2. baslawιsh ha`reket atι feyilinen, bayanlawιsh atawιsh so`zlerden bolsa, yamasa kerisinshe bolιp kelse bas ag`zalar sιzιqsha arqalι bo`linip jazιladι. Mιs: Araldι saqlap qalιw-bul ha`mmenin` isi. Bizin` jumιsιmιz-joldι tazalaw.
3. birgelikli ag`zalι ga`plerdegi ulιwmalastιrιwshι so`zdin` aldιna sιzιqsha qoyιladι:
Ol jerde stadion da, park te, klub ta –ha`mmesi tayιn. Sabirov, Tilewmuratov, ma`teke-u`shewi gu`rrin`lesip otιr.
4. Ayrιmlang`an ag`za ayqιnlanιwshι ag`zanιn` ma`nisin anιqlap , ayqιnlastιrιp kelgende, ayqιnlawιsh ayqιnlanιwshι ag`zadan sιzιqsha arqalι bo`linip j-ι: mιs: bala du`rmiynin qaptalιna qoyιp , to`menge-tawdιn` etegine qaray basladι.
5. tuwra ga`plerdi avtor ga`pinen ajιratιwda ekewinin` arasι sιzιqsha arqalι bo`linip jazιladι:
Mιs; «Miynetti su`ygendi el su`yedi»,-dedi Ka`rim.
6. Dialoglarda ha`rbir ga`ptin` aldιna sιzιqsha qoyιladι:
Mιs: –Elektr togi barmasa radio priemnik so`ylemey qala ma? -A`lbette so`ylemey qaladι.
&Qospa ga`pte qoyιlatug`ιn irkilis belgileri
Qospa ga`pler eki yamasa bir neshe jay ga`plerdin` intonatsiya ha`m da`nekerler arqalι baylanιsιwιnan du`ziledi. Qospa ga`pler eki jay ga`pli ha`m ko`p jay ga`pli du`ziliste keliwine baylanιslι olarda qollanιlatug`ιn irkilis belgileri de geypara o`zgesheliklerge iye boladι.
Qospa ga`plerdi du`zilislik, ma`nilik ha`m intonatsiyalιq o`zgesheliklerine qaray, dizbekli qospa ga`p, ha`m bag`ιnιn`qιlι qospa ga`p bolιp ekige bo`linedi. Qospa ga`ptin` irkilis belgileri de usι sιyaqlι du`zilislik o`zge-sheliklerine qaray to`mendegi izbe-izlikte u`yreniledi: dizbekli qospa ga`ptin` irkilis belgileri, bag`ιnιn`qιlι qospa ga`ptin` irkilis belgtleri ha`m aralas qospa ga`ptin` irkilis belgileri.
1. Dizbekli qospa ga`plerde, tiykarιnan, u`tir, noqatlι u`tir, qos noqat ha`m sιzιqsha qollanιladι. Bul belgiler sabaqlιqtιn` «dizbekli qospa ga`ptin` irkilis belgileri» degen temasιnda 3, 4, 5, -pragraflarda berildi.
2. Bag`ιnιn`qιlι qospa ga`plerde, tiykarιnan, u`tir qollanιladι. Bul sabaqlιqtιn` 24 pragrafιnda berildi.
3. Aralas qospa ga`plerdin` jay ga`pleri u`tir, noqatlι u`tir ha`m sιzιqsha arqalι bo`linip jazιladι.
Dostları ilə paylaş: |
