[]
Yüklə 3,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
80 şey ilə insanları sınağa çəkdilər. Məscidləri və camiləri boşaltmaq istədilər, İslamı zəiflətdilər, cihadın tərk olunmasına səbəb oldular, (müsəlmanların) parçalanması üçün çalışdılar, əsərlərə müxalif oldular, mənsux olan dəlillərlə danışdılar, mütəşabihləri dəlil gətirdilər, insanların öz etiqadlarında, öz dinlərində şəkk etmələrinə səbəb oldular. Rəblərı haqqında münaqəşə etdilər və dedilər: “Qəbr əzabı, (peyğəmbərin) hovuzu və şəafəti yoxdur, Cənnət və Atəş hələ də yaradılmayıb, peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – dediyi çox şeyi inkar etdilər. Onların təkfirini və qanlarını halal sayanlar bu baxımdan bunu halal sayıblar, çünki kim Allahın Kitabından bir ayəni rədd edərsə Kitabın hamısını rədd etmiş olur və kim peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – bir əsərini rədd edərsə əsərlərin hamısını rədd etmiş olur. Belə biri Əzəmətli Allaha qarşı kafirdir. Beləliklə onlar bir müddət belə davam etdilər və bu işlərində sultandan kömək tapdılar. Bu işləri üçün qılınc və qamçını işə saldılar. Sünnət və camaat elmi itməyə başladı, bu iki elmi zəiflətdilər və bidətin, onun haqqında söhbətlərin aşkara çıxması və (bidətçilərin) saylarının çox olması səbəbilə bu iki elm gizlədilmiş oldu. Məclislər qurdular, görüşlərini aşkara çıxardılar, bu barədə kitablar yazdılar, insanları şirnikləşdirdilər və (insanlar) onların rəhbər olmasını istədi. Böyük bir fitnə idi, Allahın qoruduğundan başqa heç kimsə ondan qurtula bilmədi. İnsanın onların məclislərindən təsirləndiyi ən xəfif şey öz dinində şəkk etməsi və ya onların yolunu izləməsi və ya onların haqq üzərində olduğunu iddia etməsi oldu. Özünün haqq yoxsa batil üzərində olduğunu bilmədiyi üçün şəkk edirdi. Beləliklə əl-Mutəvəkkil adı ilə çağırılan (xəlifə) Cafərin 117 zamanı gələnə qədər xalq həlak olmuşdu. Allah onun vasitəsilə bidətləri söndürdü, onun vasitəsilə haqqı aşkara çıxartdı və əhli-sünnəti onun vasitəsilə üstün qıldı və bu günə qədər saylarının az olmasına və bidət əhlinin sayının çox olmasına baxmayaraq əhli-sünnətin dili uzandı. Onlardan bir qrup qaldı ki, prinsipləri və zəlalətin əlamətləri ilə əməl edir, insanları ona doğru çağırırlar. Onlara mane olan bir kəs, onları dediklərindən və etdiklərindən saxlayan bir kimsə yoxdur. 117 Əbul-Fədl Cafər bin Muhamməd bin Harun ər-Raşid abbasi xəlifələrindən biri olub. Hicri 205 və ya 207-ci ildə doğulub. Qardaşı əl-Vasiq 232-ci ildə öldükdə ona beyət etdilər. 81 ∗∗∗ [91] Bil ki, bidət yalnız hər bir qara-qışqırıq salan kəsə tabe olan cahil tör- töküntü insanlardan çıxıb, hər əsən küləyə əyilirlər. Bu cür olan bir kəsin dini yoxdur. Allah – Təbərakə va Təalə - deyir: “Onlar yalnız özlərinə elm gəldikdən sonra aralarındakı həsəd üzündən ixtilafa düşdülər.” 118 Yenə deyir: “Onlar yalnız özlərinə elm gəldikdən sonra aralarında ədavət üzündən ayrılığa düşdülər.” 119 Deyir: “Halbuki (kitab) verilmiş şəxslər özlərinə açıq-aydın dəlillər gəldikdən sonra aralarındakı nifrət üzündən ixtilafa düşdülər.” 120 Belələri şərr alimlər, tamah və bidət sahibləridirlər. 118 əl-Casiyə, 17 119 əş-Şura, 14 120 əl-Bəqara, 213 82 (Hər zaman bir firqə haqq üzərində olacaq) [92] Bil ki, insanların arasında həmişə haqq və sünnət üzərində olan bir qrup olacaq, onlara Allah doğru yolu göstərəcək və onlar vasitəsilə də başqalarına doğru yolu göstərəcək, onlar vasitəsilə sünnətləri dirildəcək. Onlar ixtilaf çıxdıqda sayları az olmaqla birlikdə Allahın vəsf etdiyi kəslərdir; dedi: “Halbuki (kitab) verilmiş şəxslər özlərinə açıq-aydın dəlillər gəldikdən sonra aralarındakı nifrət üzündən ixtilafa düşdülər.” Bundan sonra onları istisna edərək dedi: “Allah isə Öz icazəsi ilə iman gətirənləri ixtilafda olduqları (məsələlərdə) haqq yönəltdi. Allah istədiyini düz yola yönəldər.” Allahın Elçisi – salləllahu aleyhi va səlləm – deyib: “Ümmətimdən həmişə bir qrup haqq üzərində olmağa davam edəcək, Allahın əmri gələnə qədər onları tərk edənlər onlara bir zərər verə bilməyəcəklər.” 121 ∗∗∗ [93] Bil ki, - Allah sənə rəhm etsin! – elm çoxlu rəvayət etmək və çox kitab yazmaq deyildir, əsl alim elmi və kitabları az olsa belə elmə və sünnətə tabe olan kəsdir. Kitab və sünnətə qarşı çıxan kəs isə elmi və kitabları çox olsa belə bidət sahibidir. 121 Muslim (1037, 1925, 1920, 1922, 1924); əl-Buxari (3640, 7460) 83 ∗∗∗ [94] Bil ki, - Allah sənə rəhm etsin! – kim Allahın dini haqqında sünnətdən və camaatdan dəlil olmadan öz rəyi, qiyası və təvili ilə danışarsa o adam Allah haqqında bilmədiyi bir şey söyləmişdir və Allah haqqında bilmədiyi bir şeyi söyləyən isə özündən uydurub danışanlardandır. Haqq Allahdan gələndir, sünnət isə peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – getdiyi yoldur, camaat isə Əbu Bəkr, Ömər və Osmanın xilafətləri zamanı peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – səhabələrinin üzərində razılaşdıqları işlərdir. Peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm - sünnəti ilə, səhabələrinin və camaatın üzərində durduğu işlərlə kifayətlənən hər bir kəs Allahın izni ilə bidət əhlinin hamısına qalib gəlmişdir, bədəni istirahət tapmış və dini qurtulmuşdur. Çünki Allahın elçisi – salləllahu aleyhi va səlləm – deyib: “Ümmətim firqələrə parçalanacaq...” Sonra bunlardan qurtulanları bizə bəyan edərək deyib: “Bu gün mənim və səhabələrimin üzərində olduğu şey”. Bax şəfa, bəyan, aşkar iş və işıqlanmış yol budur. Allahın elçisi – salləllahu aleyhi va səlləm – buyurdu: “Dərinliklərə getməkdən çəkinin! Xırdalıqlara getməkdən çəkinin! Qədim dininizə sarılın!” 122 Bil ki, qədim din peyğəmbərin – salləllahu aleyhi va səlləm – vəfatından Osmanın öldürülməsinə qədər olan dindir. Osmanın öldürülməsi parçalanmanın əvvəli, ixtilafın əvvəli oldu. Ümmət bir-biri ilə müharibə etdi, parçalandı, tamahlara və nəfsi istəklərə tabe oldu və dünyaya meyl etdi. Allahın elçisi Muhammədin – salləllahu aleyhi va səlləm – səhabələrinin 122 Bunun “dərinliklərə getməkdən çəkinin!” hissəsini İbn Bəşran ”əl-Əməli” kitabında (1/49; rəq: 67) Ömər bin əl-Xattabın hədisi olaraq peyğəmbərdən – salləllahu aleyhi va səlləm - rəvayət edib. Lakin sənədi çox zəifdir. Müəllifin gətirdiyi rəvayət əslində Abdullah bin Məsudun sözüdür. Bunu əd-Dərimi “əs-Sünnə”də (1/66; rəq: 142-143), Muhamməd bin Nasr əl-Mərvazi “əs-Sünnə”də (səh: 29-30), Abdur-Razzaq “əl- Musannəf”ə (11/252; rəq: 20465) bitişik “Cami Məamər”də rəvayət edir. Onun vasitəsi ilə ət-Tabərani “əl-Mucəm əl-Kəbir”də (9/170; rəq: 8845), əl-Beyhəqi “əl-Mədxal iləs- Sunən əl-Kubra”da (səh: 271-272; rəq: 387) Əbu Qiləbə’nin hədisindən rəvayət edirlər ki, Abdullah ibn Məsud demişdir: “Elm ortadan qaldırılmadan öncə onun öyrənin! Elmin aradan qalxması isə onun əhlinin yox olmasıdır. Xırdalıq, dərinlik və bidətlərdən uzaq durun! Köhnəyə sarılın!” Eynilə bu şəkildə bunu əl-Beyhəqi “əl-Mədxal iləs-Sunən”də (səh: 372; rəq: 388), İbn Asəkir “Tərix Diməşq”də (33/52 və 43/315) Aiz Allah Əbu İdris əl-Xauləni vasitəsilə Abdullah bin Məsud’dan rəvayət edir. Yüklə 3,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|