1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II fəsil. Kral II Filippin tələbi
17 Mənfur aborigenlər öz cinayətlərindən əl çəkmirlər. Halbuki sən mənə dedin ki, kapitan Xuan Odovaldonun başçılıq etdiyi ekspedisiya orada yaşayan hindu tayfasını törətdikləri cinayətə görə hamılıqla sərt üsullarla cəzalandıracaq. Lakin həmin ekspedisiya mənim etimadımı doğrultmadı. - Əlahəzrət, Araukaniyaya göndərilən ekspedisiyanın aqibətindən xəbərsizəm. - deyə Alonso ehtiramla dilləndi. - Ancaq inana bilmirəm ki, ora yollananlar müvəffəqiyyət əldə etməsinlər. Həmin ekspedisiya heyət etibarı ilə çox güclü idi. Heyətin əksəriyyəti peşəkar döyüşçülərdən ibarət idi. Onların demək olar ki, hər biri döyüş meydanlarında ağır sınaqlardan çıxıblar. - Perunun varisindən aldığım məlumata görə Mərkəzi Çili sahillərinə yollanan ekspedisiyanın yalnız yarı heyəti gedib mənzil başına çatıb. Okeanda baş verən fırtına zamanı iki gəmidən biri yarı heyətlə birlikdə fəlakətə uğrayıb.
II fəsil. Kral II Filippin tələbi
Kralın verdiyi xəbər Alonsonu şok vəziyyətinə saldı. Dəhşətdən onun gözləri bərəldi. Bir anlığa məğrur sərkərdə
18 yerindəcə donub qaldı. Kral ona nəzər salmasa da o dəqiqə başa düşdü ki, həmin xəbər Alonsonu yaman bərk sarsıdıb. Məhz buna görə də o, qarşısındakı zabiti sakitləşdirmək üçün dedi: - İş ondadır ki, sənin qardaşın qüvvənin yarı bölündüyünü görüb, indi Peruda yeni ekspedisiya təşkil etməklə məşğuldur. Onun bu qətiyyyətsiz addımı mənim xoşuma gəlmir. Halbuki sən mənə öz qardaşının necə cəsarətli, qorxmaz və bacarıqlı bir zabit olduğunu izah etmişdin. Demək belə çıxır ki, mən aldanmışam. - Allah eləməsin, əlahəzrət. - Xuanın sağ qaldığını eşidən Alonso özünə gəlməmiş kralın sonuncu sözləri ilə növbəti zərbə aldı. - Sizin kimi müdrik bir insan heç vaxt aldana bilməz. İcazə versəydiniz, mən ordakı reallıqlar barədə müəyyən izahat verərdim. Həmişə özünün sərt və iti baxışları ilə başqalarını vahiməyə salan II Filipp bu dəfə Alonsonu həmin kökə salmaq istədi, lakin son məqamda ona öz sözünü deməyə imkan yaratdı. Alonso mərhəmətlə təzim edib təmkinlə dedi: - Mərkəzi Çili sahillərində yaşayan aborigenlər uzun müddətdir ki, kəskin müqavimət göstərirlər. Uşaqdan tutmuş qocaya kimi hamı mübarizəyə qalxıbdır. Məndə olan məlumata görə orada azsaylı qüvvə ilə tam qələbə əldə etmək mümkün deyil. Ərazi böyükdür, əhali isə hücum vaxtı hündür dağlardan və keçilməz meşələrdən istifadə edir və partizan taktikasına
19 böyük üstünlük verirlər. Elə buna görə də qardaşım araukanlar üzərində tam qaləbə qazanmaq üçün böyük bir dəstə ilə Araukaniyaya daxil olmaq istəyir. Oradakı hərbi əməliyyat elə başlamalıdır ki, hindular dağlara və meşələrə qaçmağa imkan tapmasınlar. Beləsinə qalanda qardaşım ixtiyarında olan azacıq qüvvə ilə ölkənin bu tərəfindən girib, o biri tərəfindən çıxa bilər, lakin düşmən üzərində tam qaləbə qazana bilməyəcək. Bu izahatla razılaşmayan kral narazı halda başını tərpədərək dedi:
- Mənim atamın dövründə Ernan Kortes Meksikanı, Fransisko Pisarro Perunu fəth edəndə heç vaxt artıq qüvvə almaq üçün dövlət məmurlarına ağız açmamışdılar. İndi isə hər hansı bir hindu tayfası mənim əyalətimdə qudurğanlıq edərək, ispan əsgərinə meydan oxuyur. Elə bil hamısı sözləşiblər. Niderlandda və Almaniyanın bəzi yerlərində laməzhəblər və protestantlar baş qaldırıblar, tülkü Yelizaveta öz quldurlarını, başkəsənlərini dövlət gəmilərində mənim müstəmləkələrimə göndərir ki, yalnız qarətlə məşğul olsunlar. Osmanlı Türkiyəsi Aralıq dənizinin şərq sahillərində tam ağalıq edir, Fransada protestantlar dircələrək iki tərəfli katolikləri sıxışdırırlar. Onlar mənim krallığıma qarşı hər ərəfli sarsıdıcı zərbələr endirmək istəyirlər. Heç kim bizim dövlətin qüdrəti və varlığı ilə barışmaq istəmir. Çünki dünyada elə bir hökmdar olmayıb ki, bu irilikdə səltənətə hakimlik etsin. Nə Makedoniyalı İsgəndər, Qay Yuli
20 Sezar, Oktavian Avqust, hun imperatoru Attila, Dahi Karl, nə də ki, Əməvilərlə, Abbasi xəlifləri və Osmanlı Türkiyəsinin heç bir nümayəndəsi, o cümlədən, nə Teymurləng, Çingiz xan, Batı xan, Babur şah, vikinqlər və nə mənim babam, nə də ki, mənim atam bu irilikdə İmperiyanın varisi olmayıbdır. Bu siyahını nə qədər istəsən uzatmaq olar. İndi isə bu imperiyanı hər tərəfdən parçalamaq istəyirlər. Nə qədər mən sağam düşmənlərimiz bu planı həyata keçirə bilməyəcəklər. Lakin mən özüm də cavan adam deyiləm və hakimiyyətdə çox qala bilməyəcəyəm. Bu səltənətin elan etdiyim varisinin isə cəmi 13 yaşı var. Şahzadə Filipp isə qətiyyən dövlət işləri ilə maraqlanmır. Deyirəm bəlkə o, azyaşlıdır, ona görə də elə maraq göstərmir. Halbuki onun yaşında dövləti idarə edənlər də az olmayıb. Hətta balaca bir dövləti nəhəng bir imperiyaya çevirən də olub. Kralın sözlərinə diqqətlə qulaq asan Alonso başa düşdü ki, qocalıq yaşında olan II Filipp son illər tarixlə ciddi maraqlanıb. Lakin dövlət maraqları uğrunda hələ kəskin mübarizə aparırdı. İspaniya kralı başqa monarxlar kimi idarə etdiyi ərazinin sahəsini sözlə şişirtmir, nə də ki, boş-boşuna özünü öymürdü. Onun sözlərində əsl həqiqət vardı: elə kral kimi Alonsonun özü də tarix ilə və xüsusən də tanınmış sərkərdələrin taleyi və dövrü fəaliyyəti ilə maraqlanırdı. II Filippin sözlərinə şübhə etməmək olardı: Portuqaliya kralı gənc Sebastyan Mərakeşi ələ keçirmək üçün 1578-ci ildə
Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|