458
XVII fəsil. Konkistadorlar mühasirəyə
alınsalar da, araukanlar hücum çəkməyə
cürət etmirlər
Günortaya az qalmış Leandro dəstəni təpələrin sərhədinə
çatdırdı. Təpələrin arası ilə dağlara sarı getmək istəyirdi ki,
kəşfiyyatçı xeyli qabaqda əlli nəfərə yaxın araukan
döyüşçüsünü gördü. Bu haqda dərhal kapitana məlumat
verildi. Aborigenlər sanki hansısa əməliyyatdan qayıdırdılar.
Burada qərar qəbul edilməli idi: konkistadorlar ya
düşmənlə üzbəüz gedib onlarla döyüşməli, ya da ki, qərbə
gedən yoldan imtina etməli idilər? Leandro isə təklif etdi ki,
burada olan bütün araukanların başını qatmaq üçün onlar
yaxınlıqdakı təpənin birində mövqe tutsunlar. Kapitan artıq
risqə getməmək üçün Leandronun variantına üstünlük verdi.
Konkistadorlar dərhal yaxınlıqdakı tənənin üstünə qalxaraq
orada mövqe tutdular. Təpənin hündürlüyü təxminən 65-70
metr olardı və üstü o qədər geniş idi ki, orada, hətta yeddi
dənə cökə ağacı bitirdi. Bu, konkistadorlar üçün hərtərəfli
olaraq sərfəli bir yer sayılırdı. Qızmar günəşin şüalarından
gizlənmək və düşmən hücuma keçən zaman ağacların
arxasında müdafiə xətti tutmaq olardı. Həm də buradan bir
çox yerləri müşahidə etmək mümkün idi. Araukanların
yaşayış məskənləri və dislokasiya yerləri göz qabağında idi.
459
Ən əsas isə vadidə yerləşən kəndlərdə nə baş verdiyini çox
asanlıqla seyr etmək olardı. Bundan əlavə konkistadorlarda,
yaxşıca istirahət etmək üçün əlverişli imkan yaranırdı. Döyüş
baş verənə qədər heç kim onların istirahətinə maneəçilik
törədə bilməzdi. Həmin təpənin asanlıqla konkistadorlar
tərəfindən tutulması, qarşıda dayanan araukanlar tərəfindən
buraxılan ən böyük səhv sayılırdı. Axı, onlar dərhal döyüşə
başlamaqla ispanlara böyük maneəçilik törədə bilərdilər.
Təpənin aşağısında olan hər bir hindu konkistadorların
burada göstərdikləri sərbəst hərəkətlərinə mat-məəttəl qal-
mışdı. Onlar hələ də öz yerlərindən tərpənməmişdilər. Sanki
kiminsə göstərişlərini gözləyirdilər.
Səhər vaxtı konkistadorların keçdiyi çaydan, hazırda
şimaldan gələn hinduların iri bir qüvvəsi keçirdi. Onların
sayı təxminən 600-700 nəfər olardı. Şübhə yox ki, həmin
qüvvə şimalda konkistadorlar üçün güclü bir pusqu
qurmuşdu. Lakin ispanlar həmin yerə bir neçə liq qalmış
istiqamətlərini, gözlənildiyi kimi, qərbə döndərmişdilər.
Necə olsa da əvvəlcədən həll olunmuşdu ki, Anqud körfəzinə
çatmaq üçün qərb istiqamətində hərəkət etməlidilər. Arau-
kanlar isə ispanların qərbə dönməsini gözləmirdilər. Onlar
elə bilirdi ki, konkistadorların bu kiçik dəstəsi şimaldan
gələrək əsirləri azad edir və elə həmin istiqamətdə də Arau-
kaniyanı tərk edəcəklər. Böyük bir səhvə yol verən araukan-
460
lar ispanları mühasirəyə almaq üçün təpəyə tərəf gəlirdilər.
Həmin qoşunun tərkibində altı nəfər atlı da vardı. Atlıların
ikisi çapa-capa vadinin şimalındakı, ikisi isə cənubundakı
kəndlərə, yerdə qalan atlılar isə təpəyə üz tutdular. Təpənin
üstündə dayanan konkistadorlar atlara həsrətlə nəzər salırdı-
lar. Axı, necə olsa da onların əksəriyyəti at belində düşmənə
qarşı əsl ustalıqla döyüşürdülər. Sağdan, soldan gələn
düşmənləri qılıncla paralamaq onlar üçün heç bir çətinlik
törətmirdi.
Polkovnik Alonso ekspedisiya ilə Anqud körfəzinə
gələndə nəzərdə tutulduğu kimi özü ilə çoxlu at gətirəcək.
Çünki süvari dəstəsi bu müharibədə böyük rol oynayacaq,
qaçmağa çalışan düşməni təqib etməyə böyük köməklik
göstərəcək. Ertəsi günü isə okeanda heç bir qeyri-adi hadisə
baş verməsə, ekspedisiya nəzərdə tutulan yerə çıxarılacaq.
Amma kapitan Xuan başçılıq etdiyi dəstə ilə deyilən vaxtda
Anqud körfəzinə çıxa bilməyəcəkdi. Halbuki qarşıdakı
hündür olmayan dağları keçəndən sonra Anqud körfəzinə
çıxmaq olar. Araukanlar onlara bu imkanı verməyəcəyi
düşmənə aydın idi. Çünki azğınlaşmış araukanlar hər tərəf-
dən konkistadorların mövqe tutduğu təpəni yavaş-yavaş
mühasirəyə alırdılar. Xuan isə kiçik bir dəstə ilə mühasirəni
yarmaq fikrində deyildi. Hər bir döyüşçü bütün bacarığı ilə
müdafiə xəttini saxlamalı idi. Aborigenlər təpənin ətrafına iri
461
bir qüvvə gətirirlərsə, deməli onlar konkistadorları məhv
etmək üçün hücuma başlayacaqlar. Çünki ispanların sayı
həddindən artıq az idi. Lakin saatların keçməsinə baxmaya-
raq hindular hücuma keçməyə tələsmirdilər. Düşmən qorxur-
du ki, bu hücum zamanı konkistadorlar araukanların
qüvvəsindən bir çoxunu məhv edə bilər.
Aborigenlərin təpənin ətrafına toplaşmasından kapitan
azacıq da olsun, təşvişə düşməmişdi. Əksinə olaraq o, dörd
nəfərdən başqa bütün dəstəyə istirahət etməyə icazə
vermişdi. Qalan dörd nəfər təpənin hər bir tərəfinin keşiyini
çəkirdi. Onlar hinduların hərəkətlərini izləyir və qeyri-adi bir
şey görən kimi o dəqiqə kapitana xəbər verməliydilər.
Kapitan özü isə təpənin hər bir enişini nəzərdən keçirirdi. Bu
vaxtı Migel təpənin qərb enişini qoruyurdu. Təpənin məhz
bu enişinin aşağısından, ta dağlara qədər qalın olmayan meşə
yerləşirdi. Həmin yerdə hinduların sayı heç yüz nəfər
olmazdı. Arxadan ona yaxınlaşan kapitan dərindən ah
çəkərək dedi:
- Mən hər bir enişi yoxladım və belə başa düşdüm ki,
araukanların ən az qüvvəsi bu enişdə yerləşdirilib. Maraqlı-
dır, görəsən onlar nəyə görə belə ediblər?
- Mənə elə gəlir, aborigenlərin çox hissəsi ağacların
arxasında gizlənib. - deyə Migel kapitana nəzər salmadan
soyuqqanlıqla dilləndi. - Ola bilməz ki, araukanlar təpənin
Dostları ilə paylaş: |