526
hakimi. O, Cənubi Amerikada San-Salvador adlı ilk İspan
qalasını saldırır.
106. Okeaniya - Sakit okeanın mərkəzi və cənub-qərb
hissələrində dünyada ən böyük adalar yığını (təqribən 10 min
ada). Sahəsi 1,26 mln. km
2
(bunun təqribən 80%-ni Yeni
Qvineya və Yeni Zelandiya adaları tutur). Okeaniya Melane-
ziya, Polineziya və Mikroneziyaya bölünür.
107. Fransisko de Orelyana (1500-cü ildə ölüb) - ispan
konkistadoru. 1541-1542-ci illərdə avropalılardan birinci
olaraq Cənubi Amerikanı qərbdən-şərqə keçmişdir,
Amazonka çayının mənbəyindən mənsəbinə kimi ağır yol qət
etmişdir.
108. Diyeqo Ordas - 1531-ci ildə 320 nəfərlik dəstə ilə
Orinoko çayının hövzəsini tədqiq edir (Eldorado ölkəsini
axtarmaq məqsədi ilə). Həmin ekspedisiyanın siyasi nəticəsi
Orinoko çayı hövzəsinin ispan mülklərinə birləşdirməsindən
ibarət idi.
109. Pedro de Orteqa - Amerika sahillərində tanınmış
köhnə dənizçilərdən biri A.Mendanyanın birinci ekspedi-
siyası (1567-1569) zamanı «Almiranta» gəmisinin kapitanı
təyin edilir. Ekspedisiya zamanı yenicə kəşf edilmiş
Solomon adalarında «Santyaqo» adlı gəminin kapitanı təyin
olunur və həmin gəmi ilə də Meksika sahillərinə qayıdır.
527
110. Abraxam Orteliy (1527-1598) - fələmənk xəritə-
şünası. 1570-ci ildə Asterdama, tərkibində aydın çoğrafi
məzmunlarla 53 dənə xəritə olan dünya çoğrafi atlasını tərtib
edir. Sonradan atlas bir neçə dəfə genişlənmiş və nəşr
edilmişdi. 1579-cu ildə Orteliy ilk dəfə atlasa üç dənə tarixi
xəritə daxil edib. K.Merkatorun atlası ilə yanaşı Orteliyin
atlası xəritəşünaslığın inkişafında mühüm rol oynayıb.
111. Osmanlı Türkiyəsi (1299-1922) - Sultan Türkiyəsinin
rəsmi adı. Bu dövlətin əsasını I Osman (1258-1324) qoymuş-
dur. XV əsrin 2-ci yarısından Osmanlı dövləti imperiyaya
çevrilməyə başlamış, XV-XVI əsrlərdə Asiya, Avropa və
Afrikadakı türk işğalları nəticəsində dünyanın ən böyük
dövlətlərindən biri olmuşdur.
112. Otovalo - Ekvadorun sahil və əsasən dağlıq
ərazisində yaşayan iri hindu tayfası.
113. Ofir ölkəsi - İncildəki əfsanəyə görə Qüds məbədinin
qızıl ilə bəzədilməsi üçün çar Solomon Ofir ölkəsinə gəmilər
göndərirdi. Bir çox dənizçilərin və tədqiqatçıların dediyinə
görə Ofir ölkəsi Sakit okeanın cənub hissəsində yerləşir.
114. Alonso de Oxeda (1466, ya 1470-1515-ci ilin
sonunda və ya 1516-cı ilin əvvəlində) - ispan dəniz səyyahı,
konkistador. X. Kolumbun 2-ci ekspedisiyasında (1493-
1496) iştirak edibdir. Avropalılardan ilk adamdır ki, Haiti
adasının içərilərinə daxil olmuş və orada qızıl yataqlarını
528
aşkar etmişdi. 1499-1500-cü illərdə Qviana və Venesuellanın
sahil zolağını tədqiq edən ekspedisiyaya başçılıq etmişdir.
115. Palavan - Filippin arxipelaqının qərbində ada.
Uzuluğu təqribən 450 km., sahəsi 11,8 min km
2
. Əsas şəhəri
Puerto-Prinsesdir.
116. Kasik Passao - konkistadorlar Ekvadora daxil olanda
həmin kasik hər bir şeyi sülh yolu ilə həll etmək istəyirdi.
İspanlar tərəfindən ələ keçirilmiş girovları o, həmişə qiymətli
əşyalarla dəyişirdi. Sonradan başlanan müharibə nəticəsində
Passao konkistadorlar tərəfindən edam edilmişdir.
117. Peruço - Ekvadorun dağlıq ərazisində yaşayan iri
hindu tayfası.
118. Piçinça - Kito şəhərinə ən yaxın olan vulkan, demək
olar ki, vulkanın ətəyi şəhərin şimal-qərb hissəsi ilə bitişib.
Piçinça iki başlı vulkandır (Ruko və Quaqua) və qərib
adamlar Kitoya təşrif buyuranda vulkanı iki başlı əjdahaya
bənzədirlər. Vulkanın hündürlüyü 4783 m-dir.
119. Popayana - Kolumbiyanın cənub-qərbində şəhər,
Kauka departamentinin mərkəzi. 1750 metr yüksəklikdə
yerləşir.
120. Porto-Vyexo - Ekvadorun cənubunda F. Pisarro tərə-
findən əsası qoyulmuş ilk qəsəbə. İspanlar İnk imperiyasının
içərilərinə daxil olmamışdan əvvəl həmin qəsəbədə böyük
hərbi baza yaratmışdılar.
529
121. Luis de Rekesens (1576-cı ilin mart ayında
ölmüşdür) - Niderlandda İspaniyanın canişini (1573-1576)
olmuşdur. Qədim Kastiliya nəslindən idi. Əvvəlki canişinlər-
dən fərqli olaraq hər vasitə ilə Niderlanddakı müharibəni
qurtarmaq istəmiş, ancaq II Filippin siyasəti buna imkan
verməmişdir. Rekesens amnistiya elan etmiş (məhdud
şəkildə), 10%-lik verkini götürmüş (əslində bu daha yox idi),
Oranlı Vilhelmin tərəfdarları ilə sülh danışıqlarına başlamış-
dır. Lakin II Filippin güzəştə getməmək mövqeyi buna mane
olmuşdur. İspaniyada baş verən moriskilərin (1568-1572)
üsyanını məhz o, yatırmışdır.
122. Uolter Reli - İngiltərənin kraliçası II Yelizavetanın
favoriti. Qısa müddət piratlıqla məşğul olmuşdur. Şimali
Amerikada ilk ingilis yaşayış məntəqəsini (Virginiya)
yaratmağa çalışmışdır.
123. Riobambo - Ekvadorun mərkəzində vulkanlar
arasında iri vadi. Ekvadorun əsas yolları məhz bu vadidən
keçir.
124. Qubernator Rios - Pedro Aviladan sonra Panamanın
qubernatoru. O, hər vəchlə F.Pisarronu «Qızıl Birunun»
axtarılıb-tapılmasına maneəçilik törətmək istəyirdi və bunun-
la da o, dahi fatehin (F.Pisarronun) düşməninə çevirilmişdir.
125. Bartolomeu Ruis - F. Pisarronun 2-ci ekspedisi-
yasında baş şturman vəzifəsində işləmişdi. F.Pisarro
Dostları ilə paylaş: |