخت	ləxt	: مايع سفت و غليظ، هر مايع غليظ و راكد. لخته (ləxtə) : لخته، خون بسته شده. لخته‌لنمك (ləxtələnmək) : لخته شدن خون. لخته‌له‌مك (ləxtələmək) : لخته كردن، بند آمدن و منعقد شدن خون.
لخچه	ləçə	= لخشه (ləşə) : 1- لغزش، لغزيدن و تكان خوردن. 2- پوستة روي زخم كه خشك شده باشد. (← خالچا، خلچه)
لخميز	ləxmiz	: حامي، پشتيبان. (سهرابخاني عمله)
لد	ləd	: 1- هل، فشار، لطمه. 2- تنها، مجرّد، تك شدن مهرة تخته نرد. (← لت) لدمه (lədmə) : لطمه، آسيب. لد وئرمك (ləd vermək) : تنها گذاشتن مهرة تخته نرد.
لر	lər	(1) : از علائم جمع در زبان تركي. مانند : ايشلر (كارها) (← لار1)
لر	lər	(2) : مردار، جسد. (← لار2)
لش	ləş	: 1- سست و بي حال. 2- لاشه، مردار. (← لاش) لشْت (ləşt) : سست و بي حال.
لشيني	ləşini	: نام طايفه‌اي از ايلات قشقايي بوده كه امروزه تيره‌اي از طايفة رحيمي به شمار مي‌رود.
لغه	ləğə	: ساقة درخت. (← لق)
لفچَك	ləfçək	= لفْچه (ləfçə) : (ف) لبچه، لب كوچك، لب حيوانات. لفچه وورماق (ləfçə vurmaq) : بر اثر شهوت يا گرسنگي و ميل شديد به غذا، آب در دهان افتادن و لبها را ليسيدن و به هم زدن.
لق	ləq	: لق، شل، سست. لغه (ləğə) : ساقة درخت كه متزلزل و متحرّك است. لقلَشمك (ləqləşmək) : لق شدن، شل و متزلزل شدن. لق-لق (ləq-ləq) : 1- متحرّك و سست. 2- حرف سست و بي‌پايه، ياوه. لقله‌مك (ləqləmək) : سست كردن، لق كردن. لقوايى (ləqvayı) = لقوه‌يي (ləqvəyi) : 1- سست، بيحال. 2- لرزان و متشنّج، آنكه دست و پايش مي‌لرزد. لقّه (ləqqə) : شل و ول، سست و شل. لقْوه (l