[]

237 
 
tacirlə rin  rolu  a rtır.  Şəhərin  və  ölkənin  bütün  daxili  və  xa ric i  t icarəti  onların  əlində 
cəmlən mişdi.  Bakı Xə zər dənizində  mühüm  liman  idi.  Buradan tran zit dəniz yolu  ilə  
Avropaya, Rusiyaya və digər ölkələ rə başlıca o laraq Şa ma xı ipəyi və başqa sənətkarlıq 
mə mu latla rı daşınırdı. Bakının feodal in kişafı XVII əsrin sonlarınadək davam et mişdir. 
Bundan sonra nəinki təkcə  A zərbaycanda, eləcə  də bütün Ön  Asiya ölkələ rində mövcud 
olan şəhər həyatının tənəzzülü müşahidə edilir. 
Bakıda  şəhər  həyatının   XVIII  əsrin  b irinci  yarısı  ərzində  davam  edən 
düşkünlüyü  təkcə  ticarət  yollarının   dəyişməsi,  feodal  ara  müharibələri  və  ö lkən in 
dağılması  ilə  deyil,  həm  də  Şərqdə  odlu  silahın  yayılması  və  neftin  hərbi  texn ikada 
istifadə olun masına ehtiyacın a radan qalxması ilə bağlı neft ixracın ın a zalması ilə izah 
edilir.  XVIII  əsrin  ikinc i  yarısında  Bakıda  ş əhər  həyatının  və  ticarətinin  bir  qədər 
dirçəlməsi  müşahidə  olunur.  Bakı  xan lığ ı  1806-cı  ildə  çarizm  tərəfindən  işğal 
olunduqdan,  xarici  və  da xili  müharibələ rə  son  qoyulduqdan  sonra  və  bir  sıra   digər 
amillə rlə   ə laqədar  məhsuldar  qüvvələrin  art masına,  kapitalist  münasibətlərin in 
inkişafına və ölkədə neft sənayesinin yüksəlişinə əlverişli zəmin yarandı. 

---

238 
 
Əlavə 1
 
C O N C L U S I O N
 
  
The city of Baku  being one of the ancient c ities of A zerbaijan was we ll-known in 
the  Near  and  Middle  East  in  early  Middle  Ages  as  Bagavan -the  God's  city  the 
connection of fla ming gas. The basis of its economy as oil and salt output? Madder and 
saffron  cultivation  in  Ba ku  and  Absheron  areas  which   e xportation  to  the  re mote 
countries  of  the  Easteither  by  land  caravan  ways  or  sea  had served  as  an  important 
factor in  its feudal develop ment/ Absheron being a  me mber of Sh irvan thanks to the 
natural  and  economic  features  presented  itself  isolated  fro m  it   geographi- 
cal,  economica l  and  polit ical  unit.  The  c ity  of  Ba ku,  economical  and  polit- 
ical  centre  of  Absheron,  in  economica l  and  polit ical  is  economica lly   con - 
nected  with  its  villages  putting  together  the  unit  region  of  feudal  scattered 
ownerships, forme r in vassal age from Sh irvanshah. 
Nu merous  preserved  architectural  monu ments  which  date  from  the  XII-XV 
centuries scattered both in an old fortress of  Baku and Absheron-fortress constructions, 
palace build ings, mosques which we re built by  lime  stones of exce llent boards - testify 
about feudal scattering of Absheron, feudal wealth who e xp loited ta xable population of 
the region. 
Economica l  and  cultural  develop ment  of  the  city  was  happened uneven.  The 
earliest  information  about  Baku  which  told   about  the  great  oil  and  salt  outlets, 
concerned the period of Arabian Emp ire .  
For the end of 20-s of XIII century Baku was one of the richest economica l and 
comme rcia l  centers  of  Shirvan  region.  Mongolian  invasion  and  destruction  of  the 
country in the XVIII c. undermined the economy of the c ity and disturbed oil industry 
of Absheron and Baku. However, later at the close of XIII c, in XIV-XV centuries Ba ku 
became  the  main   port  on  the  Caspian  Sea   and  the  capita l  of  Shirvanshah  State  of 
Derbend dynasty. Baku was one of the important cities not only of Azerbaijan, but also 
of all the Near East. Ba ku took an active part in the international tran -sit trade with silk 
and  other  goods  between  the  East  and  the  West.  This  was  the  period  of  feudal 
flourishing of the city. 
Despite  of  devastating  war  of  XVI  c .  and  a  number  of  anti-feudal  revolts  in 
Shirvan which  had been jo ined to Se fevid  State, the importance  of Ba ku as an important 
comme rcia l centre and port on the  Caspian Sea  did not re la x  in connection with the 
ma king of Vo lga-Caspian way. 
After capturing Baku by Turks at the end of XVI c. and the beginning of XVII c. 
Baku  again beca me a   me mbe r of Sefev id State. Re inforce ment of the central power,  
abolishment  of  feudal  intestine  and  ruinous  wars  since  40-s  of  XVII  pernic ious 
influencing  on  the  developing  of  the  coun try's  productive  forces  were   reflected 
favorable  on  the  developing  of  Baku  city  life.  The  city  was  visited  by  a  numbe r  of 
foreign merchants and travelers who ma rked the reviving its economica l life, gro wth of 
handicraft  production,  the  great  oil  and  salt  output  exported  to  the  outside  of  the 

---

239 
 
country. Was increasing me rchants' role in the socia l life  of the city? In their hands were 
concentrated  all  e xternal  and  internal  trades  of  the  city  and  country.  Ba ku  was   the 
important port of the Caspian Sea through which were e xported transit sea ways main ly 
Shema kha silk and other handicra ft goods to Europe, Russia and other countries. Feudal 
flourishing of Baku lasted till the end of  XVII c, after what was ma rking the decadence 
of city life and trade which took place not only in Azerbaijan but also in all countries of 
the Middle East. 
The decadence of the city life in  Baku lasting during the first half of   XVIII c. 
was  e xpla ined  not  only  with  displacing  the  trade  ways,  feudal  intestine  wars  and 
ruinous of the country but also with  the reduction of e xporting o il in the connection with 
the spreading of fırearms  in the  East and there was no need for using oil  in  military 
techniques. In the second half of XVIII c. is observed several reviv ing of city life  and 
the trade in Baku. After the conquest of Ba ku Khanate by cza ris m in 1806, ceasing the 
e xternal  and  internal  wa rs  and  a  number  of  other  factors  appeared  precon -ditions 
promoting the growth of productive forces, developme nt of capi-ta list relat ions and the 
great raising of oil industry in the country. 

---