~~~~~~~~~~
Qarabağın Tutusu
~~~~~~~~~~
16
aldığım institutda təşkilat komitəsinin sədri olaraq
fəaliyyət göstərirdim. Günlər bir-birini əvəz etdikcə tələbə
arzusu ilə yaşamaq mənə nəsib olmadı. Mən institutdan və
işimdən qovuldum. Meydan hərəkatında etdiyim aclıq
elanına görə idi. Bundan sonra mən Bakıda Tibb
Məktəbində açılmış kursların birində 2 illik kurs təhsili
aldıqdan sonra anama söz verdim ki, mən ali təhsil alaraq
səni diplomumla sevindirəcəm. Buna görə Bakı Dövlət
Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinə qəbul oldum. Burada
da tale üzümə gülmədi. 20 Yanvar hadisəsi baş verdi. Mən
yenə də xalqıma, Vətənimə dəstək oldum. Amma demək
olardı ki, oxuyurdum, imtahandan-imtahana gəlib imtahan-
larımı verərdim. 1 gün gəlib 5 gün gəlməzdim. Və sonralar
məlumdur ki, Qarabağ müharibəsi başlandı. Qarabağ
müharibəsinə bir tibb bacısı kimi könüllü olaraq getdim.
~~~~~~~~~~
Qarabağın Tutusu
~~~~~~~~~~
17
QARABAĞIN TUTUSU
nun həyatı keşməkeşli olub. Onun gəncliyi
Vətənimizin qanlı-qadalı günlərinə təsadüf edib,
amma bu keşməkeşli həyatı onu sındırmayıb heç bir zaman.
Qarabağ qazisi deyir: «Yalnız Vətənimizin azadlığını,
bütövlüyünü düşünmüşəm. Uşaqlığımdan əlillik həyatını
yaşasam da, müharibənin odu-alovu, torpaqlarımızın işğala
məruz qalması məni rahat buraxmırdı. Öncə Bakıda baş
verənlər, daha sonra Qarabağdakı faciələrimiz məni cəbhə
bölgəsinə qədər aparıb çıxardı. Bütün olanları xatırlamaq
çox çətindir, amma baş vermiş hadisələri gələcək nəsillərə
anlatmalıyıq, məlumat verməliyik, danışmalıyıq ki, gələcək
nəsillərimiz başımıza gələnləri bilsinlər”.
Mən döyüşə qorxmadan, cəsarətlə, mərdliklə, şəhidlik
arzusu ilə girən hər bir vətənpərvər vətəndaşa qəhrəman
deyirəm. Qadın qəhrəmanımız Rüxsarə Cumayevanın
keçdiyi döyüş yollarından portretləri bu yazı ilə sizin
gözünüzün önündə canlandırmağa çalışacağam.
Qarabağ qazisi Rüxsarə Cumayeva 1968-ci ilin iyun
ayının 18-də Zaqatala rayonunun Bəhmədli kəndində
dünyaya göz açıb. Orta məktəbi bitirib təhsilini davam
etdirmək üçün paytaxta-Bakıya gəlir. Azərbaycan Dövlət
Neft Akademiyasına qəbul olunur və oxuya-oxuya 2 №-li
Taxıl Məhsulları Kombinatında işləyir. Həmin illər (1988-ci
il) meydan hərəkatı dövrünə düşdüyü üçün orada fəal
iştirak edir. Milli hərəkatda (meydan hərəkatında) fəal
olduğu üçün onu həm işdən, həm də universitetdən
O
~~~~~~~~~~
Qarabağın Tutusu
~~~~~~~~~~
18
qovurlar. O, meydanda aclıq elan etmişdi. Onu da qeyd
edim ki, qazimiz uşaqlıqdan çevik, qorxmaz və döyüşkən
ruhda olub. Ona görə onu heç bir maneə tutduğu yoldan
uzaqlaşdıra bilməyib. O, 1990- cı ildə Bakı Dövlət
Universitetinin “Nəcib xanımlar” (1989-cu ildə BDU-da belə
fakültə var idi) fakültəsinə daxil olur, daha sonra isə
universitetin filologiya fakültəsinə öz xahişi ilə keçirilir.
Universitetdə təhsil aldığı illərdə artıq Bakıda hadisələr öz
məcrasından çıxmışdı. Rüxsarə xanım həmin vaxtlar
Azərbaycanımızın müstəqilliyi uğrunda ayağa qalxan
gənclər sırasında idi. O, meydan hərakatında iştirak edir,
Vətən sevgisini öz cəsarəti ilə nümayiş etdirirdi. Həmin
vaxtlar Qarabağda da vəziyyət gərgin idi. Torpaqlarımızda
nələr baş verdiyini görən cəsur, gənc qız dayana bilmirdi.
Müharibəyə getmək, düşmənə həddini bildirmək üçün
içində-ürəyində bir atəş yanırdı. Bir gerçəyi də qeyd etmək
yerinə düşərdi. Rüxsarə anadangəlmə şikəst (hər iki bud
çanaq oynağının anadangəlmə yüksək çıxıqları və artozları)
olmasına baxmayaraq o, döyüş bölgəsində cəsurluqla
xidmət etmişdir. İgid Azərbaycanlı qızı: “Səhhətimizdə necə
ağır problemlərimiz olsa da, əlil də olsaq Vətəni
qorumalıyıq hər birimiz”-deyir. Onun üçün ön cəbhəyə
getməzdən əvvəl Rüxsarə xanım universitetdə oxuya–
oxuya tibb texnikomunun nəzdində olan hazırlıq kursuna
gedir, tibbi–praktik biliklərə yiyələnir. Onun tibbi savadı
məhz Qarabağ savaşında hərbi tibb bacısi işləməsinə imkan
yaradır və Hərbi Hospitalda yaralılara tibbi xidmət göstərir.
Rüxsarə xanım o illəri belə xatırlayır:
~~~~~~~~~~
Qarabağın Tutusu
~~~~~~~~~~
19
-1990-ci ilin 19-dan 20-nə keçən gecə - o qanlı 20 Yan-
var gecəsi mən də yaralıları hərbi xəstəxanaya və Musa
Nağıyev adına xəstəxanaya çatdırmaqda gücüm çatdığı
qədər köməklik göstərmişəm.
1991-ci il noyabr ayı idi. Məhəmməd Əsədov hospitala
gəlib, Şuşada tibb bacısına ehtiyac olduğunu söylədi. Həmin
vaxt Şuşada vəziyyət pis idi. Ölən və yaralananların sayı
günü–gündən artırdı. Orada tibb bacısı çatmırdı. Mən
Şuşaya gedib oradan yaralıları Bakıya gətirməyə kömək
edirdim. Döyüş yolum isə 1992-ci il yanvar ayının 23-də
Daşaltıdan başladı. Yanvarın 25-dən 26-na keçən gecə bir
uğursuz döyüş əməliyyatı oldu. Yaralılara Nəbilər kəndində
donuz fermasında tibbi xidmət göstərirdim. Çox yaralı var
idi. Nurcahan Hüseynova və Nəzakət Nəsirova yaralıları
sarımağa tibbi köməklik göstəriridilər. Xatırladıqca o
döyüşdə igidliklə vuruşan oğlanlarımızın necə ağır yara-
lanmasına indi də qəlbim göynəyir. Amma onların yaralı-
yaralı düşmənlə vuruşması, cəsarətləri, Vətən sevgisi məni
çox ruhlandırırdı. Bu uğursuzluğun ardınca Xocalı hadisəsi
baş verdi. O vaxt Şuşada idim. Bakıya qayıtdım, Papanin
küçəsindəki Hərbi Hospitalda Xocalıdan gələn yaralılara
gücüm yetdiyi qədər köməklik etdim. Hospitalda işlədiyim
müddət ərzində bir gün 17 yaşında Elçin adlı bir gənci
hospitala gətirdilər. Vəziyyəti çox ağır idi, qolunun yalnız
bir damarı işləyirdi. Qolu kəsilməliydi. Travmatoloqla-
rımızdan biri mənə müraciət etdi: «Cumayeva, mənə kömək
edə bilərsinizmi?». Təbii ki, çox çətin idi bu cərrahiyyə
əməliyyatında iştirak etmək, amma razılaşdım. Çünki
Dostları ilə paylaş: |